Lublewo Gdańskie
Lublewo Gdańskie[4] (kaszb. Lëblewò, niem. Löblau)[5] – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Kolbudy przy drodze wojewódzkiej nr 221. W kierunku północno-wschodnim od Lublewa znajduje się rezerwat przyrody Bursztynowa Góra.
| wieś | |
 Kościół pw. NMP Królowej Polski | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022[2]) |
1567 |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
83-050[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GDA |
| SIMC |
0164003 |
Położenie na mapie gminy Kolbudy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gdańskiego  | |
 54°17′02″N 18°30′07″E/54,283889 18,501944[1]
| |
| Strona internetowa | |
W latach 1945–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
W miejscowości znajduje się rzymskokatolicka parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej, należąca do dekanatu Kolbudy, archidiecezji gdańskiej.
Wieś posiada połączenia autobusowe z Gdańskiem, Pruszczem Gdańskim oraz Kościerzyną.
Historia wsi
edytujPierwsza wzmianka o istnieniu Lublewa Gdańskiego pochodzi z 1148 roku, co oznacza, że Lublewo jest najstarszą wsią gminy Kolbudy. Pod koniec XII wieku wieś należała do podkomorzego gdańskiego – Unisława, a następnie jego dwóch synów, którzy sprzedali wieś Krzyżakom. "Księga urzędowa Komturii Gdańskiej" obejmująca lata 1284-1453 mówi o nadaniu Lublewa w 1349 na prawie chełmińskim wieśniakowi Henrykowi Rychterowi i jego spadkobiercom.
Po 1453 wieś była własnością Miasta Gdańska, a w 1472 została oddana rajcy gdańskiemu Mertenowi Boch, a następnie w 1506 roku rajcy Piotrowi Mellyn. Wieś należąca do Gdańskiej Wyżyny terytorium miasta Gdańska położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim[6].
Po upadku państwa krzyżackiego we wsi powstał młyn, który przejął niektórych klientów młyna w Bielkowie, należącego do zakonu kartuzów. Jednak pod wpływem ustępstw względem burmistrza gdańskiego Andrzeja Borkmana, który zbudował lublewski młyn, zobowiązał się on, że w ciągu 12 lat zlikwiduje młyn w Lublewie lub zamieni go na inny zakład pracy.
W XVI wieku patronat gdański spowodował przejście miejscowej parafii na luteranizm – powstał tu zbór protestancki. W 1683 doszło do pożaru, który zniszczył kościół, plebanię i 13 zabudowań. W rok później zbudowano nowy kościół, który istnieje do dziś.
Po I rozbiorze Polski w 1772 Lublewo pozostało w granicach Polski jako posiadłość miasta Gdańska. Z uwagi na graniczne położenie oraz pruskie restrykcje handlowe (wysokie cła), Lublewo w okresie tym znajdowało się w stagnacji gospodarczej.
W 1899 roku Lublewo Gdańskie wraz z przyległościami Kolbudy Dolne liczyło 841 mieszkańców.
Przed II wojną światową Lublewo było wsią bogatą, zamieszkaną przez ludność niemiecką, w której mieszkało około 150 rodzin i znajdowało się szesnaście dużych gospodarstw rolnych. Wieś leżała przy głównym trakcie do Gdańska, co sprzyjało jej rozwojowi.
Zabytki
edytujWedług rejestru zabytków NID[7] na listę zabytków wpisany jest kościół NMP Królowej Polski, XIV w., 1683, nr rej.: 28 z 20.08.1949.
Ochotnicza Straż Pożarna w Lublewie
edytujMiejscowa Ochotnicza Straż Pożarna powstała w 1947 r. Jej remizę umieszczono w budynku dawnej stajni przy miejscowej karczmie przy ulicy Wybickiego 58a. W czerwcu 2014 rozpoczęto budowy nowej siedziby OSP, przy ulicy Strażackiej 2 połączonej ze świetlicą wiejską. Oddanie budynku do użytku nastąpiło 20 czerwca 2015 roku. Straż otrzymała w 2012 roku nagrodę dla najlepszej jednostki OSP niewłączonej do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (obecnie funkcjonuje jako jednostka włączona do K.S.R.G) na terenie województwa pomorskiego.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70296
- ↑ dane Urzędu Gminy dot. ludności sołectwa [online], www.kolbudy.pl, 30 czerwca 2022.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 672 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
- ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 128.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 33 [dostęp 2017-01-15].
Bibliografia
edytuj- Strona mieszkańców Lublewa Gdańskiego. [dostęp 2015-02-19].
- OSP Lublewo. [dostęp 2015-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-20)].
- Historia wsi Lublewo. [dostęp 2017-08-19].
- Lublewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 420.