Marymont-Potok
Marymont-Potok – osiedle i obszar Miejskiego Systemu Informacji[3] w dzielnicy Żoliborz w Warszawie.
| osiedle i obszar MSI Warszawy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Warszawy | |
Położenie na mapie dzielnicy
| |
Położenie
edytujWedług MSI Marymont-Potok wyznaczony jest przez:
- ulice: Słowackiego, Potocką, Drohicką, Mścisławską, Małogoską, Dygasińskiego, Bohomolca, Promyka i sztucznie wykreślony odcinek między skrzyżowaniem Gwiaździstej i Promyka a nurtem Wisły od południa;
- al. Armii Krajowej od północy i zachodu;
- rzekę Wisłę od wschodu.
Historia
edytujDawna wieś Polków (Polikowo), znajdująca się pomiędzy obecnymi ulicami Mickiewicza – Krasińskiego – Promyka – Małogoską wzmiankowana była już w 1367 i 1368 jako własność książąt mazowieckich. W 1639 król Władysław IV darowuje bielańskim kamedułom lasy wsi Polków, a później samą wieś w 1641.
Jan III Sobieski otrzymał od kamedułów część gruntów Polkowa, który wybudował tu dla Marysieńki letni pałacyk, dzieło Tylmana z Gameren (po roku 1691). Pałacyk był od 1720 własnością dynastii saskiej, a w 1775 cały Polków wraz z dworem sprzedany został przez kamedułów podskarbiemu wielkiemu koronnemu Adamowi Ponińskiemu, potem trafia w ręce rodziny Myszkowskich.
W 1792 w folwarku Potok założono krótko działającą fabrykę perkalików[4].
W 1820 w przebudowanym pałacyku Marysieńki Sobieskiej powstała pierwsza w Królestwie Polskim wyższa uczelnia rolnicza – Szkoła Agronomiczna na Marymoncie – w roku 1862 przeniesiona do Puław w związku z otwarciem tam Instytutu Politechnicznego i Rolniczo-Leśnego. XIX w to okres rozwoju przemysłu na Marymoncie, to także okres powstania takich miejsc jak Kaskada, Słodowiec i inne.
Budowa cytadeli warszawskiej wymusiła przeniesienie wsi Pólków w rejon między Kaskadą a Słodowcem[5].
Pod koniec XIX w. wieś Pólków i folwark Potok należały do gminy Młociny, a ich mieszkańcy do parafii w Wawrzyszewie. Pólków liczył 12 mieszkańców, a Potok 67 mieszkańców i 26 budynków. W skład Potoku wchodziły pola i las[5][4].
8 kwietnia 1916 generał-gubernator Hans Hartwig von Beseler wydał rozporządzenie włączające do Warszawy (od 1 kwietnia 1916) okoliczne miejscowości, m.in. Potok[6].
W okresie międzywojennym w tej części Warszawy powstają liczne spółdzielcze osiedla mieszkaniowe. Na początku lat 30. wzniesiono gmach Wyższej Szkoły Służby Pożarniczej projektu Jana Redy.
W okresie powojennym powstało tu kilka osiedli, m.in. osiedle bloków Potok.
Ważniejsze obiekty
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rozporządzenie dot. rozszerzenia warszawskiego okręgu miejskiego i wykonania planu dla zabudowania miasta Warszawy (Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1916 nr 29 poz 79)
- ↑ Rozporządzenie dot. ustanowienia granic miejskich Warszawy Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1917 nr 63 poz 259
- ↑ Obszary MSI. Dzielnica Żoliborz. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ a b Potok, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 846.
- ↑ a b Pólków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 597.
- ↑ Maria Nietyksza, Witold Pruss: Zmiany w układzie przestrzennym Warszawy [w:] Irena Pietrza-Pawłowska (red.) Wielkomiejski rozwój Warszawy do 1918 r.. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 43, s. 1973.
Linki zewnętrzne
edytuj- Żoliborz.net. zoliborz.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-10)]. – O dzielnicy: Przeszłość
- Marymont królowej Marysieńki