Machowa
Machowa – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Pilzno[5][4], przy drodze krajowej nr 94, około 7 km na zachód od Pilzna.
| wieś | |
.jpg) Zabytkowy kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
778[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
39-220[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RDE |
| SIMC |
0826220[4] |
Położenie na mapie gminy Pilzno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu dębickiego  | |
 50°00′57″N 21°12′33″E/50,015833 21,209167[1]
| |
Graniczy z Pilznem, Łękami Dolnymi, Łękami Górnymi, Podlesiem, Pogórską Wolą, Żdżarami i Lipinami.
W latach 1975–1998 Machowa administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Integralne części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0826237 | Borki | część wsi |
| 0826243 | Koniec | część wsi |
| 0826250 | Załaźnica | część wsi |
| 0826266 | Zastaw | część wsi |
Historia
edytujMachowa była wsią prywatną, z właścicieli zapisali się w jej dziejach m.in. Maciej Niemyski, fundator budowy kościoła z 1778 roku oraz hrabiowska rodzina Ankwiczów, władająca Machową od początku XIX wieku. Pochodziła z niej córka hr. Stanisława Ankwicza i Anny z Łępickich, Henrietta Ewa (1810–1879), która zapisała się w historii jako młodzieńcza miłość Adama Mickiewicza, adresatka jego wierszy: „Do mego Cziczerona”, „Do H... Wezwanie do Neapolu. (Naśladowanie z Goethego)”. Ankwiczówna została później żoną Stanisława Sołtyka, a następnie Kazimierza Kuczkowskiego, właściciela m.in. niedalekiego Zassowa. Po śmierci została pochowana w rodzinnej krypcie pod prezbiterium kościoła w Machowej.
Zabytki
edytuj- Kościół parafialny w Machowej pw. Trójcy Przenajświętszej (dekanat Pilzno), wzniesiony w 1778 jako kapelania dworska. Od 1889 była tu ekspozytura parafii w Łękach Górnych, zaś samodzielna parafia została erygowana przez biskupa tarnowskiego Leona Wałęgę w 1925.
Poza tym w Machowej znajdują się otoczone murem pozostałości parku dworskiego. Same zabudowania zostały zniszczone w pożarze w 1958 roku. Na północnych krańcach wsi rozciągają się podmokłe łąki i lasy – ostoja dzikiego ptactwa.
Sport
edytujW latach 1991–1993 w Machowej działał, przy wybudowanym specjalnie w tym celu torze, klub żużlowy Victoria Rolnicki Machowa. W latach 2005–2011 w klasie B (grupa: Dębica II) grał KS Machowa.
Religia
edytujMiejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Trójcy Przenajświętszej należącej do dekanatu Pilzno w diecezji tarnowskiej.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 74993
- ↑ Raport o stanie gminy za rok 2022. s. 11
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 755 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
Bibliografia
edytuj- Artur Bata, Hanna Lawera, Pilzno i okolice, Krosno: „Roksana”, 1997, ISBN 83-87282-28-6, OCLC 751284052.
- Machowa, kościół pw. Trójcy Świętej, w: Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej [dostęp 9 lutego 2012]
Linki zewnętrzne
edytuj- Machowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 881.