Mówca (rzeźba)
Mówca[1][2] (łac. Aulus Metellus, wł. L'Arringatore)[3] – rzeźba wykonana z brązu metodą wosku traconego, przykład sztuki późno-etruskiej. Należy do zbiorów Narodowego Muzeum Archeologicznego we Florencji[4].
| |
| Autor |
nieznany |
|---|---|
| Data powstania | |
| Medium | |
| Wymiary |
179 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Rzeźba o wysokości 179 cm[3] powstała prawdopodobnie pod koniec II lub na początku I w. p.n.e. Posąg przedstawia etruskiego mówcę Aule Metele odzianego w krótką rzymską togę i rzymskie obuwie. Jego prawa ręka jest uniesiona na znak, że jest mówcą i zwraca się do publiczności[4][5].
Figura mówcy została odnaleziona w 1566 roku prawdopodobnie w pobliżu Jeziora Trazymeńskiego lub w pobliskiej miejscowości Pila w prowincji Perugia. Należała do kolekcji Kosmy I, była eksponowana w jego renesansowym Palazzo Pitti[6].
Autor rzeźby jest nieznany; przez długi czas była uważana za przykład sztuki rzymskiej. Na dole tuniki widoczna jest inskrypcja w języku etruskim: auleśi meteliś ve[luś] vesial clenśi / cen flereś tece sanśl tenine / tu θineś χisvlicś. Dzięki niej wiadomo, że pomnik został poświęcony, być może przez społeczność, etruskiemu notablowi o nazwisku Aulus Metellus, pochodzącemu z Perugii lub Cortony. Figura mogła się znajdować w pobliżu sanktuarium lub mniej prawdopodobne, przy grobie mówcy[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Robert Hughes: Rzym. Wydawnictwo Magnum, 2013. ISBN 978-83-63986-20-9.
- ↑ Eleonora Sandrelli: Etruskowie – dzieje tajemniczego ludu. Hanna Cieśla (tłum.). Warszawa: Bellona, 2009, s. 51. ISBN 978-83-11-11448-7.
- ↑ a b Larissa Bonfante: Etruscan Life and Afterlife: A Handbook of Etruscan Studies. Wayne State University Press, 1986, s. 139. ISBN 0-8143-1813-4.
- ↑ a b c Ranuccio Bianchi Bandinelli, Mario Torelli: L'arte dell'antichità classica. Utet: Etruria-Roma, 1976, s. 188.
- ↑ Horst Woldemar Janson, Anthony F. Janson: History of Art: The Western Tradition. Prentice Hall Professional, 2013, s. 190. ISBN 978-0-13-182895-7.
- ↑ Stefano Todisco: L'Arringatore. archart.it. [dostęp 2015-10-04]. (wł.).