Manuela Kiernikówna

polska aktorka

Manuela Kiernikówna, wł. Maria Manuela Kiernik-Szymkowska[1] (ur. 30 września 1923 w Krakowie, zm. 25 czerwca 2014 w Warszawie) – polska aktorka filmowa, teatralna, radiowa i telewizyjna[2][3].

Manuela Kiernikówna
Data i miejsce urodzenia

30 września 1923
Kraków

Data i miejsce śmierci

25 czerwca 2014
Warszawa

Zawód

aktorka

Lata aktywności

1945–1979

Życiorys

edytuj

Po zakończeniu II wojny światowej była słuchaczką studia aktorskiego przy Starym Teatrze w Krakowie. Egzamin aktorski zdała przed komisją Związku Artystów Scen Polskich i otrzymała tzw. „prawo grania”[4].

Debiutowała w 1945 roku rolą Augustyny w Lecie w Nohant Jarosława Iwaszkiewicza na scenie Teatru Kameralnego TUR w Krakowie[2]. W latach 1945–1947 występowała w Starym Teatrze w Krakowie, a w sezonie 1947/1948 w krakowskim Teatrze Powszechnym TUR. W sezonie 1948/1949 była aktorką Teatru Nowego w Poznaniu, a w kolejnym w Teatrach Dramatycznych Wrocławia. Od 1950 do 1954 występowała w Teatrach Dramatycznych w Poznaniu, następnie w Teatrze Powszechnym (1954–1958) i Teatrze Ludowym w Warszawie (1958–1960) oraz równocześnie grała w Teatrze im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku (1958–1959). W sezonie 1960/1961 występowała w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim, a w latach 1962–1964 w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach[5].

Od 1964 do 1977 roku była aktorką Teatru Narodowego w Warszawie (w którym w 1967 roku zagrała rolę Kmitowej w przedstawieniu Dziady w reżyserii Kazimierza Dejmka[6]). Ostatni rok w karierze (1979) występowała w Teatrze Popularnym w Warszawie[5]. Zmarła 25 czerwca 2014 roku. Została pochowana na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej[2].

Manuela Kiernikówna jest jedną z bohaterek autobiograficznej książki Romy Ligockiej „Dziewczynka w czerwonym płaszczyku”[7].

Filmografia

edytuj
  • 1983: Ziarno fotografii
  • 1980: Dom
  • 1978: Życie na gorąco – Berta Muller, właścicielka pensjonatu
  • 1966: Przyznaję się do winy – Hilda
  • 1965: Stawka większa niż życie (spektakl TV) – prawdziwa Jolanta Krzemińska
  • 1964: Orfeusz (spektakl tv) – Persefona
  • 1964: Rok 1944
  • 1963: Sława i chwała – Ola
  • 1948: Skarb

Źródło[2].

Role teatralne

edytuj
  • 1945: Lato w Nohant – Augustyna
  • 1945: Pigmalion – Klara
  • 1945: Roxy – Grace
  • 1945: Nowy rok bieży (Jasełka) – Herodiada, Strach na wróble
  • 1946: Jajko Kolumba – dziennikarka
  • 1946: Droga do świtu – dama II, sąsiadka
  • 1946: Zbyt liczna – Bernadette Mezin
  • 1946: Fantazy – Dianna
  • 1946: Żeglarz – Iza
  • 1946: Wesele – Maryna
  • 1947: Odys u Feaków – Nauzyka
  • 1947: Judasz z Kariothu – Maria z Magdali
  • 1947: Komediant – Armanda Bejart
  • 1947: Romans – Ewa
  • 1947: Rodzina Rakuskich – pielęgniarka
  • 1947: Wyspa diabelska (Guayana) – Janka
  • 1948: Madame Sans-Gene – księżna Eliza
  • 1948: Chory z urojenia – Antosia
  • 1948: Lato w Nohant – Solange
  • 1949: Król Ryszard III – lady Anna
  • 1949: Candida – Candida
  • 1949: Pan Jowialski – Helena
  • 1950: Wielki człowiek do małych interesów – Matylda
  • 1950: Hamlet – Ofelia
  • 1951: Lubow Jarowaja – Panowa
  • 1951: Zwykła sprawa – miss Hotchkiss
  • 1952: Balladyna – Goplana
  • 1952: Bancroftowie – Rita Bancroft
  • 1953: Trzydzieści srebrników – Jane Graham
  • 1953: Grzech – Janina Kwadrowska
  • 1953: Chłopiec z naszego miasta – Waria
  • 1954: Synalek szlachecki – Zofia
  • 1956: Filomena Marturano – Diana
  • 1956: Ararat – Machmada
  • 1957: Podróż po Warszawie – Fiufiutka
  • 1958: Straszna zabawa – Róża
  • 1959: Żabusia – Maniewiczowa
  • 1959: Nie jesteśmy aniołami – Ewa
  • 1960: Balladyna – Goplana
  • 1960: Popas króla jegomości – Małgorzata
  • 1961: Świętoszek – Doryna
  • 1961: Śpiąca Królewna – zła wróżka
  • 1961: Pasztet jakich mało – Antonina
  • 1962: Dom kobiet – Joanna Nielewiczówna
  • 1962: Kochany kłamca – Stella Patrick-Campbell
  • 1963: Wychowanka – Paulina
  • 1963: Wysoka ściana – Urszula
  • 1963: Łaźnia – fosforyczna kobieta
  • 1966: Mątwa, czyli hyrkaniczny światopogląd – Matrona
  • 1967: Dziady – Kmitowa
  • 1969: Nieboska komedia – dziewczyna rewolucji
  • 1979: Teatr Niekonsekwencji – krytyczka
  • 1979: Co u pana słychać? – kobieta
  • 1979: Stara sprawa – Wężykowa

Źródło[5].

Reżyseria

edytuj
  • 1961: Królewna Śnieżka – reżyseria, Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim[5]
  • 1961: Maria Stuart – asystent reżysera, Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim[5]

Teatr Polskiego Radia

edytuj
  • 1952: Majątek albi imię – Aniela
  • 1959: Pierścień księżniczki – Anusia
  • 1960: Cześć jego pamięci, czyli Zjazd koleżeński – dziennikarka
  • 1962: Pierwszy dzień choroby – siostra Julia

Źródło[5].

Przypisy

edytuj
  1. Zmarli. echogorzowa.pl, 2016-06-25. [dostęp 2017-12-27].
  2. a b c d Manuela Kiernikówna w bazie filmpolski.pl
  3. Manuela Kiernikówna, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
  4. Witold Sadowy: Manuela Kiernikówna. wyborcza.pl, 2014-07-08. [dostęp 2017-12-27].
  5. a b c d e f Manuela Kiernikówna, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2017-12-27].
  6. 50 lat od najsłynniejszej premiery „Dziadów”. dziennikteatralny.pl, 2017-11-25. [dostęp 2017-12-27].
  7. Roma Ligocka: Dziewczynka w czerwonym płaszczyku. Kraków: Znak, 2001. ISBN 83-240-0075-5.

Linki zewnętrzne

edytuj