Wikipedia

Marsouin (1924)

Zobacz też: inne jednostki pływające o tej nazwie.

Marsouin (Q119) – francuski oceaniczny okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej, piąta zamówiona jednostka typu Requin. Okręt został zwodowany 27 grudnia 1924 roku w stoczni Arsenal de Brest(inne języki), a do służby w Marine nationale wszedł we wrześniu 1927 roku. Jednostka pełniła służbę na Morzu Śródziemnym, a od zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami znajdowała się pod kontrolą rządu Vichy. 27 listopada 1942 roku okręt uniknął samozatopienia w Tulonie, uciekając do zdobytego przez Aliantów Algieru. „Marsouin” wszedł w skład marynarki Wolnych Francuzów, służąc w niej do 1946 roku, kiedy został złomowany.

Marsouin (Q119)
Ilustracja
Klasa

okręt podwodny

Typ

Requin

Projekt

C4

Historia
Stocznia

Arsenal de Brest(inne języki)

Położenie stępki

1923

Wodowanie

27 grudnia 1924

 Marine nationale
Wejście do służby

wrzesień 1927

Wycofanie ze służby

18 lutego 1946

Los okrętu

złomowany w 1946

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


standardowa: 947 ton
normalna: 1150 t
1441 t

Długość

78,25 m

Szerokość

6,84 m

Zanurzenie

5,1 m

Zanurzenie testowe

80 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 2900 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1800 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


15 węzłów
9 w.

Zasięg

powierzchnia: 7700 Mm przy 9 w.
zanurzenie: 70 Mm przy 5 w.

Uzbrojenie
16 torped, 1 działo kal. 100 mm, 2 km kal. 8 mm
Wyrzutnie torpedowe

10 × 550 mm

Załoga

51

Projekt i budowa

edytuj

„Marsouin” zamówiony został na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1922 roku[1][2]. Projekt (o sygnaturze C4[3]) był pierwszą od zakończenia wojny koncepcją francuskiego okrętu podwodnego, powstałą po analizie doświadczeń wojennych i eksploatacji ex-niemieckich jednostek otrzymanych w ramach reparacji wojennych[1]. Okręt przeznaczony był do służby kolonialnej, działań na liniach komunikacyjnych potencjalnego przeciwnika i rozpoznania[1][3]. Posiadał spory zasięg i dużą dopuszczalną głębokość zanurzenia; wadami była słaba manewrowość i zbyt mała prędkość osiągana na powierzchni[1][4]. Konstruktorem okrętu był inż. Jean-Jacques Roquebert(inne języki)[4].

„Marsouin” zbudowany został w Arsenale(inne języki) w Breście[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1923 roku[2][3], został zwodowany 27 grudnia 1924 roku[1][4], a do służby w Marine nationale przyjęto go we wrześniu 1927 roku[3]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q119[5].

Dane taktyczno–techniczne

edytuj

„Marsouin” był dużym, oceanicznym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[1][4]. Długość całkowita wynosiła 78,5 metra, szerokość 6,84 metra i zanurzenie 5,1 metra[1][2]. Wyporność standardowa w położeniu nawodnym wynosiła 947 ton (normalna 1150 ton), a w zanurzeniu 1441 ton[1][3][a]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne (Schneider lub Sulzer(inne języki)) o łącznej mocy 2900 koni mechanicznych (KM)[1][2]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 1800 KM[1][2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 15 węzłów na powierzchni i 9 węzłów w zanurzeniu[1][2][b]. Zasięg wynosił 7700 Mm przy prędkości 9 węzłów (6400 Mm przy 12 węzłach lub 3000 Mm przy 15 węzłach) w położeniu nawodnym oraz 70 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[1][4][c]. Zbiorniki paliwa mieściły 116 ton oleju napędowego (plus 51 ton w zbiornikach balastowych)[1], a energia elektryczna magazynowana była w bateriach akumulatorów typu D liczących 248 ogniw[7][8]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 metrów, a autonomiczność 30 dób[1][3].

Okręt wyposażony był w 10 wyrzutni torped kalibru 550 mm: cztery wewnętrzne na dziobie, dwie na rufie oraz dwa podwójne obrotowe zewnętrzne aparaty torpedowe (zamontowane przed i za kioskiem), z łącznym zapasem 16 torped[1][2]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 100 mm M1925 L/50 oraz dwa karabiny maszynowe kal. 8 mm (2 x I)[1][2].

Załoga okrętu składała się z 51 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][4][d].

Służba

edytuj

W latach 1935–1937 okręt przeszedł gruntowny remont, połączony z wymianą siłowni[1][2]. W momencie wybuchu II wojny światowej okręt pełnił służbę na Morzu Śródziemnym, będąc jednostką flagową 11. dywizjonu 6. eskadry 4. Flotylli stacjonującej w Bizercie, a następnie został przeniesiony do Bejrutu[9]. Dowódcą jednostki był w tym okresie kpt. mar. J.E.L.A. Lorthioir[9]. 11 czerwca 1940 roku okręt powrócił w rejon Bizerty, bazując w Susie, stając się jednostką flagową 11. dywizjonu[10]. Po zawarciu zawieszenia broni między Francją a Niemcami „Marsouin” znalazł się pod kontrolą rządu Vichy (rozbrojony w Bizercie)[11]. 8 listopada 1942 roku, podczas lądowania Aliantów w Afryce Północnej, okręt (wraz z bliźniaczym „Caïmanem”) stacjonował w Algierze[12]. Wysłany przeciw siłom inwazyjnym, został wykryty przez brytyjskie okręty i samoloty, lecz zdołał przedrzeć się do Tulonu[12]. W momencie ataku Niemców na Tulon 27 listopada 1942 roku okręt, pod dowództwem kpt. mar. Mine, cumował w basenie Maurillon[13]. Jednostka uniknęła samozatopienia, uciekając z portu do zdobytego przez Aliantów Algieru, gdzie dopłynęła w dniu 30 listopada[13]. „Marsouin” wszedł w skład marynarki Wolnych Francuzów[2][4]. Okręt został skreślony z listy floty 18 lutego 1946 roku i następnie złomowany[1][4].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ J. Labayle-Couhat oraz J. Lipiński podają, że wyporność nawodna wynosiła 974 tony[2][6].
  2. ↑ Według Jane's Fighting Ships 1934 i Jane's Fighting Ships 1940 prędkość nawodna wynosiła 16 węzłów[5][7].
  3. ↑ J. Labayle-Couhat podaje, że zasięg nawodny wynosił 5650 Mm przy 10 węzłach, a podwodny 105 Mm przy 5 węzłach[2], a według Jane's Fighting Ships 1940 oraz J. Lipińskiego zasięg nawodny wynosił 7000 Mm przy 9 węzłach, a podwodny 105 Mm przy 5 węzłach[6][7].
  4. ↑ J. Labayle-Couhat podaje, że załoga składała się z 54 osób[2].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: 1980, s. 272.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: 1971, s. 75.
  3. ↑ a b c d e f Ivan Gogin: REQUIN submarines (1926-1928). Navypedia. [dostęp 2017-03-05]. (ang.).
  4. ↑ a b c d e f g h Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 182.
  5. ↑ a b Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: 1934, s. 199.
  6. ↑ a b Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, s. 539.
  7. ↑ a b c Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: 1941, s. 193.
  8. ↑ Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989, s. 131.
  9. ↑ a b Don Kindell: FRENCH, POLISH, GERMAN NAVIES, also US SHIPS IN EUROPE, SEPTEMBER 1939. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-05]. (ang.).
  10. ↑ Don Kindell: FRENCH NAVY SHIPS, JUNE 1940. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-05]. (ang.).
  11. ↑ Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1940 (Part 2 of 2) Friday 15th – Saturday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-23]. (ang.).
  12. ↑ a b Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: 2014, s. 358.
  13. ↑ a b Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: 2014, s. 394.

Bibliografia

edytuj
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Ivan Gogin: REQUIN submarines (1926-1928). Navypedia. [dostęp 2017-03-05]. (ang.).
  • Don Kindell: FRENCH, POLISH, GERMAN NAVIES, also US SHIPS IN EUROPE, SEPTEMBER 1939. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-05]. (ang.).
  • Don Kindell: FRENCH NAVY SHIPS, JUNE 1940. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-05]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1940 (Part 2 of 2) Friday 15th – Saturday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-23]. (ang.).
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: Ian Allan Ltd., 1971. ISBN 0-7110-0153-7. (ang.).
  • Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
  • Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
  • Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).
  • Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.
  • Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.).
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Marsouin_(1924)&oldid=75468465”