Mahabalipuram (tamil: மகாபலிபுரம்), niekiedy również Mamallapuram – miejscowość w Indiach w stanie Tamil Nadu, nad brzegiem Zatoki Bengalskiej. Mieszczą się w niej liczne świątynie i zabytki rzeźbiarskie z czasów dynastii Pallawów z VII-VIII w. Ich państwo, nastawione na handel i ekspansję morską w Mahabalipuramie miało swój główny port. Na jego potrzeby, jako latarnię morską wykorzystywano świątynię Olakaneśwary, zbudowaną na wysokiej skale w VIII w. Na jej płaskim dachu rozpalano ogień, aby określać statkom położenie portu.

Zabytkowy zespół w Mahabalipuram[1][a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Świątynia nadbrzeżna
Państwo

 Indie

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II, III, VI

Numer ref.

249

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1984
na 8. sesji

Położenie na mapie Indii
Mapa konturowa Indii, na dole znajduje się punkt z opisem „Zabytkowy zespół w Mahabalipuram”
Ziemia12°37′00″N 80°11′30″E/12,616667 80,191667
Gangawatarana – Zesłanie Gangesu

Do ciekawych świątyń należy tzw. mandapa Kryszny oraz Pięć Wozów – kompleks pięciu świątyń typu ratha, nazwanych imionami pięciu braci Pandawów. W rzeczywistości są to świątynie śiwaickie. Wykuto je wszystkie z jednego bloku skalnego. Innym ciekawym obiektem jest nadbrzeżna świątynia Śiwy, otoczona dziesiątkami posągów jego wierzchowca, byka Nandina.

Najbardziej znanym obiektem całego zespołu jest ogromna płaskorzeźba Zesłanie (Narodziny) GangesuGangawatarana. Ma ona 10 m. wysokości a 30 długości. Przedstawia moment sprowadzenia na wysuszoną ziemie rzeki Ganges na skutek modlitw Ardżuny. Rzekę na płaskorzeźbie wyobrażał strumień wody płynący szczeliną przez całą wysokość płaskorzeźby do zbiornika. Dziś szczelina jest sucha. W kierunku tej strugi skierowane są wszystkie wyrzeźbione istoty, przy czym szczególnym artyzmem odznaczają się wizerunki zwierząt. Kompleks w Mahabalipuram znajduje się od roku 1984 na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Mahabalipuram w filmie

edytuj

Mahabalipuram można zobaczyć jako tło niektórych scen tamilskiego filmu Maayavi.

Przypisy

edytuj
  1. Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].

Bibliografia

edytuj
  • Indie David Abram, Nick Edwards, Mike Ford, Daniel Jacobs, Devdan Sen, Gavin Thomas i Beth Wooldridghe (wyd. Rough Guides, w Polsce Global PWN, Warszawa 2011)
  • Indie Pippa de Bruyn, Keith Bain, Niloufer Ventatraman, Shonar Joshi, wydawnictwo PASCAl, Bielsko-Biała 2009
  • Indie Dorling Kindersley, Wiedza i Życie, Hachette Livre Polska
  • Indie Mediaprofit Warszawa 2006 (tłum. z Insight Guides, Londyn)
  • Sztuka Indii Andrzej Jakimowicz Wiedza Powszechna, Warszawa 1967
  • 25 tysięcy kilometrów przez Indie Janina Woźnicka, Andrzej Ryttel, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1986

Linki zewnętrzne

edytuj