Maciej Bernhardt
Maciej Zdzisław Bernhardt (ur. 16 stycznia 1923 w Warszawie, zm. 18 stycznia 2017 tamże[1]) – polski naukowiec, profesor dr inż., specjalista z dziedziny motoryzacji, encyklopedysta[2].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor dr inż. | |
| Alma Mater |
Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna |
| nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Rodzina
edytujSyn Wacława, lekarza warszawskiego i Stefanii z domu Sobolewskiej[3]. Jego żoną była Jadwiga (ur. 1928, córka Włodzimierza Dzieduszyckiego)[4].
Życiorys
edytujOd września 1933 do 1937 uczęszczał do Gimnazjum im. M. Reja, rok szkolny 1937/38 rozpoczął w I Miejskim Gimnazjum im. gen. Sowińskiego, a w grudniu 1937 tuż przed Bożym Narodzeniem przeniósł się do Gimnazjum im. T. Czackiego[3]. Od 2 do 6 września 1939 pełnił dyżury w Centralnej Składnicy Meldunkowej, przy ul. Nowogrodzkiej róg Poznańskiej[3]. W latach niemieckiej okupacji był uczniem Szkoły Wawelberga i Rotwanda oraz Państwowej Wyższej Szkoły Technicznej. Był zaangażowany w działalność konspiracyjną w szeregach Narodowych Sił Zbrojnych, a następnie Armii Krajowej. W stopniu podchorążego uczestniczył w powstaniu warszawskim, walcząc w szeregach Zgrupowania „Żubr” (pluton 237, 2 kompania). Jako jeden z nielicznych przeżył masakrę swojej kompanii pod Boernerowem (2 sierpnia 1944). W ostatnich dniach powstania został ranny i wzięty do niewoli, z której udało mu się jednak zbiec. W powstaniu stracił narzeczoną, matkę, siostrę oraz półtorarocznego siostrzeńca[3].
Był nauczycielem akademickim Politechniki Warszawskiej i pracownikiem naukowym Instytutu Transportu Samochodowego. Wcześniej wykładał także m.in. w Wojskowej Akademii Technicznej, Centralnym Ośrodku Konstrukcyjno-Badawczym i na Politechnice Gdańskiej.
Publikacje
edytujOpublikował jako autor i współautor 16 pozycji książkowych (m.in. Doładowanie silników spalinowych; Samochodowe silniki turbospalinowe; Teoria silników spalinowych; Techniczny Poradnik Samochodowy) i ponad 200 artykułów naukowych w czasopismach naukowych polskich, francuskich, niemieckich i rosyjskich. Od 1987 profesor nadzwyczajny i (do 1990 roku) dyrektor Instytutu Transportu Samochodowego.
Był również encyklopedystą, redaktorem tomu „Samochody” jednej z części Ilustrowanej encyklopedii dla wszystkich wydanej w 1977[2].
Do 2002 pracował w ITS w niepełnym wymiarze godzin. Na emeryturze zajmował się m.in. działalnością publicystyczną, zamieszczając swoje wspomnienia z okresu wojny i PRL-u w portalu historycznym „Histmag”, a uprzednio m.in. w Kulturze Paryskiej. W 2009 wydane zostały jego wspomnienia z czasów okupacji i powstania, zatytułowane Z Miodowej na Bracką. Opowieść powstańca warszawskiego[3].
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 73-3-13)[5].
Nagrody
edytujZostał uhonorowany licznymi odznaczeniami wojskowymi i cywilnymi, m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003)[6] i Krzyżem Armii Krajowej (1972).
Przypisy
edytuj- ↑ Maciej Bernhardt. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2017-01-23]. (pol.).
- ↑ a b Bernhardt 1977 ↓.
- ↑ a b c d e Maciej Bernhardt: Z Miodowej na Bracką. Opowieść powstańca warszawskiego. Kraków: i-Press Piotr Pielach, 2009, s. 7. ISBN 978-83-925052-7-3.
- ↑ Włodzimierz Dzieduszycki. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-11-19].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Leon Bernhardt, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-31].
- ↑ M.P. z 2003 r. nr 34, poz. 445
Bibliografia
edytuj- Wspomnienia i artykuły opublikowane w serwisie „Histmag.org”
- Zbiór referatów przygotowanych na sesję naukową pt. Ekonomiczne i techniczne problemy motoryzacji z okazji 80. rocznicy urodzin Macieja Bernhardta, Warszawa 2003.
- Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, tom V: Suplement A–Ż (redaktor naukowy Janusz Kapuścik), Warszawa 2006, s. 73 (z fotografią)
- Maciej Bernhardt: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich, Samochody. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1977.
- Prof. dr inż. Maciej Bernhardt, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-04-26].