Maria Gostyńska-Jakuszewska

polska botanik

Maria Gostyńska-Jakuszewska (ur. 22 kwietnia 1929, zm. 14 maja 2022[2]) – polska uczona, specjalizująca się w botanice, taksonomii, geografii i ekologii roślin naczyniowych oraz ochronie przyrody[1]. Doktor habilitowana nauk biologicznych, badaczka i dydaktyk na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu oraz w Instytutach Dendrologii i Botaniki Polskiej Akademii Nauk[3].

Maria Gostyńska-Jakuszewska
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

22 kwietnia 1929

Data śmierci

14 maja 2022

dr hab. nauk biologicznych
Specjalność: botanika, taksonomia i geografia roślin naczyniowych[1]
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Doktorat

1961
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Habilitacja

1974
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Okres zatrudn.

1954–1956

Instytut

Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk

Okres zatrudn.

1956–1975

Instytut

Instytut Botaniki im. Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk

Okres zatrudn.

1975–1991

Życiorys

edytuj

Studia biologiczne pierwszego stopnia ukończyła w 1953 roku na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Naukę kontynuowała na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie w 1955 uzyskała tytuł magistra. Stopień naukowy doktora uzyskała w 1961 na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, a habilitację w 1974 roku na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[3].

W latach 1954–1956 zatrudniona na stanowisku asystenta w Katedrze Botaniki Leśnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (wówczas Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu). Następnie w latach 1956–1975 pracowała jako starszy asystent, adiunkt i docent w Instytucie Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku. Od 1975 do 1991 roku współpracowała z Instytutem Botaniki PAN w Krakowie. W 1991 roku przeszła na emeryturę[3].

Działalność naukowa

edytuj

Prowadziła badania nad systematyką i rozmieszczeniem w Polsce taksonów rodzaju głóg (Crataegus) oraz rzadkich i chronionych krzewów, m.in. wisienki stepowej (Cerasus fruticosa (Pall.) Woronow) czy kłokoczki południowej (Staphylea pinnata L.). Opublikowała ponad 100 prac dotyczących zagadnień taksonomicznych, ekologii i chorologii gatunków flory Polski. Do najważniejszych należą opracowane do „Atlasu rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce” (1963–1978) teksty oraz mapy rozmieszczenia kilkudziesięciu gatunków, za co otrzymała nagrodę Sekretarza Polskiej Akademii Nauk. Uczestniczyła w tworzeniu międzynarodowego opracowania „Atlas Florae Europeae” (1973, 1976). Współtworzyła serię „Flora Polski. Rośliny naczyniowe” jako autorka rozdziałów w kilku jej częściach (1985, 1992) oraz „Polską czerwoną księgę roślin” (2001)[3].

Nazwy taksonów roślin jej autorstwa oznaczane są skrótem Gost.-Jak., np. Crataegus monogyna f. szaferi Gost.-Jak., Roczn. Dendrol. 31: 11, nom. nov (1978)[4].

Członkini zwyczajna Polskiego Towarzystwa Botanicznego[5].

Wybrane publikacje

edytuj
  • Maria Gostyńska-Jakuszewska, Crataegus macrocarpa Hegetschw., nowy dla Polski gatunek głogu, „Rocznik dendrologiczny”, 24, 1970.
  • Maria Gostyńska-Jakuszewska, Studia nad systematyką, rozmieszczeniem i zmiennością głogów występujących w Polsce. 3, Rozmieszczenie geograficzne głogów w Polsce, „Rocznik dendrologiczny”, 33, 1980.
  • Maria Gostyńska-Jakuszewska, Aristolochiaceae, Berberidaceae, Nymphaeaceae, Ceratophyllaceae, Adonis, [w:] Adam Jasiewicz (red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe: Dwuliścienne Wolnopłatkowe - dwuokwiatowe, wyd. II, tom IV, cz. I, Warszawa – Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985, ISBN 83-01-05853-6.

Przypisy

edytuj
  1. a b Dr hab. Maria Gostyńska-Jakuszewska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-02-19].
  2. Maria Gostyńska Jakuszewska [online], nekrologi.net [dostęp 2023-08-18].
  3. a b c d Władysław Danielewicz, Maria Gostyńska-Jakuszewska [online], Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu [dostęp 2022-02-19] (pol.).
  4. Gostyńska-Jakuszewska, Maria (1929-), [w:] International Plant Names Index, IPNI [online] [dostęp 2022-02-19] (ang.).
  5. Polskie Towarzystwo Botaniczne w dniu 30 czerwca 1978 r., „Wiadomości Botaniczne”, 23 (1), Polskie Towarzystwo Botaniczne, 1979, s. 30.