Maria Anna Mancini

Maria Anna Mancini (ur. 1649, zm. 20 czerwca 1714) – francuska szlachcianka włoskiego pochodzenia, jedna z siedmiu siostrzenic kardynała Mazarini, Pierwszego Ministra Francji. Maria Anna i jej siostry były znane na dworze jako Mazarinietki.

Maria Anna Mancini

Data urodzenia	1649
Data i miejsce śmierci	20 czerwca 1714 Clichy, Francja
Ojciec	Lorenzo Mancini
Matka	Gerolama Mazzarini
Mąż	Godftyd Maurycy de La Tour d'Auvergne
Dzieci	Ludwik Karol, Emanuel Teodozjusz, Fryderyk Juliusz, Juliusz Henryk, Ludwika Julia

Pochodzenie

Maria Anna urodziła się w 1649 roku w Rzymie jako córka barona Lorenza Mancini i Giorlamy Mazzarini, siostry kardynała Mazarini, która po śmierci męża w 1650 roku zabrała córki ze sobą do Paryża w nadziei użycia wpływu kardynała do zapewnienia im fortuny i wspaniałych małżeństw. Siostrami Marii Anny były:

• Laura Mancini (1636–1657), poślubiła Ludwika II Burbona, księcia Vendôme
• Olimpia Mancini (1638–1708), poślubiła Eugeniusza Maurycego Sabaudzkiego, hrabiego Soissons
• Maria Mancini (1639–1715), była kochanką Ludwika XIV, potem poślubiła Wawrzyńca, księcia Colonna
• Hortensja Mancini (1646–1699), poślubiła Armanda Karola de la Porte de La Meilleraye, który otrzymał tytuł księcia Mazarin

W tym samym czasie co Girolama i jej córki, do Francji przybyły córki drugiej siostry kardynała, Laury:

• Anna Maria Martinozzi (1637–1672), poślubiła Armanda Burbona, księcia de Conti
• Laura Martinozzi (1639–1687), poślubiła Alfonsa IV d’Este, księcia Modeny

Siostry Martinozzi przeprowadziły się do wuja w tym samym celu co kuzynki - by dorze wyjść za mąż. Starsza z nich, Laura została żoną księcia Modeny i Reggio, Alfonsa IV i matką Marii Modeńskiej, drugiej żony Jakuba II, króla Anglii, Szkocji i Irlandii. Młodsza, Anna Maria wyszła za mąż za francuskiego księcia krwi Armanda, księcia Conti.

Maria Anna miała również trzech braci: Pawła, Filipa Juliusza, późniejszego księcia Nevers i Alfonsa. Filip Juliusz był homoseksualnym kochankiem brata Ludwika XIV, księcia Orleanu Filipa.

Wczesne życie

Maria Anna przybyła do Paryża o wiele później od swoich sióstr w 1655, kiedy mniej więcej miała sześć lat. Ostatnia Mazarinietka była rozpieszczaną przez dwór i kardynała dziewczynką, co było spowodowane przez jej młody wiek - dzieci rodzi arystokratycznych wychowywały się zazwyczaj u opłacanych mamek na wsi, miało to uchronić je od nawiedzających co jakiś czas dwór epidemii ospy. Ówcześni pamiętnikarze opisywali ją jako dowcipne i ładne dziecko. Nie dorównała jej w tym nawet jej siostra Hortensja, ulubienica kardynała i późniejsza słynna piękność. Marię powszechnie uważano za najinteligentniejszą i najbardziej pełną życia z jej sióstr. Miała bawić kardynała i regentkę tańcząc na dworskich balach maskowych.

W 1657 roku jej starsza siostra Laura zmarła w połogu i Maria Anna, mimo młodego wieku, wychowywała niewiele od niej młodszych siostrzeńców. Była od nich starsza zaledwie o pięć lat. Najmłodszy z braci zmarł w wieku trzech lat na ospę w 1660 roku. Dwóch starszych Ludwik Józef i Filip dożyli starości. Obaj byli żołnierzami, a Ludwik Józef został generałem wojsk francuskich i Marszałkiem Francji.

Małżeństwo i potomstwo

Kiedy kardynał zmarł Maria Anna miała trzynaście lat. W nocy na dzień przed jego śmiercią słynny francuski feldmarszałek wicehrabia Turenne przybył do łoża umierającego i poprosił go o rękę Marii Anny w imieniu swojego siostrzeńca, księcia Bouillon. Mniej więcej rok później 22 kwietnia 1662 roku młoda Mancini wyszła za mąż za Godfryda Maurycego de La Tour d'Auvergne w należącym do jej siostry paryskim Hôtel de Soissons, w obecności króla, jego matki i żomy.

Mąż Marii Anny był dobrym żołnierzem, nie dbał jednak o pozycję na dworze i był półanalfabetą. W rezultacie inteligentna i ambitna piętnastoletnia księżna mogła poświęcić się swoim politycznym i literackim zainteresowaniom. Otworzyła salon w swoim nowym paryskim pałacu Hôtel de Bouillon, gdzie przyjmowała pisarzy, poetów i arystokrację.

Ze związku z mężem miała siedmioro dzieci:

• Ludwika Karola de La Tour d'Auvergne, księcia Turenne (ur. 14 stycznia 1665, zm. 4 sierpnia 1692) zmarłego w Enghien, męża Anny Ginewry de Lévis (1673–1727), córki pani Ventadour;
• Marię Elżbietę de La Tour d'Auvergne, znaną jako Mademoiselle de Bouillon (8 czerwca 1666, zm. 24 grudnia 1725), niezamężną;
• Emanuela Teodozjusza de La Tour d'Auvergne, księcia Bouillon (ur. 1668 – zm. 17 kwietnia 1730), czterokrotnie zamężnego z Marią Armandą de la Trémoïlle (1677–1717), córką Karola Belgika de La Trémoille; z Ludwiką Franciszką Angeliką Le Tellier, wnuczką ministra wojny Ludwika XIV markiza Louvois; z Anną Marią Chrystianą de Simiane (zm. 1722); z Ludwiką Henriettą Franciszką Lotaryńską (1707–1737), córką Anne Marie Józefa Lotaryńskiego, hrabiego Harcourt;
• Eugeniusza Maurycego de La Tour d'Auvergne, księcia Château-Thierry (ur. 29 marca 1669 - 23 listopada 1672), nieżonatego;
• Fryderyka Juliusza de La Tour d'Auvergne, księcia Auvergne (ur. 2 maja 1672, zm. 1733), męża Oliwii Katarzyny de Trantes;
• Ludwika Henryka de La Tour d'Auvergne, hrabiego Évreux (ur. 2 sierpnia 1674, zm. 23 stycznia 1753), męża Marii Anny Crozat (1695–1729), córki Antoniego Corat;
• Ludwikę Julię de La Tour d'Auvergne, znaną jako Mademoiselle de Château-Thierry (ur. 26 listopada 1679, zm. 21 listopada 1750), żona Franciszka Armanda de Rohan (1682–1717), księcia Montbazon.

Późniejsze życie

Maria Anna jest znana z roztoczenia swego patronatu nad młodym La Fontaine.

Została społecznie i politycznie skompromitowana podczas niesławnej afery trucicielskiej. Oskarżano ją, że trucizną dostarczoną jej przez znaną paryską trucicielkę La Voisin otruła męża, by poślubić swojego siostrzeńca Ludwika Józefa. Jednak w przeciwieństwie do swoej starszej siostry Olimpii, która została aresztowana i dzięki pomocy wysoko postawionych krewnych i przyjaciół uciekła z więzienia do Hiszpanii, Maria Anna nigdy nie została ukarana przez Ludwika XIV.

Bibliografia

• BenedettaB. Craveri BenedettaB., Kochanki i królowe. Władza kobiet, PiotrP. Salwa (tłum.), Warszawa: W.A.B, 2008, ISBN 978-83-7414-489-6, OCLC 297622689 . Brak numerów stron w książce
• Francoise de Motteville: Anna Austriaczka i jej dwór, Czytelnik 1978,
• Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon: Pamiętniki, PIW Warszawa.
• Maria de Rabutin-Chantal: Listy pani de Sévigné, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1981.