Marynarka Wojenna Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej
Marynarka Wojenna Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej (chiń. upr. 中国人民解放军海军; chiń. trad. 中國人民解放軍海軍; pinyin Zhōngguó Rénmín Jiěfàngjūn Hǎijūn) – jeden z rodzajów sił zbrojnych Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, armii Chińskiej Republiki Ludowej. Do początków lat 90. XX wieku marynarka wojenna ChRL podlegała wojskom lądowym. Od tamtego czasu przeszła gwałtowną modernizację i zmianę statusu jako odrębnego rodzaju sił zbrojnych. Reformy i modernizacja marynarki mają za zadanie doprowadzić ChL-W MW do możliwości operowania na pełnym oceanie[2]. Obecnie jest to druga co do wielkości marynarka wojenna świata[3].
Państwo | |
---|---|
Siły zbrojne | |
Data utworzenia |
23 kwietnia 1949[1] |
Proporzec | |
Najwyższe dowództwa | |
Wojskowe |
Admirał Wu Shengli |
Doktryna
edytujOd chwili swojego powstania do początków lat 90. chińska marynarka wojenna miała za zadanie głównie obronę wybrzeża ChRL. Wraz z rozwojem gospodarczym i wzrostem międzynarodowego znaczenia Chin, zmieniła się też doktryna przeznaczenia ChL-W MW. Zgodnie z ogłoszoną w 2009 roku Białą Księgą Obronności ChRL stoją przed nimi trzy główne zadania: obrona przed agresją morską, ochrona suwerenności oraz zapewnienie poszanowania prawa morskiego. Wypełnianie tych zadań może pociągać za sobą sześć rodzajów operacji: blokada morska, działania przeciwko morskim liniom komunikacyjnym, ataki na obiekty lądowe, zwalczanie nieprzyjacielskich okrętów, ochrona transportu morskiego i ochrona własnych baz i portów. W Białej Księdze wykluczono możliwość ataku na inny kraj, oraz interwencję dopiero w momencie zagrożenia. Interpretacja tego zapisu polega jednak na uznaniu zagrożenia politycznego za element bezpośrednio zagrażający bezpieczeństwu państwa, w ten sposób formą obrony był udział Chin w wojnie koreańskiej czy konflikt z Indiami[2].
Dowództwo
edytujOd kwietnia 2006 roku do 2017 dowódcą był admirał Wu Shengli. Od grudnia 2023 jest nim adm. Hu Zhongming[4]. Komisarzem politycznym z ramienia Komunistycznej Partii Chin jest od stycznia 2022 adm. Yuan Huazhi[5].
Organizacja
edytujW 2015 marynarka wojenna liczyła 235000 oficerów i marynarzy, w tym 25000 w morskich siłach powietrznych, około 10000 w piechocie morskiej i 28000 w straży granicznej[6]. Podzielona jest na trzy związki operacyjne[7]:
- Flota Morza Północnego (siedziba w Qingdao, prowincja Shandong)
- Flota Morza Wschodniego (siedziba w Ningbo, prowincja Zhejiang)
- Flota Morza Południowego (siedziba w Zhanjiang, prowincja Guangdong)
W każdej flocie znajdują się dwie dywizje okrętów podwodnych, trzy dywizje niszczycieli i fregat oraz jedna dywizja okrętów obrony przeciwminowej. We Flocie Północnej znajduje się jedna dywizja sił amfibijnych, a w pozostałych flotach po dwie dywizje. Flota Południowa posiada w swoim składzie (2016) także dwie brygady piechoty morskiej. W skład każdej brygady wchodzą trzy pułki piechoty i jeden pułk artylerii[6].
Okręty
edytujZdjęcie | Typ | Rodzaj | Okręty | Wejście do służby | Wyporność (t) | Długość (m) |
---|---|---|---|---|---|---|
Okręty podwodne (65) | ||||||
typ 96 | SSBN; nuklearne z pociskami balistycznymi | 2 w budowie | ||||
typ 094 / Jin | SSBN; nuklearne z pociskami balistycznymi | ?
Changzheng 10 Changzheng 11 Changzheng 18 |
2007– | 11 000 | 135 | |
typ 093 / Shang | SSN; nuklearne, myśliwskie | 12 sztuk | 2003– | 6000 | 110 | |
typ 092 / Xia | SSBN; nuklearny z pociskami balistycznymi | 406 | 1981 | 7000 | 120 | |
typ 091 / Han | SSN; nuklearne, myśliwskie | 403, 404, 405 | 1984–1991 | 4500 | 98 | |
projekt 629 / Golf | SSB; diesel-elektryczny z pociskami balistycznymi | 1 sztuka | 1966 | 3553 | 98,4 | |
typ 043 / Qing | SSK; diesel-elektryczny, myśliwski | 1 sztuka | ? | ? | ? | |
typ 041 / Yuan | SSK; diesel-elektryczne, myśliwskie | 13 sztuk | 2005– | 4000 | 75 | |
typ 039 / Song typ 039G / Song typ 039G1 / Song |
SSK; diesel-elektryczne, myśliwskie | 13 sztuk: 320 314, 321, 322, 323, 324 plus 2 315, 316, 318, 327 plus 1 |
1999– | 2250 | 74,9 | |
projektu 636 / Kilo II 636M / Kilo II |
SSK; diesel-elektryczne, myśliwskie | 10 sztuk: 366, 367 368, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375 |
1997–1998 2004–2005 |
4000 | 75 | |
projekt 877EKM / Yuanzheng – Kilo | SSK; diesel-elektryczne, myśliwskie | 364, 365 | 1994-1995 | 3036 | 72,6 | |
typ 035 (ES5E) / Ming typ 035 (ES5F)[8] |
SSK; diesel-elektryczne, myśliwskie | 13 sztuk | 1987-1996 1998-2001 |
1830 | 76,6 | |
Lotniskowce (3) | ||||||
Liaoning | konwencjonalny, STOBAR | 16 Liaoning | 2012 | 67 500 | 304,5 | |
Okręty desantowe (4) | ||||||
Typ 075 | Okręty desantowe-doki/transportowce | 1 w służbie, 2 w budowie | 2021 | 40 000 | ||
typ 071 / Yuzhao | Okręty desantowe-doki/transportowce | 589 Changbai Shan, 598 Kunlun Shan, 599 Jinggang Shan |
2007 2011 2012 |
20 000 | 210 | |
Niszczyciele (28) | ||||||
typ 055 / Renhai | Niszczyciel rakietowy | 3 sztuki w służbie
Nanchang Lhasa Dalian |
2020
2021 2021 |
13 000 | 180 | |
typ 052D / Luyang III | Niszczyciel rakietowy | 13 sztuk
14 przechodzi próby a kolejnych 9 jest w trakcie wyposażania. 172 Kunming |
2014 2015 2015 2016 2017 |
7500 | 156 | |
typ 052C / Luyang II | Niszczyciel rakietowy obrony przeciwlotniczej | 170 Lanzhou 171 Haikou 150 Changchun 151 Zhengzhou 152 Jinan 153 Jinan |
2004 2005 2013 2013 2014 2015 |
7000 | 154 | |
typ 052B / Luyang I | Niszczyciel rakietowy | 168 Guangzhou 169 Wuhan |
2004 | 6500 | 154 | |
typ 051C / Luzhou | Niszczyciel rakietowy obrony przeciwlotniczej | 115 Shenyang 116 Shijiazhuang |
2006 2007 |
7100 | 155 | |
typ 051B / Luhai | Niszczyciel rakietowy | 167 Shenzhen | 1998 | 6100 | 153 | |
projekt 956EM / Sovremenny II | Niszczyciel rakietowy | 138 Taizhou 139 Ningbo |
2005 2006 |
7940 | 156 | |
projekt 956A / Sovremenny I | Niszczyciel rakietowy | 136 Hangzhou 137 Fuzhou |
1999 2000 |
7940 | 156 | |
typ 052 / Luhu | Niszczyciel rakietowy | 112 Harbin 113 Qingdao |
1994 | 4800 | 144 | |
typ 051 / Luda 051G / Luda III 051DT / Luda IV |
Niszczyciel rakietowy | 134 Zunyi 164 Guilin 165 Zhanjiang 166 Zhuhai 109 Kaifeng 110 Dalian |
1982 1985 1985 1991 1975 |
3670 | 132 | |
Fregaty (44) | ||||||
typ 054A / Jiangkai II | Fregata rakietowa | 30 sztuk
530 Xuzhou |
2008 2008 2008 2008 2010 2010 2010 2011 2011 2012 2012 2012 2012 2013 2013 |
4053 | 134,1 | |
typ 054 / Jiangkai I | Fregata rakietowa | 525 Ma'anshan 526 Wenzhou |
2005 2006 |
4300 | 134 | |
typ 053H3 / Jiangwei II | Fregata rakietowa | 522 Lianyungang 521 Jiaxing 523 Putian 564 Yichang 565 Huludao 524 Sanming 567 Xiangfan 566 Huaihua 527 Luoyang 528 Mianyang |
1998 1999 1999 1999 2000 2000 2002 2002 2005 2005 |
2393 | 112 | |
typ 053H2G / Jiangwei I | Fregata rakietowa | 539 Anqing 540 Huainan 541 Huaibei 564 Tongling |
1992 1992 1993 1994 |
2393 | 112 | |
typ 053 / Jianghu | Fregata rakietowa | 13 sztuk | 1975-1987 | 1700 | 103 | |
Korwety (32) | ||||||
typ 056 / Jiangdao | Korweta rakietowa | 50 sztuki
21 znajduje się w fazie wyposażania. |
2013- | 1440 | 95,5 | |
Kutry rakietowe (119)[9] | ||||||
typ 22 / Houbei | Kutry rakietowe | 83 sztuki | 2004- | 224 | 42,6 | |
typ 037-II / Houjian | Kutry rakietowe | 770 Yangjiang 771 Shunde 772 Nanhai 773 Panyu 774 Lianjiang 775 Xinhui |
1992-2002 | 520 | 65,4 | |
typ 037-IG / Houxin | Kutry rakietowe | 20 sztuk | 1991-1999 | 478 | 62,8 |
Przypisy
edytuj- ↑ The Navy. [w:] eng.mod.gov.cn [on-line]. [dostęp 2012-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-14)]. (ang.).
- ↑ a b Rafał Ciastoń: Wyjście na błękitne wody. [w:] Polska Zbrojna [on-line]. 2011-01-23. [dostęp 2012-03-04]. (pol.).
- ↑ Total Navy Ship Strength by Country, globalfirepower.com Dostęp: 2012-09-27 (ang.)
- ↑ Dang Yuanyue: China names submariner Hu Zhongming as top PLA Navy commander. news.cn, 2023-12-26. [dostęp 2024-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-26)]. (ang.).
- ↑ Mei Changwei: 中央军委举行晋升上将军衔警衔仪式 习近平颁发命令状并向晋衔的军官警官表示祝贺 [Centralna Komisja Wojskowa zorganizowała uroczystość awansowania do stopnia generała. Xi Jinping wydał rozkaz i pogratulował awansowanym funkcjonariuszom]. news.cn, 2022-01-21. [dostęp 2024-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-21)]. (chiń.).
- ↑ a b Zarychta 2016 ↓, s. 500.
- ↑ The PLA Navy. [w:] eng.mod.gov.cn [on-line]. [dostęp 2012-03-13]. (ang.).
- ↑ Ming Type 035. globalsecurity
- ↑ Target&Зво [online], commi.narod.ru [dostęp 2017-11-15] .
Bibliografia
edytuj- Stanisław Zarychta: Broń jądrowa w kształtowaniu bezpieczeństwa 1945–2015. Warszawa: Bellona SA, 2016. ISBN 978-83-11-14235-0.
- Ministry of National Defense of the People's Republic of China. [dostęp 2012-03-13]. (ang. • chiń.).