Maciej Szukiewicz

Maciej Feliks Cyprian Odrowąż Szukiewicz (ur. 13 maja 1870 w Sztokholmie, zm. 28 września 1943 w Krakowie) – polski poeta, prozaik, dramaturg, krytyk teatralny, tłumacz, historyk sztuki, kustosz Muzeum Narodowego i Domu Jana Matejki w Krakowie.

Maciej Szukiewicz

Data i miejsce urodzenia	13 maja 1870 Sztokholm
Data i miejsce śmierci	28 września 1943 Kraków
Zawód, zajęcie	poeta, prozaik, dramaturg, krytyk teatralny, tłumacz, historyk sztuki

Życiorys

Urodził się w Szwecji, w Sztokholmie, jako najmłodszy z trojga dzieci Oktawiana Feliksa i Bronisławy (z domu Malinowska), herbu Odrowąż. Brat Wojciecha Szukiewicza (ur. 26 stycznia 1867 w Sztokholmie, zm. w październiku 1944 w Grodzisku Mazowieckim), publicysty, działacza społecznego i emigracyjnego. Brat Antoniny Szukiewicz (ur. 1865? w Czostkowie w pow. suwalskim, zm. 18 lutego 1934 w Krakowie), żony dr. Alfreda Starża Szołayskiego, pianistki, uczennicy prof. Teodora Leszetyckiego (Theodora Leschetizkiego) (1830-1915) w Wiedniu.

Poślubił Zofię Antoninę Wąsowicz (ur. 7 kwietnia 1868 w Gręboszowie, zm. 16 września 1947). Zmarli bezdzietnie w Krakowie, pochowani w grobowcu rodziny Szukiewiczów na cmentarzu Rakowickim.

Szukiewicz jak sam wspomina (w W sprawie nauczania języka macierzystego i jego gramatyki, Kraków 1933) wyrósł w domu pełnym tradycji. Jego rodzony dziadek – Cyprian Szukiewicz (zm. 6 listopada 1844), zamieszkały w Warszawie, był chrzestnym ojcem Cypriana Kamila Norwida (1821-1883), służył w Armii Narodowej za Stanisława Augusta, potem w Legionach Napoleońskich. Tradycja rodzinna głosi, że poetycki talent Maciej Szukiewicz odziedziczył po dziadku. Natomiast oboje rodzice Macieja uczestniczyli w powstaniu styczniowym w 1863 roku. Ojciec, Oktawian Feliks Odrowąż Szukiewicz (1840-1914), był wychowankiem konstantynowskiej szkoły wojskowej w Petersburgu, następnie podporucznikiem artylerii rosyjskiej w Dęblinie. Na wiadomość o wybuchu powstania udał się w Augustowskie, gdzie pierwsze miesiące spędził w oddziale Józefa Ramotowskiego ("Wawra"), a następnie uformował szósty oddział powstańczy, którego został dowódcą. Po klęsce powstania styczniowego wraz z żoną Bronisławą i córką Antoniną wyemigrował do Szwecji (za panowania Karola XV Bernadotte (1826-1872)). Rodzina zamieszkała w Sztokholmie. Tam w 1867 r. przyszedł na świat Wojciech, a w 1870 r. Maciej Feliks Cyprian, który z wielkim sentymentem powraca do swojego szwedzkiego dzieciństwa w książce Z ziemi fjordów i fjeldów (Warszawa 1900):

Cny czytelniku, pozwól mi łaskawie,

Że ci na wstępie moje opowieści

Imię me, ród mój i klejnot wyjawię.

Na świat przyszedłem za morzami, gdzieści,

Z ziemi Wikingów, na skalistej ławie,

Którą Mäleru fala wiecznie pieści.

W powijakach ssąc pierś zacnej Szwedki,

Wzrosłem hartowny i duchem nie wietki..

Taką pieśń zacząłem snuć w latach późniejszych, płacąc dług ziemi i miastu, gdzie ujrzałem światło dzienne...

W 1872 r. rodzina Szukiewiczów powróciła do kraju, a z nimi "Familien Journal", obrazkowy tygodnik sztokholmski, który z wielkim pietyzmem przeglądała. Najpierw zamieszkali w Zakopanem (gdzie została pochowana matka – Bronisława, zm. 5 stycznia 1900), a następnie w Krakowie, gdzie Maciej spędził resztę swojego życia.

W 1883 r. rozpoczął naukę w nowodworskim Gimnazjum św. Anny, prowadzonym przez Leona Kulczyńskiego. W 1890 r. uzyskał świadectwo dojrzałości oraz zadebiutował poetycko na łamach "Przyszłości". Jesienią Maciej i Wojciech wyjechali do Pragi, gdzie przez trzy lata Maciej studiował chemię technologiczną w niemieckiej szkole technicznej. Tam też zapoznał się z literaturą czeską.

Po powrocie z Pragi podjął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, na kierunku historii sztuki. W tym okresie związał się z cyganerią, która kładła podwaliny pod nadchodzącą Młodą Polskę. Był czas, lata 1895, 1896, kiedy to on, w następstwie po Tadeuszu Micińskim, skupiał na sobie nadzieje krakowskiej młodzieży uniwersyteckiej – w nim widziano wodza artystycznego "Filozofii". Jemu też na ogólnoakademiskim wiecu powierzono w imieniu młodzieży przemówić publicznie na odsłonięciu pomnika Mickiewicza na Rynku krakowskim (cyt. Grzymała-Siedlecki).

Wiosną 1896 r. Maciej Szukiewicz rozpoczął korespondencję ze Stanisławem Przybyszewskim (listy przekazał Bibliotece Jagiellońskiej 29 listopada 1927). Przetłumaczył dramat Das grosse Glück Przybyszewskiego na język polski – Dla szczęścia (rękopis Dla szczęścia w tłum. Szukiewicza znajduje się w IS PAN). Po zakończeniu niefortunnej znajomości z Przybyszewskim, Szukiewicz zajął się tworzeniem własnej literatury i studiami historii sztuki. W latach 1893–1894 pod pseudonimem Cyprian pisywał artykuły dla "Tygodnia", następnie dla "Dziennika Krakowskiego" (1896-1897) i dla studenckiego czasopisma "Młodość" (1898-1900). Jego artykuły pojawiały się w "Czasie", "Bluszczu", "Gazecie Lwowskiej", "Głosie Rzeszowskim", "Kronice Rodzinnej", "Krytyce", a od 1897 r. w "Życiu".

W 1899 r. na krótko przed ukończeniem studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim, Szukiewicz podjął pracę w Muzeum Narodowym w Krakowie, a od 1900 r. w Domu Jana Matejki.

Maciej Szukiewicz w 1900 roku.

U progu XX stulecia jego sytuacja się ustabilizowała – razem z żoną Zofią Antoniną zamieszkał w kamienicy przy ul. Floriańskiej. W 1901 r. opublikował tomik Poezji, w których znalazł się wybór młodzieńczych wierszy oraz jednoaktówka Śnieg. Okładkę zaprojektował Jacek Malczewski. W 1902 r. ukazała się drukiem (50 egz.) czteroaktowa baśń Arf i jednoaktówka Dwa światy, następnie w 1903 r. chłopski dramat Na wymowie oraz 1904 r. historyczna tragedia Glejt. W roku 1897 napisał aż siedem dramatów. Jego dramaty były wystawiane w Krakowie, we Lwowie, w Poznaniu, w Wilnie, w Gdańsku, w Petersburgu, w Warszawie, w Nowym Sączu, w Katowicach, w Sosnowcu, w Kaliszu, w Bydgoszczy, Toruniu i Grudziądzu. W 1902 r. wydał dwutomową powieść Juliusza Zeyera Jan Maria Plojhar, a w 1929 r. poemat Svatopluka Čecha (21 lutego 1846-23 lutego 1908): Pieśni niewolnika (Písně otroka).

W latach 1911–1918 wykładał historię sztuki na Wyższych Kursach Naukowych dla Kobiet im. Baranieckiego, a następnie historię teatru i stylów dla słuchaczy Dwuletniego Kursu Dramatycznego. W latach 1907–1909 kilkakrotnie jeździł z odczytami po terenach Zagłębia i Śląska Cieszyńskiego. W listopadzie i grudniu 1908 r. wygłosił cykl prelekcji w Wilnie i Mińsku, jak również w Pradze, Petersburgu, Kijowie i Żytomierzu.

W 1910 r. Krakowskie Muzeum Narodowe obchodziło 25-lecie swojego istnienia. Z tej okazji Tadeusz Boy-Żeleński (Słówka: Zielony Balonik – Muzeum Narodowemu) skomentował opiekuna Domu Jana Matejki:

Ten pokój pan opustosz:

Tu będzie kustosz;

Tam w sieni będzie stało

Dwóch woźnych z pałą;

Słowian się sprosi,

Potem Szukiewicz Maciej

Odczyt wygłosi.

W latach 1909–1910 nadsyłał korespondencję do "Kuriera Litewskiego" (red. naczelny Wojciech Baranowski). Od sezonu 1926/1927 zaczął współpracować z "Głosem Narodowym", gdzie publikował recenzje Z teatru im. Słowackiego, Teatr popularny, felietony Na marginesie referatu teatralnego. W latach 1928–1929 nadsyłał artykuły dla "Teatru" (m.in. o Tadeuszu Pawlikowskim, dyr. Teatru im. J. Słowackiego).

Maciej Szukiewicz również korespondował z Wandalinem Szukiewicz (1857-1919), stryjecznym bratem, znanym archeologiem mieszkającym na Litwie, który w latach 1911-1914 wielokrotnie podtrzymywał na duchu kuzyna.

Maciej Szukiewicz między 1918 a 1939 rokiem.

Ukoronowaniem kilkudziesięcioletniego okresu twórczości poetyckiej Macieja Szukiewicza były Rymy i rytmy (1936). Tytuł nawiązuje do dzieła Giosuè Carducciego Rime e ritmi (1898). W Rymach i rytmach znajduje się wiersz (str. 55) Pamięci Orląt Lwowa inaczej: Pamięci Jurka Bitschana. Szukiewicz był jednym z pierwszych, który podał poetycką wersję ostatnich godzin chłopca, który poległ na cmentarzu Łyczakowskim 21 listopada 1918 roku.

Część dorobku pisarskiego powstawała z myślą o młodszym pokoleniu odbiorców. I tak Szukiewicz napisał dramatyczną trylogię Na swojską nutę, osnutą na motywach utworów Aleksandra Fredry, Władysława Syrokomli i Adama Mickiewicza. Następnie baśń sceniczną Noc św. Mikołaja i powieść Niezwykłe przygody dwóch malców (1930).

Szukiewicz był także i wydawcą. Opublikował Listy Matejki do żony Teodory Matejkowej z l. 1863-1881 oraz Pamiętnik Wojciecha K. Stattlera. Studia malarskie w Krakowie i Rzymie przed 100 laty.

Grób Macieja Szukiewicza na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Na kilka miesięcy przed śmiercią artysta złożył w Bibliotece Jagiellońskiej zbiór spisywanych w 1943 r. Wspomnień, które uzupełniają humorystyczne Fraszki i Bibeloty (dołączone do spuścizny pisarza przez jego rodzinę). Wspomnienia zostały dopiero po raz pierwszy wydane w 2007 r., opracowane przez prof. Tadeusza Linknera.

Część dzieł Macieja Szukiewicza do tej pory nie została opublikowana. Wiele materiałów przechowuje Archiwum Artystyczne i Biblioteka Teatru im. J. Słowackiego oraz Oddział Rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej, gdzie znajduje się kilkadziesiąt woluminów zawierających artystyczny dorobek autora. Archiwaliami dysponuje również Biblioteka Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Egzemplarzami dramatów dysponują: Muzeum Teatralne w Warszawie i Biblioteka Ossolineum we Wrocławiu. Korespondencja i inne dokumenty, głównie pozascenicznej działalności Szukiewicza, materiały znajdują się m.in. w zasobach Biblioteki Miejskiej w Bydgoszczy, Biblioteki Narodowej w Warszawie, Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem. Do tej pory nie zostały przebadane dokumenty w archiwach bibliotek we Lwowie i Pradze.

Twórczość

Tablica pamiątkowa poświęcona Maciejowi Szukiewiczowi znajdująca się na parterze w Domu Jana Matejki (oddział Muzeum Narodowego w Krakowie). Autorem medalionu jest Karol Hukan (1888-1958)

Sceniczne utwory Macieja Szukiewicza

W przypadku sztuk niedrukowanych podana jest sygnatura ze zbiorów rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.

• Śnieg. Baśń ludowa w 1 akcie, 3 obrazach (1897), "Młodość 1900 r., z. 3-4/5 i w zbiorze: Poezje, Kraków 1901.
• Ułuda (Odkupienie). Fragment dramatyczny w 3 aktach (1898), BJ, sygn. 8805 II.
• Kwiat pleśni. Nokturn starego zamczyska w 1 akcie (1899), BJ, sygn. 8792 II.
• Arf. Baśń w 4 aktach, Kraków 1902.
• Dwa światy (Spotkanie). Prolog w 1 akcie (1902), "Ilustrowany Głos Narodu" 1902, nr 206, 211.
• Glejt (Podrzutek). Dramat w 4 aktach (1904), tom 1, tom 2, BJ, sygn. 8788 III.
• Na wymowie (Na wycugu, Maryna). Dramat z życia ludu w 4 aktach (1907), Kraków 1937.
• Po szarym dniu... słońce (Przedwiośnie). Sztuka w 4 aktach (1913), BJ, sygn. 8798 III.
• Na swojską nutę. Trylogia osnuta na motywach Fredry, Syrokomli i Mickiewicza:
  • cz. 1: Wolnoć Tomku w swojim domku. Stylizowana fraszka w 1 akcie, "Głos Narodu" 1916, nr 328-332.
  • cz. 2: Kradzione nie tuczy. Sztuka teatralna w 1 akcie osnuta na gawędzie W. Syrokomli, Poznań 1926.
  • cz. 3: Pani Twardowska. Ballada (1918), BJ, sygn. 8794 III.
• Zawód. Sztuka w 3 aktach (1918), BJ, sygn. 8808 II.
• Odyss w gościnie. Sztuka w 3 aktach (1919), BJ, sygn. 8796 II.
• Noc św. Mikołaja. Baśń w 3 aktach a 5 odsłonach (1920) Poznań 1922.
• Popieluch. Baśń sceniczna w 5 aktach z prologiem Kraków 1932.
• Na przełomie. Sztuka w 4 aktach (1930), Lwów 1930.
• Barabbasz. Sztuka historyczno-obyczajowa w 4 aktach, Kraków 1933.
• Maja. Sztuka w 4 aktach, Kraków 1934.
• Seans. Dramat w 1 akcie, tom 1, tom 2, BJ, sygn. 8799 III.
• Swawole Kupidyna. Krotochwila w 3 aktach, BJ, sygn. 8801 III.

Wybrane publikacje i materiały rękopiśmienne Macieja Szukiewicza

• Dzieje, rozwój i przyszłość Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 1909.
• Fraszki, BJ, sygn. 8787 III (maszynopis datowany: 1943).
• Humor i satyra Matejki, studjum, "Tęcza" nr 11, listopad 1933.
• Jakim powinien być grób i pogrzeb Słowackiego?, Kraków 1909.
• Jan Matejko i muzeum jego imienia w Krakowie, Kraków 1933.
• Jan Matejko, monografje ilustrowane, Tow. Artystyczno-Wydawnicze "Gryf", Warszawa 1915.
• Jan Matejko. Polens främste Historiemalare. Przekład z polskiego w książce zbiorowej: Polonica, Stockholm, Albert Bonniers Förlag, MCMXVII.
• Korespondencja Macieja Szukiewicza z lat 1889-1940. t. I-VI, BJ, sygn. 8813-8818 III.
• Kraków i jego pamiątki. Artystyczna przechadzka po Krakowie, cz. 1-2, Kraków 1908.
• Pogadanka o Krakowie, Warszawa 1929.
• Pogadanka o Lwowie, Warszawa 1929.
• Król Duch powraca na ojczyzny łono, Kraków 1927.
• Marjacka polichromja Matejki. Odczyt w rękopisie.
• Motylim lotem. Bibeloty. Wspomnienia. Fraszki, BJ, sygn. 8784 III.
• Muzeum Teatralne im. S. Wyspiańskiego. Projekt, "Ilustrowany Kurier Codzienny" 1917, nr 330, 333-334 i odb.
• Na głębiach. Poemat, Warszawa 1913.
• Narodowy obowiązek. List otwarty do braci w Melpomenie.Felietony, 1919 r., BJ, sygn. 79853 II.
• Nieznany projekt Matejki pomnika Mickiewicza, "Kurier Literacko-Naukowy", Kraków 1931, nr 44.
• Niezwykłe przygody dwóch malców. Powieść, Warszawa 1930, BJ, sygn. 250394 I
• Poezje, Kraków 1901.
• Recenzje teatralne. Teka wycinków prasowych Macieja Szukiewicza, BJ, sygn. 8812 IV.
• Rymy i rytmy, Kraków 1936..
• Szkice i rozprawy Macieja Szukiewicza o Janie Matejce, BJ, sygn. 8803 III.
• Teatr krakowski (maj 1916), BJ, sygn. 8804 II.
• U źródeł twórczości Matejki. Odczyt w rękopisie.
• W sprawie nauczania języka macierzystego i jego gramatyki, Kraków 1933.
• Wskrześmy Misterium Maryjskie w Kalwarii Zebrzydowskiej. (Projekt widowiska religijnego), Poznań 1937, "Tęcza" 1937, nr 9, s. 21-30.
• Wspomnienia, (Kraków 1943), BJ, sygn. 8807 II., Gdańsk 2007 (ISBN 978-83-7326-453-3).
• Z ziemi fiordów i fieldów. Luźne kartki z podróży, Warszawa 1900.

Książki przetłumaczone przez Macieja Szukiewicza

• Svatopluk Čech, Písně otroka (1894) – z jęz. czeskiego: Pieśni niewolnika, Kraków 1929.
• Alois Jirásek, Lucerna – z jęz. czeskiego: Latarka, 1906, BJ, sygn. 119698 III.
• Jaroslav Vrchlický: Barevné střepy – z jęz. czeskiego: Kolorowe szkiełka, BJ, sygn. 87531 I
• Stanisław Przybyszewski: Das grosse Glück – z jęz. niemieckiego: Dla szczęścia, rękopis w IS PAN, Archiwum M. Rulikowskiego.

Książki wydane przez Macieja Szukiewicza

• Listy Jana Matejki do żony Teodory 1863-1881, Kraków 1927.
• Pamiętnik Wojciecha K. Stattlera. Studya malarskie w Krakowie i Rzymie przed 100 laty. Kraków 1916. Nakładem Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.

Wydania pośmiertne Macieja Szukiewicza

• Wspomnienia, Gdańsk 2007, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, ISBN 978-83-7326-453-3.

Sesje naukowe poświęcone M. Szukiewiczowi

• Dramat XX wieku. Dwie sylwetki: Maxwell Anderson i Maciej Szukiewicz – Lublin, KUL, 15 marca 2003. Sesja wewnętrzna z udziałem doktorantów w Katedrze Dramatu i Teatru KUL.
• Krótkie formy dramatyczne w okresie Młodej Polski, Toruń, UMK. Instytut Literatury Polskiej, 17-19 maja 2004. Konferencja poświęcona lit. okresu Młodej Polski. Cel badawczy: pogłębienie, a zarazem – ujednolicenie obrazu młodopolskiego dramatu jednoaktowego z punktu widzenia historyczno- i teoretycznoliterackiego.
• Od Szukiewicza do Karpowicza. Z problematyki badań nad dramatem i teatrem XX wieku – Lublin, KUL, 11 czerwca 2005. Sesja wewnętrzna z udziałem doktorantów w Katedrze Dramatu i Teatru KUL.

Ikonografia

Ludwik Misky – Portret Macieja Szukiewicza, 1917

• Bronisława Rychter-Janowska, Portret Macieja Szukiewicza, 1896, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa – Dom pod Krzyżem w Krakowie, ul. Szpitalna 21.
• Ludwik Misky, Portret Macieja Szukiewicza, 1919, Muzeum Narodowe w Krakowie – Dom Jana Matejki, ul. Floriańska 41.
• Tablica upamiętniająca postać Macieja Szukiewicza, Muzeum Narodowe w Krakowie – Dom Jana Matejki, ul. Floriańska 41.

Bibliografia

• Anna Podstawka, Maciej Szukiewicz i jego wizja teatru, "Roczniki Humanistyczne KUL" 2004, tom 52, zeszyt 1, s. 77-112, ISSN 0035-7707.
• Anna Podstawka, Dramaturgia Macieja Szukiewicza, Lublin 2006, Towarzystwo Naukowe KUL, ISBN 83-7306-318-8.
• Anna Podstawka Jednoaktowe sztuki Macieja Szukiewicza na tle dramatyczno-teatralnych tendencji przełomu XIX i XX wieku [w:] red. Hanna Ratuszna, Radosław Sioma, Krótkie formy dramatyczne, Toruń 2007, Wyd.UMK, ISBN 978-83-231-2144-2.
• Rajmund Bergel, Starsze krakowskie pokolenie dramaturgów, "Kurier Poznański" 1928, nr 450.
• Maria Bobrownicka, Wiadomości i uwagi o listach Polaków do Franciszka Adolfa Šuberta, "Slavia Occidentalis" 23 (1963).
• Tadeusz Boy-Żeleński, Zielony Balonik – Muzeum Narodowemu [w:] tenże, Słówka, wstęp i wybór tekstów T. Weiss, Wrocław 1988.
• Adam Grzymała-Siedlecki, Nie pożegnani, Kraków 1972.
• Adam Grzymała-Siedlecki, Don Kichot w kontuszu, "Ilustrowany Kurier Polski" 1950, nr 3555.
• Bożena Gzik, Dramaturgia Macieja Szukiewicza na tle Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego, praca magisterska, Instytut Filologii Polskiej KUL, Lublin 2002.
• Karol Ludwik Koniński, Mit poetycki M. Szukiewicza [wstęp do:] M. Szukiewicz, Rymy i rytmy, Kraków 1936.
• J.S. Koryński, Kraków literacki, "Polska Zachodnia" 1928, nr 278.
• Edward Kozikowski, Maciej Szukiewicz [w:] tenże, Od Prusa do Gojawiczyńskiej, Kraków 1969.
• Tadeusz Linkner, Z wędrówek Macieja Szukiewicza po młodopolskim Krakowie [wstęp do:] M. Szukiewicz, Wspomnienia, Gdańsk 2007.
• Józef Magnuszewski, Stosunki literackie polsko-czeskie w końcu XIX i na początku XX wieku, Wrocław 1951.
• Moassi (M. Kanfer), Pretensje p. Szukiewicza do teatru polskiego, "Nowy Dziennik" 1937, nr 126.
• Alicja Okońska, Maciej Szukiewicz [w:] Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, seria V: Literatura okresu Młodej Polski, t. II, Warszawa 1967.
• Mariusz Olbromski, Przyśniła się dzieciom Polska – O Lwowskich Orlętach w poezji, "Lwowskie Spotkania" nr 5-6/2005, s. 13 (numer specjalny, poświęcony Orlętom Lwowskim).
• Kazimierz Olszewski, Wojaże literackie M. Szukiewicza, "Zwrot" 1972, nr 8.
• Leokadia Pośpiechowa, Kontakty Macieja Szukiewicza z pisarzami czeskimi. Z polsko-czeskiej współpracy kulturalnej, "Kwartalnik Opolski" 1977, nr 1.
• Leokadia Pośpiechowa, Polskie Oberammergau czyli próba wskrzeszenia misterium w Kalwarii Zebrzydowskiej przez Macieja Szukiewicza, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Filologia polska", z. XVI, Opole 1978.
• Stanisław Przybyszewski, Moi współcześni. Wśród swoich, Warszawa 1930.
• Eugeniusz Schummer, Twórczość Macieja Szukiewicza, "Rodzina Polska" 1933, nr 2.
• Roman Taborski, Maciej Szukiewicz – dramatopisarz modernistyczny, "Przegląd Humanistyczny" 1964, nr 3.
• Roman Taborski, Ministrant Młodej Polski [w:] tenże, Trzech dramatopisarzy modernistycznych. Przybyszewski – Kisielewski – Szukiewicz, Warszawa 1965.
• Zofia Wąsowicz, Pierwszy projektodawca stworzenia Muzeum Teatralnego w Krakowie, "Teatr" 1969, nr 12.
• Agnieszka Wirchanowicz, Wspomnienia Macieja Szukiewicza. Rekonstrukcja edytorska (maszynopis), Gdańsk 1996.
• Henryk Zbierzchowski, Maciej Szukiewicz, "Gazeta Poranna" 1930, nr 9164.
• Witold Zechenter, Krakowscy poeci zapomniani, "Życie Literackie" 1968, nr 25
• Stanisław Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonjalnych i morskich, Warszawa 1932.
• Biblioteka Jagiellońska w Krakowie. Katalog Podstawowy (tzw. Stary) druków wydanych od czasów Gutenberga do 1949 roku włącznie.

Linki zewnętrzne

• Tatrzańska poezja Macieja Szukiewicza
• Portret Macieja Szukiewicza, pędzla Bronisławy Rychter-Janowskiej
• Utwory Macieja Szukiewicza w serwisie Wolne Lektury
• Dzieła Macieja Szukiewicza w bibliotece Polona