Młoteczek (instrumentologia)

część mechanizmu młoteczkowego fortepianu

Młoteczek (niekiedy młotek[1]) – przyrząd w mechanizmie młoteczkowym fortepianu służący do uderzania struny (jest incytatorem) i wydobywania z niej dźwięku[2]. Jest jednoramienną, wykonaną z drewna dźwignią, której najważniejszy element – główka – obciągnięta jest warstwą filcu[2][3]. Młoteczki strun basowych mają grubą warstwę filcu, młoteczki strun wiolinowych – cieńszą[4]. Do połowy XIX główkę obszywano kilkoma warstwami skóry[5][6]; okładzinę filcową wprowadził ok. 1839 Jean-Henri Pape[4]. Kształt główki, jej twardość, sposób wykonania oraz stopień zużycia mają wpływ na barwę dźwięku uderzanej struny[2][7][4].

Główki młoteczków pianina
Jeden z rodzajów młoteczków cymbałowych

Młoteczek to również nazwa drewnianej pałeczki (palcatki[8]) używanej do uderzania strun cymbałów[2][9].

Przypisy

edytuj
  1. Beniamin Vogel, Fortepian pierwszej połowy XIX w., [w:] Fortepian w zbiorach polskich [online], NIMiT [dostęp 2024-04-17].
  2. a b c d Baculewski et al. 2006 ↓, s. 560.
  3. Drobner 1997 ↓, s. 113.
  4. a b c Drobner 1997 ↓, s. 116.
  5. Bania 2013 ↓, s. 1.
  6. Drobner 1997 ↓, s. 115.
  7. Biegański 1970 ↓, s. 1.
  8. Baculewski et al. 2006 ↓, s. 173, 663.
  9. Drobner 1997 ↓, s. 98.

Bibliografia

edytuj