Marian Szamatowicz
Marian Czesław Szamatowicz (ur. 13 lutego 1935 w Sztabinie) – polski lekarz, ginekolog i położnik, działacz samorządowy, profesor nauk medycznych. W 1987 dokonał pierwszego w Polsce udanego zabiegu zapłodnienia człowieka metodą in vitro[1].
| Data i miejsce urodzenia |
13 lutego 1935 |
|---|---|
| Profesor nauk medycznych | |
| Specjalność: choroby kobiece, endokrynologia ginekologiczna, endokrynologia rozrodu, położnictwo | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1965 |
| Habilitacja |
1972 |
| Profesura |
9 października 1990 |
| Doktor honoris causa Akademia Medyczna w Białymstoku – 2004 | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Akademia Medyczna w Białymstoku |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujW 1960 z wyróżnieniem ukończył studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie[1]. Uzyskał dwa stopnie specjalizacji – z położnictwa (1965) i chorób kobiecych (1969). Stopień naukowy doktora nauk medycznych otrzymał w 1965, habilitację obronił w 1972. W 1979 został profesorem nadzwyczajnym[2]. W 1990 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk medycznych[3].
W 1961 został pracownikiem Wojewódzkiego Szpitala Położniczo-Ginekologicznego w Białymstoku, a dwa lata później nauczycielem akademickim w Akademii Medycznej w Białymstoku (przekształconej następnie w Uniwersytet Medyczny w Białymstoku). Od 1972 do 1984 był kierownikiem Zakładu Endokrynologii Ginekologicznej, pełnił funkcję wicedyrektora, a w latach 1984–2000 dyrektora Instytutu Położnictwa i Chorób Kobiecych. Od 1975 do 1981 zajmował stanowisko prorektora ds. klinicznych i kształcenia podyplomowego. W 1984 został kierownikiem Kliniki Ginekologii. AMB a po zmianie statutu uczelni Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku[2]. Był członkiem Rady Nauki przy ministrze nauki i szkolnictwa wyższego, kierował jednym z zespołów tematycznych[3]. Podczas kadencji 2011–2014 wchodzi w skład Komitetu Bioetyki Polskiej Akademii Nauk[4].
W swoim dorobku ma około 200 publikacji naukowych w czasopismach polskich i zagranicznych, poświęconych m.in. endokrynologii ginekologicznej i medycynie rozrodu[2].
Działalność polityczna
edytujW okresie PRL członkiem rady krajowej PRON[5], a także przewodniczącym Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku (1984–1990)[6]. W 1989 bez powodzenia kandydował do Senatu[7]. W 2009 otwierał jedną z okręgowych list kandydatów do Parlamentu Europejskiego koalicyjnego komitetu Porozumienie dla Przyszłości[8]. W wyborach samorządowych w 2010 z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej uzyskał mandat radnego sejmiku województwa podlaskiego IV kadencji[9]. W wyborach w 2014 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję jako kandydat Platformy Obywatelskiej[10]. Objął następnie funkcję przewodniczącego sejmiku V kadencji[11], z której zrezygnował w 2015. W wyborach w 2018 z listy komitetu SLD Lewica Razem bezskutecznie kandydował na radnego sejmiku kolejnej kadencji[12].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Kawalerski, Oficerski, Komandorski (2000)[13] i Komandorski z Gwiazdą (2011)[14][15] Orderu Odrodzenia Polski
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- tytuł doctora honoris causa Akademii Medycznej w Białymstoku (2004)
- tytuł honorowego obywatela Białegostoku (2024)[16]
- „Busola 2003” przyznana przez redakcję „Przeglądu”[17]
- Nagroda Prezesa Rady Ministrów za skuteczne opracowanie metody zapłodnienia pozaustrojowego in vitro (2012)[18]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Marian Szamatowicz. wrotapodlasia.pl. [dostęp 2012-04-02].
- ↑ a b c Prof. Marian Szamatowicz. nauka.gov.pl. [dostęp 2012-04-02].
- ↑ a b Prof. dr hab. Marian Czesław Szamatowicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-04-02].
- ↑ Skład Komitetu. pan.pl. [dostęp 2013-12-22].
- ↑ „Trybuna Robotnicza” nr 109 (12 961) z 10 maja 1983, s. 6.
- ↑ Aleksander Kochański: Polska 1944–1991. Informator historyczny. Struktury i ludzie. T. 1. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2022, s. 323. ISBN 978-83-8229-465-1. [dostęp 2024-10-01].
- ↑ M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 150
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2009. [dostęp 2012-04-02].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2012-04-02].
- ↑ Podlaskie – Znamy skład sejmiku. radio5.com.pl, 21 listopada 2014. [dostęp 2014-11-21].
- ↑ Mieczysław Baszko nowym marszałkiem województwa podlaskiego. wspolczesna.pl, 8 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-08].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-10-29].
- ↑ M.P. z 2000 r. nr 31, poz. 644
- ↑ M.P. z 2011 r. nr 111, poz. 1131
- ↑ Odznaczenia dla wybitnych profesorów. prezydent.pl, 21 listopada 2011. [dostęp 2012-04-02].
- ↑ Pierwsze w Polsce dziecko z in vitro: zasłużony ginekolog zostanie honorowym obywatelem Białegostoku. rynekzdrowia.pl, 15 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-16].
- ↑ Jerzy Domański: Wyboista droga in vitro. tygodnikprzeglad.pl, 7 listopada 2010. [dostęp 2012-04-02].
- ↑ Prof. Marian Szamatowicz nagrodzony. Premier docenił go za in vitro. poranny.pl, 31 marca 2012. [dostęp 2012-04-03].