Maciej Władysław Grabski
Maciej Władysław Grabski (ur. 20 czerwca 1934 w Grabkowie, zm. 12 lutego 2016[1] w Warszawie) – polski metaloznawca, profesor nauk technicznych, profesor zwyczajny Politechniki Warszawskiej, w latach 1992–2005 prezes zarządu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 czerwca 1934 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 lutego 2016 |
| Profesor nauk technicznych | |
| Specjalność: inżynieria materiałowa, metaloznawstwo | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1967 |
| Habilitacja |
1973 |
| Profesura |
1979 |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status |
członek korespondent |
| Doktor honoris causa Akademia Górniczo-Hutnicza – 1999 Politechnika Warszawska – 2001 | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Politechnika Warszawska |
| Wydział | |
| Okres zatrudn. |
od 1959 |
| Dyrektor | |
| Instytut |
Inżynierii Materiałowej PW |
| Okres spraw. |
1981–1987 |
| Prezes zarządu | |
| Instytucja | |
| Okres spraw. |
1992–2005 |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytuj
Był wnukiem Władysława Grabskiego – premiera i ministra w II RP, a także Stanisława Wojciechowskiego – prezydenta RP w latach 1922–1926. Jego rodzicami byli pisarz Władysław Jan Grabski i malarka Zofia Wojciechowska-Grabska. Był żonaty z Heleną Grabską z domu Nowakowską (1933–2009), z którą miał dwójkę dzieci Małgorzatę Kidawę-Błońską i Jacka Macieja Grabskiego.
Studia ukończył na Wydziale Mechanicznym-Technologicznym Politechniki Warszawskiej. W 1959 został zatrudniony w Katedrze Metaloznawstwa PW. W 1967 obronił doktorat, w latach 1969–1970 odbył staż naukowy na University of Cambridge w Wielkiej Brytanii. Habilitował się w 1973, a w 1979 otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Od 1989 pracował na stanowisku profesora zwyczajnego. W 1991 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk[2]. Był dyrektorem Instytutu Inżynierii Materiałowej PW (1981–1987), członkiem senatu tej uczelni (1981–1987, 1991–1996), członkiem i przewodniczącym komisji senackich i rektorskich, m.in. Komisji Etyki Zawodowej PW (1981–1985, 1989–2005). W 2005 przeszedł na emeryturę.
Opublikował liczne prace z zakresu nauki o materiałach i inżynierii materiałowej. Zajmował się głównie defektami sieci krystalicznej i ich wpływem na właściwości metali oraz stabilnością mikrostruktury.
W latach 1991–1994 przewodniczył Zespołowi Nauk Technicznych w Komisji Badań Podstawowych Komitetu Badań Naukowych, a w latach 1994–1997 był wiceprzewodniczącym Komisji Badań Stosowanych. Należał do Zespołu ds. Etyki w Nauce przy ministrze nauki (2000–2008, od 2004 jako jego przewodniczący). W 2011 objął funkcję wiceprzewodniczącego Komisji ds. Etyki w Nauce PAN na okres trzyletniej kadencji, ponownie powołany w 2014. W latach 1992–2005 był prezesem Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Wchodził w skład komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i w 2015[3][4].
Mieszkał w Gołąbkach. 18 lutego 2016 został pochowany w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach w Warszawie.
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- 1989 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1997 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[5]
- 1999 – doktorat honoris causa Akademii Górniczo-Hutnicznej w Krakowie[6]
- 2001 – doktorat honoris causa Politechniki Warszawskiej[7]
- 2005 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[8]
- 2005 – Wieki Krzyż Zasługi Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- 2011 – Nagroda PAU im. Erazma i Anny Jerzmanowskich[9]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej[10]
Przypisy
edytuj- ↑ Zmarł Maciej Grabski, współtwórca Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. naukawpolsce.pap.pl, 15 lutego 2016. [dostęp 2016-02-16].
- ↑ Nota biograficzna na stronie Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2015-03-18].
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2014-04-26].
- ↑ Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-03-15].
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 86, poz. 869
- ↑ Doktoraty honoris causa nadane przez AGH. agh.edu.pl. [dostęp 2015-03-18].
- ↑ Doktorzy honoris causa PW. pw.edu.pl. [dostęp 2015-03-18].
- ↑ M.P. z 2006 r. nr 2, poz. 21
- ↑ Nagroda im. Erazma i Anny Jerzmanowskich: Laureaci Nagrody. pau.krakow.pl. [dostęp 2023-06-21].
- ↑ Wspomnienie zmarłych pracowników akademickich PW. „Biuletyn Politechniki Warszawskiej”, 24 października 2016. [dostęp 2020-02-12].
Bibliografia
edytuj- Nota biograficzna na stronie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. [dostęp 2015-03-18].
- Nota biograficzna na stronie Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2015-03-18].
- Prof. dr hab. inż. czł. koresp. PAN Maciej Władysław Grabski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-03-18].
Linki zewnętrzne
edytuj- Maciej W. Grabski. Google Scholar. [dostęp 2015-03-18]. (ang.).