Marek Czekalski (ur. 6 czerwca 1953 w Łodzi, zm. 2 kwietnia 2021[1] tamże[2]) – polski polityk, samorządowiec, inżynier włókiennictwa. W latach 1994–1998 prezydent Łodzi.

Marek Czekalski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1953
Łódź

Data i miejsce śmierci

2 kwietnia 2021
Łódź

Prezydent Łodzi
Okres

od 13 lipca 1994
do listopada 1998

Przynależność polityczna

Unia Wolności

Poprzednik

Grzegorz Palka

Następca

Tadeusz Matusiak

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Życiorys

edytuj

Działalność w PRL

edytuj

Syn Karola i Henryki[2]. Po ukończeniu technikum chemicznego pracował w „Polanilu”. Działał w Związku Młodzieży Socjalistycznej, w drugiej połowie lat 70. był członkiem PZPR[3][4].

W 1978 związał się z Komitetem Samoobrony Społecznej „KOR”. W 1980 uczestniczył w tworzeniu „Solidarności”. Wybrany na przewodniczącego Ogólnopolskiej Sekcji Włókienniczej związku i członka zarządu regionu. Był delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów w Gdańsku. Brał udział w dystrybucji wydawnictw drugiego obiegu. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany przez okres roku, później zwolniony z pracy. Rozpoczął działalność w konspiracyjnych strukturach związku, m.in. w Komisji Interwencji i Praworządności, organizował pomoc dla osób represjonowanych z powodów politycznych[5].

Od 1973 pracował w Przędzalni Czesankowej Anilany „Polanil” w Łodzi. W 1983 ukończył studia na Wydziale Włókienniczym Politechnice Łódzkiej[3].

Działalność od 1989

edytuj

W 1989 działał w Wojewódzkim Komitecie Obywatelskim. W tym samym roku współtworzył Łódzkie Towarzystwo Inicjatyw Społecznych[3]. W 1990 został wybrany na radnego łódzkiej rady miejskiej. Koordynował prezydencką kampanię wyborczą Tadeusza Mazowieckiego. Należał do Ruchu Obywatelskiego Akcja Demokratyczna[5], po powstaniu Unii Demokratycznej został jej przewodniczącym w województwie łódzkim, którą to funkcję pełnił przez dwie kadencje.

W latach 1993–1994 był prezesem zarządu Zakładów Wyrobów Obiciowych VERA. Po wyborach samorządowych w 1994 został powołany na urząd prezydenta Łodzi z ramienia koalicji Unii Wolności (i skupionych wokół niej organizacji startujących w tych wyborach jako komitet „Nowa Łódź”) oraz Łódzkiego Porozumienia Obywatelskiego. Sojusz ten rozpadł się po dwóch latach, kiedy to ŁPO przeszło do opozycji, a Marek Czekalski stworzył nowy zarząd miasta przy nieformalnym poparciu SLD. Urząd prezydenta Łodzi sprawował do końca tej kadencji samorządu (1998).

Rok wcześniej objął stanowisko przewodniczącego łódzkiej Unii Wolności, którą to funkcję pełnił do 2001. Był także członkiem władz krajowych UW. W 1998 został ponownie łódzkim radnym, a następnie wiceprzewodniczącym rady miejskiej.

W czerwcu 2001, na kilka miesięcy przed wyborami parlamentarnymi, w których miał otwierać okręgową listę kandydatów UW do Sejmu, został zatrzymany i następnie tymczasowo aresztowany pod zarzutem rzekomego przyjęcia łapówki za ułatwienie inwestorom budowy centrum handlowego M1[6] (tymczasowe aresztowanie uchylono już po dwóch tygodniach)[7]. Postępowanie karne toczyło się w różnych instancjach przez blisko 10 lat, ostatecznie w lutym 2011 Marek Czekalski (nieprzyznający się do sprawstwa[8]) został prawomocnie uniewinniony od popełnienia zarzucanego mu czynu[9][10][11].

Po odejściu z urzędu prezydenta pracował w spółkach prawa handlowego[3]. Był też wicedyrektorem ds. administracyjnych w łódzkim Muzeum Tradycji Niepodległościowych, a także głównym specjalistą w łódzkim Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym[3]. W 2013 wszedł w skład rady programowej Centrum Dialogu im. Marka Edelmana.

Został pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu Doły w Łodzi[12].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Zmarł były prezydent Łodzi Marek Czekalski. portalsamorzadowy.pl, 2 kwietnia 2021. [dostęp 2022-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-02)].
  2. a b Marek Czekalski. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2022-02-10].
  3. a b c d e f Leszek Próchniak: Marek Czekalski. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2024-11-13].
  4. Anna Kulik, Katarzyna Pastuszko, Wzloty i upadki Marka Czekalskiego, „Dziennik Łódzki” z 14 lipca 2001.
  5. a b Marek Czekalski w Słowniku „Niezależni dla kultury 1976–89”. [dostęp 2011-06-11].
  6. Byli prezydenci Łodzi aresztowani. gazeta.pl, 24 czerwca 2001. [dostęp 2011-06-11].
  7. Zostało złożone poręczenie majątkowe oraz poręczenia osobiste m.in. przez Marka Edelmana, Tadeusza Mazowieckiego i Jacka Kuronia (por. Jan Skąpski: Afera Marka Cz.. tygodnikprzeglad.pl, 28 października 2002. [dostęp 2011-06-11].).
  8. Proces prezydenta Czekalskiego. gazeta.pl, 7 listopada 2002. [dostęp 2011-06-11].
  9. Czekalski uniewinniony. wyborcza.pl, 28 lipca 2007. [dostęp 2011-06-11].
  10. Sprawa Czekalskiego do powtórki. gazeta.pl, 21 maja 2008. [dostęp 2011-06-11].
  11. Czekalski niewinny, reszta walczy. Wyrok w poniedziałek. gazeta.pl, 10 maja 2012. [dostęp 2012-05-11].
  12. Na cmentarzu Doły pochowano Marka Czekalskiego, byłego prezydenta Łodzi. tvp.pl, 19 kwietnia 2021. [dostęp 2021-04-25].
  13. M.P. z 2000 r. nr 5, poz. 99