Manneczka łękowata

gatunek rośliny

Manneczka łękowata, korakan, dagussa, dogussa, tokussa, ragi, proso afrykańskie[4] (Eleusine coracana (L.) Gaertn.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny wiechlinowatych. Uprawiana jako roślina zbożowa i pastewna, a czasem też jako ozdobna, w południowej i wschodniej Azji oraz środkowej i wschodniej Afryce[5]. Z ziarna wytwarza się mąkę i kasze oraz piwo[6].

Manneczka łękowata
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

manneczka

Gatunek

manneczka łękowata

Nazwa systematyczna
Eleusine coracana (L.) Gaertn.
Fruct. Sem. Pl. 1: 8 1788[3]

Morfologia

edytuj

Trawa osiągająca 1 m wysokości. Kwiatostan palczasto złożony z kłosokształtnych wiech. Ziarniaki są okrągłe[5].

Wartość odżywcza

edytuj
 
Ziarna korakanu o różnej barwie

Ziarno zawiera: 13% wody, 8% białka, 1,2% tłuszczu, 72% węglowodanów, 4,2% błonnika i 2,7% popiołu. Wartość kaloryczna 341,6 kcal/100 g korakanu.

Wartość odżywcza w 100 g korakanu[7]:

Białko 7,6 g
Tłuszcz 1,5 g
Węglowodany 88 g
Wapń 370 mg
Witaminy – A: 0,48 mg
Tiamina (B1): 0,33 mg
Ryboflawiny (B2): 0,11 mg
Niacyna: 1,2 mg
Błonnik 3 g

Zastosowanie

edytuj
  • Ze względu na wysoką zawartość aminokwasu metioniny, która wykazuje hipoglikemiczne działanie, jest zalecany do spożywania przez diabetyków.
  • Z ziarna bogatego w białko wyrabia się mąkę, kaszę, piwo.
  • Służy do wyrobu ciast, deserów lub spożycia w formie owsianki.
  • Ze sfermentowanego ziarna w Nepalu i w wielu częściach Afryki wytwarza się napój piwny.
  • Słoma z korakanu jest wykorzystywana jako roślina paszowa dla zwierząt.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-05-02] (ang.).
  3. Eleusine coracana (L.) Gaertn.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-05-02].
  4. korakan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-02-23].
  5. a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 216–217. ISBN 83-09-00256-4.
  6. KORAKAN – Encyklopedia w Interia.pl – Rośliny [online], encyklopedia.interia.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
  7. Eleusine coracana – (L.)Gaertn.. Plants For A Future. [dostęp 2012-11-19].

Linki zewnętrzne

edytuj