Maksymilian Kowalewski (1879–1940)
Maksymilian Hieronim Kowalewski (ur. 1 maja 1879 w Surwiłach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik lekarz weterynarii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
pułkownik lekarz weterynarii | |
Pełne imię i nazwisko |
Maksymilian Hieronim Kowalewski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1 maja 1879 |
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1935 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
szef weterynarii okręgu korpusu |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 1 maja 1879 w Surwiłłach, w powiecie rosieńskim ówczesnej guberni kowieńskiej, w rodzinie Tomasza i Marii ze Stępniów. W 1905 ukończył studia w Instytucie Weterynarii w Warszawie. W 1907 otrzymał dyplom lekarza weterynarii[1]. W czasie I wojny światowej walczył w Armii Imperium Rosyjskiego.
29 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego, w charakterze wojskowego lekarza weterynaryjnego, mianowany „lekarzem weterynaryjnym kapitanem” i przydzielony do Dowództwa Okręgu Generalnego „Łódź” w Łodzi na stanowisko pełniącego obowiązki inspektora weterynarii[2]. 22 maja 1919 roku otrzymał „rangę lekarza weterynaryjnego majora”[3]. 19 lipca 1919 roku otrzymał przeniesienie do Głównego Kwatermistrzostwa WP na stanowisko inspektora weterynarii. Zastąpił na tym stanowisku majora lekarza weterynarii Aleksandra Michałowskiego[4]. W czasie wojny z bolszewikami był szefem Sekcji 8 Weterynarii Oddziału IV - Głównego Kwatermistrzostwa, a od lutego 1920 szefem weterynarii w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego. Na tym stanowisku 24 czerwca 1920 został zatwierdzony w stopniu podpułkownika z dniem 1 kwietnia 1920 w Korpusie Weterynaryjnym, w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”. 20 maja 1921 został wyznaczony na stanowisko kierownika Referatu Weterynarii w Wydziale IV Technicznym Dowództwa Okręgu Generalnego „Łódź”. Od listopada 1921 był szefem weterynarii w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi, a od 1 listopada 1925 naczelnym lekarzem weterynarii Okręgu Korpusu Nr IV[5]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 5. lokatą w korpusie oficerów weterynarii. Wykonując obowiązki szefa weterynarii pozostawał na ewidencji Kadry Okręgowego Szpitala Koni Nr IV w Łodzi[6]. 31 marca 1924 awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 3. lokatą w korpusie oficerów weterynarii[7]. Od lipca 1928[8] do kwietnia 1929 był naczelnym lekarzem weterynarii Okręgu Korpusu Nr VII[9], a następnie szefem weterynarii w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu[10]. Z dniem 31 października 1935 został przeniesiony w stan spoczynku[11].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach[12], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[13][14].
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady[15][16]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[17][18].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi – 11 listopada 1935[19]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Spis lekarzy weterynaryjnych ..., s. 28, 6-67.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 2 z 12 stycznia 1919 roku, poz. 87.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 63 z 7 czerwca 1919 roku, poz. 1994.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 81 z 31 lipca 1919 roku, poz. 2847.
- ↑ Witold Jarno, Okręg Korpusu ..., s. 49, 99, 101, 123, 128, 196.
- ↑ Rocznik oficerski 1923, s. 90, 1385, 1399.
- ↑ Rocznik oficerski 1924, s. 50, 1260, 1268.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 24 lipca 1928 r. s. 229.
- ↑ Rocznik oficerski 1928, s. 757.
- ↑ Rocznik oficerski 1932, s. 341, 473.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 89.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 252.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Włodzimierz A. Gibasiewicz: Lekarze weterynarii ofiary II wojny światowej. Wyd. Bellona Warszawa 2011, s. 187-188. ISBN 978-83-11121-64-5
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 2024-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 11 listopada 1935, s. 122.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
- Spis lekarzy weterynaryjnych w Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Ministerstwa Rolnictwa, Warszawa 1931.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Witold Jarno, Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939, Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Historii Polski Współczesnej, Wydawnictwo „Ibidem”, Łódź 2001, ISBN 83-88679-10-4.