Lubczyna (województwo zachodniopomorskie)
Lubczyna (do 1945 Lübzin) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów[4][5].
| wieś | |
 Lubczyna, widok na Jezioro Dąbie i Police. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
612[2] |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
72-105[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ZGL |
| SIMC |
0775379 |
Położenie na mapie gminy Goleniów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego  | |
 53°30′12″N 14°42′33″E/53,503333 14,709167[1]
| |
Podział administracyjny
edytujW latach 1945–1954 i 1973–1976 istniała gmina Lubczyna. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lubczyna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Geografia
edytujWieś położona nad jeziorem Dąbie, w Dolinie Dolnej Odry.
Historia
edytujOsadnictwo na tym terenie istniało już od epoki ceramiki sznurowej, na co wskazują liczne odkrycia archeologiczne. Wieś została założona na planie ulicówki, a w XIX wieku została rozbudowana do wielodrożnicy. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1124 roku. W XIII wieku książę Barnim I posiadał tutaj swoją letnią siedzibę, a w okolicznych lasach urządzał sobie polowania. To on sprowadził także na te ziemie osadników z Niemiec i z Holandii, którzy osuszali podmokłe tereny. W 1303 roku książę Otton II nadał wieś Janowi von Wussow. Do XIV wieku jednak część wsi była w ciągłym posiadaniu miasta Szczecina. Przez Lubczynę biegła główna droga łącząca Szczecin z Goleniowem. Z tym pierwszym wieś posiadała także wodne połączenie handlowe przez jezioro Dąbie. W 1747 spadkobiercy rodziny von Wussow sprzedali wieś królewskiemu fiskusowi. Potem Lubczyna wróciła w posiadanie dawnego rodu, a następnie przechodziła z rąk do rąk rodzin von Schwinow, von Flemming i von Kurovsky. W 1805 wieś przeszła w posiadanie rodziny von Borgstade, której była własnością do 1939 roku. W ciągu XIX wieku wieś przeżywa ciągły rozwój, w 1867 zamieszkuje ją ponad 1630 osób. Większość mieszkańców stanowili rolnicy i rybacy, mniej było rzemieślników, handlarzy ryb i żeglarzy. W Lubczynie znajdował się nieistniejący już kościół, cmentarz i szkoła. W 1925 roku wieś z koloniami (m.in. Borzysławiec) liczyła sobie 1560 mieszkańców. W 1945 przeszła w ręce polskie. Po wojnie wieś nosiła przejściowo nazwę Lubczyn[6]. Nazwę Lubczyna wprowadzono urzędowo rozporządzeniem Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 roku[7]. Obecna zabudowa wsi pochodzi w większości z początków XX wieku, jednak wiele domów jest całkowicie nowych.
Obecnie 612 mieszkańców (2022)[8]. W północnej części wsi znajduje się lapidarium ewangelickie, utworzone w 2003 (rocznica 700-lecia wsi). Znajdują się tam krzyże i płyty nagrobne sprowadzone z wielu zniszczonych cmentarzy poniemieckich w gminie Goleniów. Jest to szczególne miejsce pamięci dla mieszkających w tych stronach przed II wojną światową Niemców. Pośrodku lapidarium znajduje się kamień pamięci, upamiętniający mieszkańców Lubczyny, którzy zginęli w I wojnie światowej. We wsi znajdują się: Ochotnicza Straż Pożarna, punkt lekarski i szkoła.
Turystyka
edytuj
Lubczyna rozwija się przede wszystkim jako wieś turystyczna. Nad jeziorem Dąbie znajduje się szeroka, piaszczysta plaża, ulubione miejsce letniego wypoczynku mieszkańców Goleniowa i okolic[9]. Kąpielisko jest strzeżone, znajduje się tutaj akwarama i przebieralnie. Obok znajduje się port jachtowy i przystań. Lubczyna jest bazą sekcji żeglarskiej Goleniowskiego Młodzieżowego Domu Sportu. Obok stoi wypożyczalnia sprzętu pływającego. Przed II wojną światową z Lubczyny do Szczecina i Stepnicy kursowały statki białej floty. Obecnie prowadzi szlak kajakowego Meandry Iny z Goleniowa Iną do Odry, następnie przez jezioro Dąbie do Lubczyny. Przy plaży mieści się kilka punktów gastronomicznych i handlowych. Nieopodal ośrodki wypoczynkowe Ośrodka Sportu i Rekreacji (dawny Goleniowski Młodzieżowy Dom Sportu – GMDS).
Oświata
edytujWe wsi działa Szkoła Podstawowa im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Gospodarka
edytujWe wschodniej części Lubczyny znajduje się papiernia „Hersta”. Jest także kilka sklepów spożywczych.
Administracja
edytujW sołectwie Lubczyna oprócz wsi Lubczyna znajdują się inne miejscowości:
Przysiółek:
Części wsi Lubczyny:
Okoliczne miejscowości: Iwno, Czarna Łąka, Rurzyca, Kępy Lubczyńskie, Borzysławiec
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70044
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 670 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Encyklopedia Szczecina. T. Suplement 2. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2007, s. 170. ISBN 978-83-89341-53-2. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 5)
- ↑ BDL. „Miejscowości - wszystkie cechy”. www.stat.gov.pl.
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 174-175, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.