Malbergbahn – nieczynna, wąskotorowa dwutorowa, kolej linowo-terenowa z zębatką systemu Riggenbacha, o napędzie wodnym (balastowym, działającym na zasadzie przeciwwagi – wagony wyposażone były w zbiorniki wodne napełniane na stacji górnej i opróżniane na dolnej) i rozstawie szyn 1000 mm[1], funkcjonująca w przeszłości w niemieckim uzdrowisku Bad Ems (Nadrenia-Palatynat), po południowej stronie rzeli Lahn[2].

Linia
Malbergbahn
Dane podstawowe
Długość

5,20 km

Rozstaw szyn

1000 mm

Sieć trakcyjna

wodna

Prędkość maksymalna

5,40 km/h

Zdjęcie LK
Stacja dolna z wyremontowanym wagonem

Historia i parametry

edytuj
Pocztówka z 1897
Wagon na trasie (1901)
Stacja dolna w 1978
Zdjęcia z czasów funkcjonowania kolei

Góra Hochen Malberg (376 m n.p.m.) jest popularnym celem wycieczek z uzdrowiska w Bad Ems. W 1879 zdecydowano o budowie hotelu na północnych stokach Malbergu. Ze względu na duże nachylenie terenu w tym rejonie postanowiono zapewnić dostęp do obiektu i terenów spacerowych koleją linowo-terenową. 3 grudnia 1886 założona została spółka akcyjna Malbergbahn AG, a prace budowlane rozpoczęły się w jeszcze tym samym roku. Otwarcie odbyło się 5 czerwca 1887[1].

Kolej szybko stała się atrakcją turystyczną i kursowała przez wiele lat przynosząc dodatni wynik ekonomiczny. Podczas dwóch wojen światowych obiekt był nieczynny. W 1951 kolej przeszła na własność miasta Bad Ems. W 1956 zmodernizowano ją, a także wymieniono pudła wagonów z drewnianych na metalowe. Miasto Bad Ems dotowało kolej w ramach swoich możliwości finansowych, jednak po ekspertyzie technicznej TÜV wskazującej na konieczność wymiany większej części infrastruktury, nie było w stanie ponieść kosztów i w roku 1980 nie otrzymało pozwolenia na eksploatację (ostatnim rokiem kursowania był 1979[3], kiedy to otwarto na drugim brzegu doliny linię Kurwaldbahn). Mimo że obiekt objęto ochroną zabytkową w 1981[3], kolej popada w ruinę i została zdewastowana przez wandali. Mimo starań miłośników kolejnictwa oraz lokalnych działaczy, do dnia dzisiejszego nie funkcjonuje, a jej przyszłość nie jest znana[1].

W latach 2014–2016 siłami działaczy i miłośników wyremontowano dolną stację (założono tu kawiarnię), a także stojący obok, na torowisku, wagon[3].

Dane techniczne

edytuj

Trasa ma długość 520 metrów (lina jezdna ma długość 535 metrów i średnicę 40 mm), różnica wzniesień wynosi 516 metrów, a maksymalne nachylenie trasy 54,5% (uważano ją za najbardziej stromą w Niemczech)[3]. Po linii kursowały dwa wagony, każdy o masie 9 ton. Ich pojemność wynosiła 44 pasażerów (przed modernizacją pudeł) i 36 pasażerów (po modernizacji). Prędkość jazdy wynosiła 1,5 m/s, a czas jazdy trwał sześć minut. Na trasie położono 472 podkłady[1]. Woda do napędu balastowego pochodziła ze sztucznego stawu zbudowanego przy górnej stacji, który zasilały pompy wodą z rzeki Lahn[3].

Galeria (upadek i dewastacja)

edytuj

Galeria (widoki współczesne)

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Malbergbahn [online], www.bergbahngeschichte.de [dostęp 2021-01-26].
  2. Eisenbahnatlas Deutschland = Railatlas Germany. Verlag Schweers + Wall. Schweers + Wall, s. 74. 2005. [dostęp 2021-01-26].
  3. a b c d e Geschichte [online], malbergbahn.de [dostęp 2021-01-26].