Mangaia
Mangaia (tradycyjna nazwa Auau Enua) – wyspa wchodząca w skład Południowych Wysp Cooka, należąca administracyjnie do terytorium zależnego Nowej Zelandii – Wysp Cooka. Wyspa stanowi jednocześnie jednostkę administracyjną o takiej samej nazwie.
.JPG) Zdjęcie satelitarne wyspy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Terytorium stowarzyszone | |
| Akwen | |
| Archipelag | |
| Powierzchnia |
51,8 km² |
| Populacja (2016) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Wysp Cooka  | |
Położenie na mapie Oceanii  | |
 21°55′17″S 157°55′23″W/-21,921389 -157,923056
| |
| |
Wyspa ma powierzchnię 51,8 km² (druga co do wielkości z Wysp Cooka), a zamieszkana jest przez 499 mieszkańców (dane na 2016 rok). Wyspa jest wyniesionym atolem – dawną rafę stanowi ciągnący się wzdłuż wybrzeża wał wysoki do 64 m n.p.m., za którym znajduje się podmokła niecka (dawna laguna), w środku której znajdują się wysokie do niemal 170 m wzgórza (dawny rdzeń wulkanu wokół którego narósł atol). Najwyższym wzniesieniem jest Rangimotia wznosząca się na 169 m n.p.m. Wyspa jest jedynym miejscem występowania łowczyka rdzawoszyjego - ptaka z rodziny zimorodkowatych[1].
Wyspa została podzielona administracyjnie na 6 wsi: Ivirua i Karanga we wschodniej części wyspy; Keia, Tava'enga i Veitatei tworzące jeden kompleks wsi w zachodniej części wyspy zwany czasem łączną nazwą Onero; oraz Tamarua w części południowej. W północnej części wyspy znajduje się lotnisko.
Wyspa została odkryta w 1777 przez Jamesa Cooka, a od 1888 wraz z innymi wyspami archipelagu stanowi protektorat brytyjski, zwany od 1891 Cook Islands Federation. W 1901 atol wraz z całymi Wyspami Cooka został przekazany Nowej Zelandii.
Demografia
edytujLiczba ludności zamieszkującej wyspę Mangaia[2]:
| 1971 | 1976 | 1981 | 1986 | 1996 | 2001 | 2006 | 2011 | 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2081 | 1530 | 1364 | 1229 | 1108 | 744 | 640 | 572 | 499 |
Od połowy XX wieku, pomimo wysokiego przyrostu naturalnego, liczba ludności wyspy spada. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest emigracja zarobkowa na największą i najludniejszą spośród Wysp Cooka Rarotongę oraz do Nowej Zelandii[3][4].
Przypisy
edytuj- ↑ Mangaia Kingfisher ''Todiramphus ruficollaris'', [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-07-05] (ang.).
- ↑ Cook Islands 2016 Census Main Report [online], Ministry of Finance and Economic Management, s. 16 [dostęp 2021-11-26].
- ↑ Wiesław Maik, Australia, Oceania, Antarktyda, wyd. 1, Poznań: Wydawn. Kurpisz, 1998, s. 191, ISBN 83-87621-02-1, OCLC 42656234 [dostęp 2021-11-28].
- ↑ Tadeusz Olszewski, Geografia ekonomiczna Australii i Oceanii, wyd. 2 uaktualnione, Warszawa: Państwowe Wydaw. Ekonomiczne, 1988, s. 343, ISBN 83-208-0536-8, OCLC 749373056 [dostęp 2021-11-28].
Linki zewnętrzne
edytuj- Topograficzna mapa wyspy Mangaia w skali 1:25 000 (JPG 2,4 MB). ortho.linz.govt.nz. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-11)].
