Marian Senger
Marian Senger ps. „Cichy” (ur. 29 listopada 1923 w Poznaniu, zm. 6 lutego 1944 w Warszawie) – harcerz, żołnierz oddziału dywersji bojowej „Agat” Armii Krajowej, uczestnik akcji Kutschera.
 Marian Senger | |
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
29 listopada 1923 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 lutego 1944 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
kompania Agat |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodzony w Poznaniu, wychowywał się w Warszawie. Uczeń Gimnazjum i Liceum im. Ks. Józefa Poniatowskiego.
Podczas okupacji niemieckiej działał w polskim podziemiu zbrojnym. Od 1940 należał do żoliborskiego PET-u. Wrażliwy i spokojny, dał się poznać jako solidny kolega[1]. Po włączeniu PET-u do Szarych Szeregów, znalazł się w Hufcu Centrum CR-500 Warszawskich Grup Szturmowych. Od 1 sierpnia 1943 członek 1. plutonu kompanii „Agat”[2].
1 lutego 1944 brał udział w zamachu na Franza Kutscherę, gdzie wchodził w skład ubezpieczenia.
Po akcji nie został przyjęty w Szpitalu Maltańskim i został przewieziony wraz z ciężko rannym dowódcą Bronisławem Pietraszewiczem „Lotem” do praskiego Szpitala Przemienienia Pańskiego[3]. Z powodu denuncjacji rannych przez granatowego policjanta po przeprowadzonej operacji, tego samego dnia po południu został przewieziony wraz z „Lotem” z powrotem do lewobrzeżnej części miasta, gdzie ostatecznie trafił do Szpitala Maltańskiego. Pomimo przeprowadzonych tam transfuzji, zmarł 6 lutego[4].
Został pochowany 9 lutego 1944 na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kw. 24A rz. 7 m. 12)[5].
Za udział w akcji rozkazem nr 267/BP z dnia 25 marca 1944 został odznaczony pośmiertnie przez Komendanta Głównego Armii Krajowej Krzyżem Walecznych[6].
Uchwałą Krajowej Rady Narodowej z 6 września 1946 został odznaczony Krzyżem Walecznych po raz drugi[7]. W 1947 otrzymał także Krzyż Grunwaldu III klasy[6].
Upamiętnienie
edytuj- W grudniu 1990 imię Mariana Sengera „Cichego” nadano jednej z ulic na warszawskim Ursynowie[8].
- Nazwisko Mariana Sengera widnieje na tablicy umieszczonej na kamieniu pamiątkowym znajdującym się w miejscu akcji Kutschera w Alejach Ujazdowskich 23[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Maria Dylawerska, Elżbieta Dziembowska, Zbigniew Gąsior, Danuta Kaczyńska: Akcja na Kutscherę [w:] „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 4. Warszawa: 1959, s. 91.
- ↑ Piotr Stachiewicz: „Parasol.” Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 685. ISBN 83-211-0273-5.
- ↑ Piotr Stachiewicz: Akcja Kutschera. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1982, s. 88. ISBN 83-05-11024-9.
- ↑ Piotr Stachiewicz: Akcja Kutschera. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1983, s. 104. ISBN 83-05-11024-9.
- ↑ Juliusz Jerzy Malczewski (red.): Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo "Sport i Turystyka", 1989, s. 165. ISBN 83-217-2641-0.
- ↑ a b Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa: Akcja Kutschera. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, 1967, s. 7.
- ↑ Monitor Polski Nr 27, Warszawa z 26 lutego 1947, str. 13
- ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 404. ISBN 83-86619-97X.
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 27. ISBN 83-912463-4-5.
Bibliografia
edytuj- Piotr Stachiewicz: „Parasol”. Dzieje Oddziału do Zadań Specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-0273-5.