Masai Mara

obszar chroniony w Kenii (zał. 1974)

Masai Mara National Reserve (MMNR), także Masai Mara Game Reserveobszar chroniony w Kenii, północna część ekosystemu Mara–Serengeti, zajmująca obszar o powierzchni 1510 km². Leży na wysokości ponad 1500 m n.p.m.

Masai Mara National Reserve
Masai Mara Game Reserve
ilustracja
Państwo

 Kenia

Data utworzenia

1974

Powierzchnia

1510 km²

Położenie na mapie Kenii
Mapa konturowa Kenii, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Masai Mara National Reserve”
Ziemia1°17,4′S 35°54,0′E/-1,290000 35,900000
Masai Mara
Antylopy gnu i zebry, obszar chroniony Masai Mara
Stado gnu podążające za zebrą, obszar chroniony Masai Mara
Nosorożec czarny
Przeprawa przez rzekę Mara – gnu pręgowane

W 2010 roku obszar chroniony Masai Mara został wpisany na Listę Informacyjną UNESCO w celu zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Nazwa obszaru Masai Mara pochodzi od zamieszkujących te tereny Masajów i od nazwy przepływającej rzeki Mara[1].

Geografia

edytuj

Obszar chroniony Masai Mara położony jest na terenie Prowincji Wielkiego Rowu, w dystryktach Narok i Trans-Mara i graniczy z Parkiem Narodowym Serengeti w Tanzanii[2]. Obszar chroniony to jedynie 25% kenijskiej części ekosystemu Mara–Serengeti, pozostałe 75%, zamieszkałe przez społeczności Masajów, nie jest objęte oficjalną ochroną[3].

Obszar chroniony rozciąga się w północno-środkowej części Wielkich Rowów Afrykańskich – jest to szeroka dolina zamknięta od północy skarpą[2], wznoszącą się na ponad 2000 m n.p.m.[4] Środowisko Masai Mara jest zróżnicowane – od sawanny, poprzez lasy akacjowe, bagna, lasy nadrzeczne do scrubu z przewagą akacji oraz roślin z rodzaju Croton i Tarchonanthus[2].

Obszar przecinają rzeki Mara i Talak River[2]. Mara to jedyna nieokresowa rzeka przepływająca przez Masai Mara i Serengeti, zapewniająca źródło wody pitnej podczas pory suchej[5][6]. We wschodniej części obszaru klimat jest bardziej suchy – średnie opady roczne wynoszą tu ok. 800 mm, a w zachodniej bardziej wilgotny ze średnimi opadami w roku ok. 1200 mm[2]. Przez cały rok średnie dzienne temperatury wynoszą 30–35 °C, nocami temperatury rzadko spada poniżej 8 °C[7].

Na ziemi tej mieszkają Masajowie, których zwykle można spotkać podczas wypasu bydła.

Historia

edytuj

Początki obszaru chronionego Masai Mara sięgają 1948 roku, kiedy utworzono tam obszar chroniony dzikiej przyrody (ang. Wildlife Sanctuary); jego powierzchnia była znacznie mniejsza niż obecnego obszaru, lecz obejmowała również tzw. Mara Triangle między Siria Escarpment, granicą z Tanzanią i rzeką Mara[8].

W 1961 roku teren rezerwatu poszerzono do 1831 km², a jego administracją zajęła się rada dystryktu Narok[8].

W 1974 roku teren o powierzchni 1672 km² otrzymał status narodowego obszaru chronionego, a pozostała ziemia została zwrócona lokalnym społecznościom[8]. W 1976 roku po rozmowach między rządem kenijskim a władzami dystryktu, powierzchnię obszaru pomniejszono o tereny na północnym wschodzie, południowym wschodzie i północy do obecnych 1510 km²[8]. Od 1995 roku zarządzanie obszarem sprawują wspólnie władze dystryktu Narok i Trans-Mara[8].

W 2001 roku Mara Triangle przeszedł pod zarządzanie organizacji non-profit Mara Conservancy[8].

W 2010 roku obszar chroniony Masai Mara został wpisany na listę informacyjną UNESCO w celu zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO[2].

Przyroda

edytuj

Na terenie obszaru występuje wiele gatunków dużych roślinożerców – ich gęstość występowania szacowana jest na 240 osobników na km², a biomasa na 30 ton na km²[2]. Liczba większych i mniejszych roślinożerców w ekosystemie Mara szacowana jest na 2,5 miliona[2]. Żyje tu największa na świecie liczba zwierząt występujących na sawannie: 650 tys. gazeli, 62 tys. bawołów, ponad 64 tys. impali, ponad 61 tys. sasebi nadbrzeżnych, 7,5 tys. bawolców krowich, ponad 7 tys. żyraf, 3 tys. elandów i 4 tys. słoni[2], a także krytycznie zagrożony wyginięciem nosorożec czarny[2].

Występuje tu duża liczba drapieżników: lwów, gepardów, hien i likaonów[2]. Są też niezliczone hipopotamy, guźce, dzikany i dzikacze, a także krokodyle, antylopy[2].

Stwierdzono tu ponad 500 gatunków ptaków, m.in. 12 gatunków z rodzaju Cisticola i 53 gatunki szponiastych[2]. Zimuje tu wiele ptaków migrujących, m.in. bocian biały i sieweczka długonoga[2]. Występują tu zagrożone wyginięciem baletnik i czołoczub duży[2].

Przeprawy zwierząt

edytuj

W lipcu i sierpniu, ma tu miejsce niezwykły spektakl natury – wielka migracja stad antylop gnu (Connochaetes taurinus) i zebr (Equus burchelli), które co roku przemierzają drogę z równin Serengeti do Masai Mara w poszukiwaniu pożywienia, przeprawiając się przez rzekę Mara[9]. Podczas przepraw ginie rocznie ok. 3 tysiące zwierząt, w większości stratowanych przez napierające na siebie zwierzęta[9].

Przypisy

edytuj
  1. J. Onchwati: Sustainable tourism development in the Masai Mara National Reserve, Kenya, East Africa. W: Tourism and Natural Protected Areas. WIT Press, 2013, s. 49-60, seria: Tourism Today. ISBN 978-1-84564-810-7. [dostęp 2016-12-18]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o UNESCO: The African Great Rift Valley - The Maasai Mara. [dostęp 2016-12-18]. (ang.).
  3. Matt Walpole, Geoffrey Karanja, Noah Sitati and Nigel Leader-Williams. „IIED Wildlife & Development Series”, 2003. 14. (ang.). 
  4. Adam Scott Kennedy, Vicki Kennedy: Animals of the Masai Mara. Princeton University Press, 2013, s. 10. ISBN 978-1-4008-4491-3. [dostęp 2016-12-18]. (ang.).
  5. Philip Boon, Paul Raven: River Conservation and Management. John Wiley & Sons, 2012, s. 50-51. ISBN 978-1-119-96196-3. [dostęp 2016-12-17]. (ang.).
  6. Michael E. McClain: Surflace Flows For People and Wildlife in the Transboundary Mara River Basin. W: Paolo Paron, Daniel Ochieng Olago, Christian Thine Omuto, Amanda L. Subalusky: Kenya: A Natural Outlook: Geo-Environmental Resources and Hazards. Newnes, 2013, s. 67-81, seria: Developments in Earth Surface Processes. ISBN 978-0-444-59547-8. [dostęp 2016-12-17]. (ang.).
  7. Adam Scott Kennedy, Vicki Kennedy: Animals of the Masai Mara. Princeton University Press, 2013, s. 11. ISBN 978-1-4008-4491-3. [dostęp 2016-12-18]. (ang.).
  8. a b c d e f Matt Walpole, Geoffrey Karanja, Noah Sitati and Nigel Leader-Williams. „IIED Wildlife & Development Series”, s. x, 2003. 14. (ang.). 
  9. a b Philip Briggs: Kenya Highlights. Bradt Travel Guides, 2010, s. 122–123. ISBN 978-1-84162-267-5. [dostęp 2016-12-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj