Ludwik Bittner
Ludwik Bittner, ps. „Baza”, „Dunio”, „Halka”, „Rot”, „Tarnowski” (ur. 24 kwietnia 1892 w Stanisławowie, zm. 24 stycznia 1960 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego, komendant Okręgu Lublin Armii Krajowej (1941–1943), w czasie akcji „Burza” dowódca 9 Podlaskiej Dywizji Piechoty AK. Po 1957 działacz ZBoWiD[1].
| |
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 kwietnia 1892 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1947 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
5 Dywizja Piechoty |
| Stanowiska |
dowódca piechoty dywizyjnej |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujBył synem Ludwika Jana, pracownika kolei, i Marii z Drozdowskich. Uczył się w szkole realnej we Lwowie i Stanisławowie, gdzie w 1911 otrzymał świadectwo dojrzałości. W latach 1911–1914 studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Od 1914 studiował również filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Od 1911 w Związku Walki Czynnej, od 1912 w Związku Strzeleckim. Od sierpnia 1914 do lipca 1917 pełnił służbę w Legionach Polskich. Był oficerem 2 pułku piechoty. Od 1917 w Polskiej Sile Zbrojnej.
Od grudnia 1918 był dowódcą batalionu zapasowego 34 pułku piechoty. Od czerwca do sierpnia 1920 kierował Sekcją Piechoty w Departamencie I Broni Głównych i Wojsk Taborowych Ministerstwa Spraw Wojskowych. W sierpniu 1920 objął dowództwo 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej. 16 marca 1927 został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 20. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. 24 maja 1930 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 5 Dywizji Piechoty we Lwowie[3]. W listopadzie 1938 mianowany został II zastępcą dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza, gen. bryg. Jana Kruszewskiego, a 31 sierpnia 1939 zastępcą dowódcy KOP, gen. bryg. Wilhelma Orlik-Rückemanna. Po agresji ZSRR na Polskę został 17 września zastępcą dowódcy Zgrupowania KOP gen. Wilhelma Orlik-Rückemanna, które walczyło z Armią Czerwoną pod Szackiem i Wytycznem. 1 października po rozwiązaniu zgrupowania wszedł do kierownictwa konspiracyjnej organizacji „Tajny KOP”.
Od października 1939 w Służbie Zwycięstwu Polski, następnie w ZWZ i Armii Krajowej, m.in. 1941–1943 komendant Okręgu Lublin AK. Naczelny Wódz mianował go generałem brygady ze starszeństwem z 20 marca 1943 w korpusie generałów[4]. Był m.in. pełnomocnikiem ds. scalenia Batalionów Chłopskich z Armią Krajową. W okresie akcji „Burza” dowódca 9 Podlaskiej Dywizji Piechoty AK. Wraz z oddziałami Armii Czerwonej jego dywizja wyzwoliła Białą Podlaską, Międzyrzec i Łuków[5].
14 sierpnia 1944 został aresztowany przez NKWD i osadzony w obozie na Majdanku, a następnie w obozie NKWD w Rembertowie skąd został wywieziony do Charkowa. W styczniu 1946 skierowany do obozu NKWD nr 178 w Diagilewie. Uczestniczył w głodówce protestacyjnej przeciwko bezprawnemu przetrzymywaniu obywateli polskich w ZSRR. Następnie przebywał w łagrze Skupina pod Moskwą, skąd zwolniono go w listopadzie 1947[5]. Po powrocie do kraju zamieszkał w Warszawie. Został dozorcą w Biurze Odbudowy Stolicy. W 1957 przeszedł na emeryturę.
W listopadzie 1957 został wiceprzewodniczącym Głównej Komisji Weryfikacyjnej ZBoWiD, a we wrześniu 1959 wiceprezesem Rady Naczelnej ZBoWiD[1].
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A 24-11-16)[6].
Rodzina
edytujŻonaty z Anielą Haliną z Rychłowskich. Ich syn Sławomir Maciej Bittner, ps. Maciek, żołnierz II Odcinka „Wachlarza”, został najprawdopodobniej rozstrzelany 28 lutego 1944 w ruinach getta warszawskiego[7].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 156
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 5915
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (8 listopada 1930)[8]
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[9]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[10]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Bittner Ludwik. [online], www.dws-xip.pl [dostęp 2019-09-09].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 19 marca 1927 roku, s. 91.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 201.
- ↑ Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, s. 75.
- ↑ a b Archiwum ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939–1956 [online], krakowianie1939-56.mhk.pl [dostęp 2019-09-09].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Maciej Bittner MACIEK [online], wpk.p.lodz.pl [dostęp 2024-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-10] (pol.).
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 352 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Biogram Bittnera Ludwika. stankiewicz.e.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-13)].
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 41–42. ISBN 83-211-0758-3.
- Marek Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 428. ISBN 83-211-1055-X.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
- Grażyna i Przemysław Witekowie: Artyści w strzeleckim zbrojnym ruchu niepodległościowym I wojny światowej, Oleandry nr. 16 (maj 2005). jozwa22.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-25)].
- Piotr Matusak: Generał Ludwik Bittner 1892-1960. Żołnierz i polityk. Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, 2008, PL ISSN 0860-2719