Maskowanie (psychoakustyka)

Maskowanie (psychoakustyka) – zjawisko zachodzące w układzie słuchowym, polegające na podwyższeniu progu detekcji dźwięków w wyniku obecności innego dźwięku zwanego maskerem[1]. Zagłuszanie innych dźwięków przez masker może być całkowite lub częściowe (osłabienie wrażenia dźwiękowego)[1][2].

Maskowanie czasowe
Maskowanie częstotliwościowe

Typy maskowania

edytuj

Wyróżnia się dwa rodzaje maskowania dźwięku:

  • maskowanie częstotliwościowe (lub jednoczesne) – słysząc głośny dźwięk o jednej częstotliwości, przestaje się słyszeć dźwięki cichsze o częstotliwościach zbliżonych do niego, mimo że bez maskera byłyby dobrze słyszalne[1][3];
  • maskowanie czasowe (lub nierównoczesne) – po usłyszeniu głośnego dźwięku przez pewien czas ucho jest niewrażliwe na cichsze tony[1][3]. Co istotne, zjawisko występuje również wstecznie, to znaczy przez krótki czas przed maskerem (tzw. premaskowanie)[1][2].

Zastosowania

edytuj

Wiedza na temat maskowania sygnałów wykorzystywana jest między innymi w kodowaniu perceptualnym, czyli do pomijania dźwięków, których przeciętny człowiek i tak nie usłyszy. W ten sposób można tworzyć lepsze algorytmy kompresji dla plików audio. Właściwości maskowania wykorzystują różne formaty audio, np. MP3, Dolby AC3, MUSICAM[4]. Maskowanie może działać inaczej dla różnych ludzi, co wykazano w badaniu percepcji dźwięków muzyków, stąd też kompresja perceptualna jest jednak stratna[5].

Maskowanie jest jednym z podstawowych elementów modelu psychoakustycznego, wykorzystywanego również w systemach automatycznie rozpoznających mowę oraz do oceny jakości transmisji mowy[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Bartłomiej Mróz, Efekty subiektywne [online], sound.eti.pg.gda.pl [dostęp 2024-05-10].
  2. a b c Andrzej Majkowski: Metody kodowania i przechowywania sygnałów dźwiękowych. Politechnika Warszawska. [dostęp 2024-05-30]. (pol.).
  3. a b Alejandra Menendez-Ortiz, Claudia Feregrino-Uribe, Jose Juan Garcia-Hernandez, Audio Reversible Watermarking Scheme in the intDCT Domain with Modified Prediction Error Expansion, ACM, 20 czerwca 2017, s. 105–110, DOI10.1145/3082031.3083246, ISBN 978-1-4503-5061-7 [dostęp 2024-05-09] (ang.).
  4. Bożena Kostek: Kodowanie perceptualne. multimed.org. [dostęp 2024-05-30]. (pol.).
  5. Soheila Rostami, Abdollah Moossavi, Musical Training Enhances Neural Processing of Comodulation Masking Release in the Auditory Brainstem, „Audiology Research”, 7 (2), 2017, s. 185, DOI10.4081/audiores.2017.185, ISSN 2039-4349, PMID28890775, PMCIDPMC5582414 [dostęp 2024-05-30] (ang.).

Zobacz też

edytuj