Lukov (powiat Bardejów)
Lukov (powiat Bardejów) – wieś (obec) w powiecie Bardejów w kraju preszowskim na Słowacji, w historycznym regionie Szarysz. Powierzchnia 28,586 km². Ludność 586 mieszkańców (spis ludności z 21.05.2011).
.jpg) Zabytkowa cerkiew greckokatolicka w Lukovie | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Starosta |
Jozefína Kramárová[1] | ||
| Powierzchnia |
28,58[2] km² | ||
| Wysokość |
421[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 54[3] | ||
| Kod pocztowy |
086 05[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
BJ | ||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
Położenie na mapie kraju preszowskiego  | |||
 49°17′36″N 21°04′49″E/49,293333 21,080278
| |||
| Strona internetowa | |||
Położenie
edytujLukov leży w północnej części Gór Czerchowskich, w dolinie źródłowego toku Topli. Leży ok. 2 km na południe od drogi nr 77 Stara Lubowla – Bardejów.
Historia
edytujWzmiankowana już w XIII w., kiedy należała do feudalnego państwa Nový hrad. W XVIII w. folwark i okoliczne lasy należały do rodziny Aspremontów, a w XIX w. do hrabiów Anhaltów. Od 1771 r. we wsi funkcjonowała wytwórnia potażu, a w latach 1860-1872 papiernia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą owiec, pracą w lesie, wypalaniem węgla drzewnego, produkcją gontów. W 1828 r. we wsi było 112 domów z 870 mieszkańcami. Od połowy XIX w. rozpoczęła się emigracja zarobkowa, najpierw na Węgry, później do Ameryki.
Jeszcze w 1943 r. do Lukova włączona została niewielka wioska Venécia, leżąca na zachodnim brzegu Topli. Wspominana ona była w 1410 r. jako opuszczona wieś, jednak już w 1427 r. miała znów 7 gospodarstw. Należała do feudalnego „państwa” Malcov we władaniu Kapych, Pulských, a w XIX w. Anhaltów. W 1828 r. było tu 41 domów z 336 mieszkańcami. Oryginalna nazwa Venécia pochodzi prawdopodobnie stąd, że działającą tu przez pewien czas hutę szkła mieli założyć majstrowie szklarscy z wyspy Murano w Wenecji. Inna wersja pochodzenia nazwy nawiązuje do wielkiego moru bydlęcego, który srożył się w tych okolicach pod koniec XVII w. i doprowadził do emigracji części mieszkańców Lukova. Wzdłuż rzeki Topli został wówczas utworzony kordon sanitarny strzeżony przez wojsko: mieszkańcy zachodniego brzegu rzeki mieli się czuć za wodą jak w Wenecji.
Zabytki
edytuj- Cerkiew greckokatolicka w centrum wsi: murowana, klasycystyczna, z 1800 r., odnawiana w 1873 r.;
- Cerkiew greckokatolicka św. św. Kosmy i Damiana w części wsi zwanej Venécia, drewniana, z I połowy XVIII w.
-
Zabytkowa cerkiew greckokatolicka (parafialna) z 1800 -
Cerkiew prawosławna pw. Zesłania Świętego Ducha
.jpg)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-27]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 28,58S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
Bibliografia
edytuj- Barański Mirosław J.: Dookoła końca świata, w: „Gazeta Górska” R. XX, nr 1 (77), zima 2012. Wyd. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie, s. 44-46;
- Kordováner Juraj, Cihovičová Eva, Šír Zdeněk (red.): Čergov. Turistická mapa. 1:50.000, 2. vydanie, VKÚ a.s., Harmanec 2002, ISBN 80-8042-233-8;