Małgorzata Dydek

Małgorzata Teresa Dydek-Twigg (ur. 28 kwietnia 1974 w Warszawie, zm. 27 maja 2011 w Brisbane) – polska koszykarka, grająca w swojej karierze w lidze polskiej, francuskiej, hiszpańskiej, rosyjskiej i amerykańskiej (WNBA), wielokrotna reprezentantka kraju. Mistrzyni Europy z 1999 roku i uczestniczka igrzysk olimpijskich w Sydney.

Małgorzata Dydek

Małgorzata Dydek w barwach Los Angeles Sparks (2008)
środkowa
Pełne imię i nazwisko	Małgorzata Teresa Dydek-Twigg
Pseudonim	Margo, Ptyś
Data i miejsce urodzenia	28 kwietnia 1974 Warszawa
Data i miejsce śmierci	27 maja 2011 Brisbane
Wzrost	218 cm
Masa ciała	101 kg
Kariera
Aktywność	198?–2008
Kariera klubowa Lata Kluby Wyst. 198?–1992 Huragan Wołomin 1992–1994 Olimpia Poznań 1994–1996 Union Sportive Valenciennes Olympic (Francja) 1996–1998 Pool Getafe (Hiszpania) 1998–2005 Lotos Gdynia 2005–2006 UMMC Jekaterynburg (Rosja) 2006–2008 Ros Casares Walencja WNBA 1998–2004 Utah Starzz/San Antonio Silver Stars 2005–2007 Connecticut Sun 2008 Los Angeles Sparks
Kariera reprezentacyjna Lata Reprezentacja Wyst. 1991 Polska U–16 1992 Polska U–18 1993 Polska U–19 1992–2007 Polska
Dorobek medalowy Mistrzostwa Europy złoto Polska 1999 drużynowo Mistrzostwa Europy U–18 brąz Grecja 1992 drużynowo Mistrzostwa świata U–19 brąz Korea 1993 drużynowo Odznaczenia

Była prawdopodobnie najwyższą grającą zawodowo koszykarką na świecie (jej wzrost podawany w mediach wahał się od 213 do 218 cm) oraz najwyższą zawodniczką w historii WNBA, w której była znana jako „Margo”. Karierę sportową zakończyła w 2008.

Absolwentka VII Liceum Ogólnokształcącego im. Dąbrówki w Poznaniu z 1993. W trakcie nauki szkolnej działała w Akcji Alternatywnej „Naszość”.

Kariera klubowa

Europa

Grę w koszykówkę rozpoczęła w „Huraganie” Wołomin. Od 1992 była zawodniczką Olimpii Poznań, z którą zdobyła dwukrotnie mistrzostwo Polski (1993, 1994) oraz trzecie miejsce w finale Pucharu Europy w 1994. Zagrała również z tą drużyną w finale Pucharu Ronchetti w 1993. W latach 1994–1996 grała we francuskim Valenciennes-Orchies, z którym zdobyła wicemistrzostwo Francji a następnie występowała w zespole Pool Getafe Madryt (1996–1998), z którym grała w finale Pucharu Europy (1998) oraz dwukrotnie zdobyła mistrzostwo Hiszpanii (1997 i 1998). W 1998 wróciła do Polski, do 2005 grała w klubie Lotos Gdynia (występującym pod różnymi nazwami – kolejno Polpharma VBW Clima, Lotos VBW Clima, Lotos Gdynia). Siedmiokrotnie zdobyła z gdyńskim klubem mistrzostwo Polski (1999–2005), grała z nim także dwukrotnie w finale Pucharu Europy (2002, 2004). W sezonie 2005/2006 opuściła Gdynię i przeniosła się do UMMC Jekaterynburg (Rosja), a następnie do Ros Casares Walencja (Hiszpania), z którym w sezonie 2006/2007 została wicemistrzynią Euroligi oraz wicemistrzynią Hiszpanii.

W plebiscycie „La Gazzetta dello Sport” (1999) uznana za najlepszą zawodniczkę Europy.

WNBA

Małgorzata Dydek i Jennifer Lacy (Los Angeles Sparks – Atlanta Dream, 11 września 2008)

Od 1998 do 2008 grała w zawodowej lidze WNBA, debiutując w zespole Utah Starzz (wybrana z pierwszym numerem draftu WNBA w 1998). Występowała tam (klub w 2003 zmienił nazwę na San Antonio Silver Stars) przez 7 lat. Na początku 2005 roku została oddana do Connecticut Sun, z którym zdobyła wicemistrzostwo ligi (2005) i skąd odeszła po sezonie 2007. W sierpniu 2008 podpisała kilkutygodniowy kontrakt z Los Angeles Sparks.

W 2006 i 2007 została wybrana do drugiej drużyny najlepiej broniących zawodniczek ligi (WNBA All-Defensive Second Team).

W ciągu 11 sezonów (323 mecze) zdobyła 3220 punktów (średnio 10 na mecz) i miała 2143 zbiórek (6,6). W 24 występach posezonowych uzyskała średnie 8,3 punktu, 6,5 zbiórki oraz 2,46 bloku na mecz.

Debiutując w WNBA (11 czerwca 1998 przeciwko Los Angeles Sparks) zablokowała 6 rzutów, wyrównując rekord ligi należący do jej bezpośredniej tego dnia przeciwniczki, Lisy Leslie. W meczu z Detroit Shock (17 lipca) poprawiła ten wynik o 2 bloki, a dwadzieścia dni później przeciwko Cleveland Rockers ustanowiła 9 blokami nowy rekord, który przetrwał do 2001 roku.

Jest liderem wszech czasów WNBA w liczbie bloków (877) oraz druga na liście wszech czasów pod względem średniej bloków na mecz (2,72). Do 2014 była współrekordzistką ligi w liczbie zablokowanych rzutów w jednym meczu – 10, którą osiągnęła 7 czerwca 2001 w barwach Utah Starzz w meczu przeciwko Orlando Miracle. Zanotowała wówczas drugie w historii ligi triple-double, dodając do bloków 12 punktów i 11 zbiórek. W 1998 miała rekordową liczbę bloków (114) w jednym sezonie i najwyższą średnią liczbę bloków na mecz (3,80) w jednym sezonie. Oba te wyniki zostały poprawione przez Brittney Griner w – odpowiednio – w 2014 i 2015.

Występy w Meczach Gwiazd WNBA

Małgorzata Dydek wystąpiła dwukrotnie w Meczu Gwiazd ligi WNBA (WNBA All-Star Game).

W 2003 jako zawodniczka San Antonio Silver Stars zagrała w drużynie Zachodu. Podczas 8 minut spędzonych na boisku zdobyła 2 punkty i zanotowała 2 zbiórki (miała też przechwyt i stratę). Zachód pokonał Wschód 84-75.

W 2006 wybrano ją do pierwszej piątki Wschodu. Oprócz niej cztery inne zawodniczki Connecticut Sun znalazły się w kadrze na mecz. Jej drużyna pokonała Zachód 98–82, a polska środkowa w 18 minut zapisała na swoim koncie 3 punkty, 9 zbiórek, 4 bloki i jeden przechwyt (także stratę i faul).

Finały Euroligi koszykarek

• 1994 – 3. miejsce z Olimpią Poznań (Olimpia – Gold Zack Wuppertal 72:63)
• 1995 – 4. miejsce z Olympic Valenciennes (Olympic CSKA Moskwa 64:82)
• 1998 – 2. miejsce z Pool Getafe Madryt (finał: Pool – CJM Bourges 64:76)
• 2002 – 2. miejsce z Lotosem Gdynia (finał: Lotos – Olym. Valenciennes 72:78)
• 2004 – 2. miejsce z Lotosem Gdynia (finał: Lotos – Olym. Valenciennes 69:93)
• 2007 – 2. miejsce z ROS Casares Walencja (finał: Casares – Spartak Moskwa Region 62:76)

Reprezentacja Polski

Jako juniorka była brązową medalistką mistrzostw Europy (1992) i mistrzostw świata (1993).

Z reprezentacją Polski seniorek grała czterokrotnie na Mistrzostwach Europy (1993 – 5 miejsce, 1999 – 1 miejsce, 2001 – 6 miejsce, 2003 – 4 miejsce), raz na Igrzyskach Olimpijskich (w Sydney – 8 miejsce), raz na mistrzostwach świata (1994 – 13 miejsce).

Jej największym sukcesem reprezentacyjnym było Mistrzostwo Europy w 1999. Została wówczas najskuteczniejszą zawodniczką tych zawodów (154 pkt); wybrano ją do pierwszej piątki turnieju. W związku z tym sukcesem zajęła 5. miejsce w Plebiscycie Przeglądu Sportowego na najlepszego sportowca Polski w 1999.

Debiutowała w I reprezentacji w oficjalnym meczu 8 czerwca 1993 z Hiszpanią (w turnieju finałowym ME), rzucając 15 pkt. Ostatni raz zagrała o punkty 21 września 2007 ze Słowacją w meczu eliminacyjnym do ME 2007, rzucając 21 pkt.

Łącznie w latach 1993–2003 zagrała 132 razy w drużynie narodowej, zdobywając 1783 pkt.

Po zakończeniu kariery

Po ukończeniu kariery zawodowej w 2008 pracowała jako trenerka w klubie Northside Wizards z Brisbane.

Jej mężem był Anglik David Twigg, z którym miała dwóch synów. Jej siostry: Marta Dydek i Katarzyna Dydek – również zajmują się koszykówką, jedna z nich jest trenerką drużyny koszykówki INEA AZS.

Od dziecka cierpiała na arytmię serca, 19 maja 2011 została wprowadzona w stan śpiączki farmakologicznej w związku z zatrzymaniem akcji serca, do której doszło w jej domu, w australijskim mieście Brisbane. Koszykarka zmarła po tygodniu w szpitalu w Brisbane. Była w czwartym miesiącu ciąży, zmarło też jej nienarodzone dziecko. Według opinii lekarzy z Brisbane przyczyną zgonu było zatrzymanie akcji serca o niewyjaśnionym podłożu, zaś nie przyczyniła się do tego arytmia serca, którą Małgorzata Dydek miała stwierdzoną w stopniu średnim.

17 czerwca 2011 odbył się jej pogrzeb. Urna z jej prochami została złożona na cmentarzu w podwarszawskich Ząbkach.

Upamiętnienie

W dniach 22–24 czerwca 2012 w hali Ośrodka Sportu i Rekreacji „Huragan” w Wołominie odbył się I Międzynarodowy Młodzieżowy Memoriał Małgorzaty Dydek. 3 września 2012 w Wołominie jej imieniem nazwano rondo drogowe.

Od 2023 jest patronką Szkoły Podstawowej nr 6 w Ząbkach.

W marcu 2019 ogłoszono, że Małgorzata Dydek pośmiertnie w tym samym roku zostanie przyjęta do Galerii Sław FIBA.

Osiągnięcia

Na podstawie, o ile nie zaznaczono inaczej.

WNBA

• Wicemistrzyni WNBA (2005)
• Uczestniczka meczu gwiazd WNBA (2003, 2006)
• Zaliczona do II składu defensywnego WNBA (2006, 2007)
• Liderka:
  • wszech czasów WNBA w blokach
  • WNBA w blokach (1998–2003, 2006, 2007)

Drużynowe

• Mistrzyni:
  • Polski (1993, 1994, 1999–2005)
  • Hiszpanii (1997, 1998, 2007, 2008)
• Wicemistrzyni:
  • Światowej Ligi FIBA (2004)
  • Euroligi (1994, 1998, 2002, 2004, 2007)
  • Rosji (2006)
  • Francji (1996)
• Brąz:
  • Euroligi (1994)
  • turnieju Federacji Francji (1996)
• 4. miejsce w Eurolidze (1995)
• Zdobywczyni:
  • pucharu:
    • Polski (2005)
    • Hiszpanii (1997, 1998, 2007, 2008)
  • Superpucharu Hiszpanii (2006, 2007)
• Finalistka Pucharu Ronchetti (1993)

Indywidualne

• MVP PLKK (2002, 2005)
• Liderka:
  • strzelczyń PLKK (2001)
  • Euroligi w zbiórkach (2000, 2001, 2003)
  • w blokach
    • PLKK (2002)
    • Euroligi (2007, 2008)
• Zaliczona do Galerii Sław Koszykówki FIBA (2019)

Reprezentacja

• Mistrzyni Europy (1999)
• Brązowa medalistka mistrzostw:
  • Europy U–18 (1992)
  • świata U–19 (1993)
• Uczestniczka:
  • igrzysk olimpijskich (2000 – 8. m.)
  • mistrzostw:
    • świata (1994 – 13. m.)
    • Europy:
      • 1993 – 5. m., 1999, 2001 – 6. m., 2003 – 4. m.
      • U–16 (1991 – 7. m.)
• Liderka:
  • igrzysk olimpijskich w zbiórkach (2000)
  • Eurobasketu w:
    • punktach (2001, 2003)
    • zbiórkach (2001, 2003)
    • blokach (2001, 2003)

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 2011 (pośmiertnie)
• Złoty Krzyż Zasługi – 1999

Bibliografia

• Bogdan Tuszyński, Henryk Kurzyński; Od Chamonix i Paryża do Vancouver. Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2010, wyd. Fundacja Dobrej Książki, b.m. i d.w

Linki zewnętrzne

• Profil w serwisie WNBA
• Statystyki Małgorzaty Dydek w WNBA
• Polski Komitet Olimpijski: Małgorzata Dydek – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. www.olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)]. (pol.).
• Małgorzata Dydek Biography and Olympic Results [online], Sports-Reference.com [dostęp 2016-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2011-09-19]  (ang.).
• Osiągnięcia Małgorzaty Dydek na mistrzostwach świata i Europy