Lubań Śląskistacja kolejowa w Lubaniu, w województwie dolnośląskim, w Polsce. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca lokalnego[1].

Lubań Śląski
Ilustracja
Budynek dworca kolejowego Lubań, widok z biurowca ZNTK
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Lubań

Data otwarcia

1865

Poprzednie nazwy

Lauban

Dane techniczne
Liczba peronów

5

Liczba krawędzi
peronowych

6

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie Lubania
Mapa konturowa Lubania, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Lubań Śląski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Lubań Śląski”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Lubań Śląski”
Położenie na mapie powiatu lubańskiego
Mapa konturowa powiatu lubańskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Lubań Śląski”
Ziemia51°06′42″N 15°17′37″E/51,111667 15,293611

Ruch pasażerski

edytuj
Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[2] 700-999
2022[3] 700-999

Historia

edytuj

W latach 60. XIX wieku wzrastało zapotrzebowanie na wydobywany na Śląsku węgiel kamienny. W 1862 Sejm Prus podjął uchwałę o przyznaniu środków na rzecz budowy Śląskiej Kolei Górskiej (Schlesische Gebirgsbahn). Rozpoczęcie budowy miało miejsce 13 sierpnia 1863, kiedy dokonano pierwszego wkopu łopaty na trasie Węgliniec – Lubań (w okolicach dzisiejszego przejazdu kolejowo-drogowego w ciągu ul. Tkackiej). Po trwającej dwa lata budowie w dniu 18 września 1865 dokonano odbioru trasy kolejowej z Węglińca do Rybnicy k. Jeleniej Góry wraz z odgałęzieniem Zgorzelec – Lubań. Odbioru inwestycji dokonał minister handlu – hrabia von Itzenplitz. Dwa dni później dokonano poświęcenia i oficjalnego otwarcia trasy[4].

Gmach dworca zaprojektował architekt Hermann Cuno[5]. Cegła do jego budowy pochodziła z lokalnych zakładów ceramicznych Alberta Augustina, który kierował budową dworca. Dworzec składał się z dwóch skrzydeł – północnego i południowego – połączonych łącznikiem. W północnym skrzydle znajdowało się główne wejście. Wyjście na dwa perony ulokowano w łączniku po obu stronach. Budynek mieścił restaurację, bufet, hol i kasy biletowe. Była tam też kasa bagażowa, pomieszczenie telegrafu, poczekalnia dla kobiet, dla podróżnych klasy I i II oraz dla podróżnych klasy III i IV[5]. W pewnym oddaleniu od dworca ulokowano toalety[5].

W latach 20. XX wieku linie wychodzące z Lubania zostały zelektryfikowane (w 1922 w kierunku Jeleniej Góry, w 1923 w kierunku Zgorzelca i w 1928 w kierunku Węglińca i Leśnej)[5]. W Lubaniu już od 1917 roku istniała podstacja trakcyjna[5]. Wraz z zasilaniem linii do Leśnej zaraz po zakończeniu działań II wojny światowej uruchomili ją pozostali na miejscu kolejarze niemieccy[6]. Departament Elektryczny Ministerstwa Komunikacji w Warszawie przygotowywał wznowienie ruchu pociągów elektrycznych, delegując w lipcu 1945 roku na teren tworzonej Dyrekcji Okręgowych Kolei Państwowych we Wrocławiu 22 specjalistów trakcji elektrycznej (dla obsadzenia stanowisk kierowniczych) oraz 15 maszynistów[6]. Pod nadzorem delegatów PKP uruchomiono również sieć elektryczną na odcinku Jelenia Góra – Lubań oraz liniach wychodzących z Jeleniej Góry do Karpacza i Szklarskiej Poręby[6]. Naprawę sieci między Lubaniem a Zgorzelcem przerwano na kilka tygodni przed potencjalnym zakończeniem[6]. W Moskwie doszło do podpisania datowanego na 8 lipca 1945 roku porozumienia między rządami Polski i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, na mocy którego system kolei elektrycznych w Sudetach został uznany za radziecką zdobycz wojenną i przeznaczony do demontażu i wywiezienia do ZSRR[6]. Urządzenia, których Sowieci przez 3 tygodnie planowego demontażu nie byli w stanie zabrać, decyzją Ministerstwa Komunikacji zdemontowano i przekazano do użycia wtórnego na liniach kolejowych i tramwajowych (resztki drutu trakcyjnego oraz liczne słupy szlakowe)[6]. Departament Elektrotechniczny Ministerstwa Komunikacji, mając na względzie górski charakter linii, apelował o natychmiastowe, ponowne zelektryfikowanie szlaków polskim systemem prądu stałego o napięciu 3000 V[6]. Trudna sytuacja gospodarcza Polski sprawiła, że reelektryfikację głównych szlaków (odcinki Wrocław – Jelenia Góra, następnie Jelenia Góra – Węgliniec i Jelenia Góra – Szklarska Poręba) przeprowadzono odpowiednio u schyłku lat sześćdziesiątych i w połowie lat 80. XX wieku[6].

Połączenia z Lubania Śląskiego

edytuj

Połączenia pasażerskie w latach 1950-2000

Okres Stacja docelowa Liczba połączeń Źródło
1950/51 Węgliniec
Gryfów Śląski
Jelenia Góra Zach.
Zgorzelec Ujazd
Legnica
Lubsko
Żagań
Ostrów Wielkopolski
Warszawa
9
6
4
4
3
2
1
1
1
[7][8][9]
1956/57 Gryfów Śląski
Węgliniec
Mikułowa
Jelenia Góra
Zgorzelec Ujazd
Leśna
Turoszów
Mirsk
Lubsko
Warszawa Gł.
9
8
8
5
5
4
3
1
1
1
[10][11][12][13]
1966/67 Węgliniec
Gryfów Śląski
Mikułowa
Jelenia Góra
Zgorzelec
Turoszów
Leśna
Lubsko
Żagań
Mirsk
9
7
7
5
4
3
3
1
1
1
[14][15][16][17]
1975/76 Gryfów Śląski
Jelenia Góra
Węgliniec
Zgorzelec
Leśna
Turoszów
Katowice
Lipsk
Kraków Gł.
Drezno
Warszawa
Berlin
Paryż
Frankfurt nad Menem
Lubsko
Żary
Kłodzko
Karpacz
Mirsk
Eisenach
Reichenbach
11
9
8
7
6
3
3
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
[18][19][20][21]
1980/81 Gryfów Śląski
Jelenia Góra
Węgliniec
Zgorzelec
Görlitz
Leśna
Turoszów
Katowice
Drezno
Kraków
Warszawa
Lipsk
Żary
Lubsko
Berlin
Paryż
Frankfurt nad Menem
Mirsk
Karpacz
11
10
8
8
4
4
3
3
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
[22][23][24][25]
1985/86 Gryfów Śląski
Jelenia Góra
Zgorzelec
Turoszów
Leśna
Katowice
Görlitz
Warszawa
Kraków
Lubsko
Berlin
Frankfurt nad Menem
10
8
7
3
3
2
2
1
1
1
1
1
[26][27][28][29]
1990/91 Węgliniec
Gryfów Śląski
Jelenia Góra
Zgorzelec
Bogatynia
Leśna
Katowice
Warszawa
Szczecin
Lipsk
Świeradów Zdrój
14
11
11
7
4
2
1
1
1
1
1
[30][31][32][33]
1996/97 Węgliniec
Jelenia Góra
Zgorzelec
Bogatynia
Zielona Góra
Szczecin
11
10
2
2
2
1
[34][35][36]
1999/2000 Węgliniec
Jelenia Góra
Zgorzelec
Bogatynia
Szczecin Główny
Zielona Góra
12
10
2
2
1
1
[37][38][39]

Połączenia ze stacji w kwietniu 2019[40]:

Infrastruktura

edytuj

Linie kolejowe

edytuj
  • 274 Jelenia Góra – Zgorzelec
  • 279 Węgliniec – Lubań
  • 337 Lubań – Leśna (linia towarowa)

Perony

edytuj

Na stacji znajduje się 5 peronów.

Lp. 1 peron 2 peron 3 peron 4 peron 5 peron
Kierunek Zgorzelec

Jelenia góra

Zgorzelec

Jelenia góra

Leśna Węgliniec

Jelenia Góra

Węgliniec

Jelenia Góra

Stan Używany Używany Nieużywany Używany Używany

Inne obiekty

edytuj
  • wieża wodna
  • plac załadunkowy
  • 3 nastawnie: Lb, Lb1, Lb2
  • waga wagonowa
  • skrajnik
  • garaże drezyn

Przypisy

edytuj
  1. Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 224.
  2. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  3. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  4. Naszeluzyce.pl, 150 lat kolei w Lubaniu [online], naszeluzyce.pl [dostęp 2017-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-24] (pol.).
  5. a b c d e Michał Sibilski. Historia kolei żelaznej w Lubaniu. „Świat Kolei”. Nr 12/2014. s. 16-20. 
  6. a b c d e f g h Andrzej Etmanowicz. Koleje elektryczne Dolnego Śląska po przejęciu przez PKP w 1945 roku. „Parowozik”. 4/1990, s. 6-7 oraz 15, 1990. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych. [dostęp 2017-10-24]. [zarchiwizowane z adresu 2013-07-08]. (pol.). 
  7. 237c Lubań Śl. - Węgliniec. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.). 
  8. 237 Jelenia Góra Zach. - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.). 
  9. 237 Turoszów/Zgorzelec Ujazd - Mikułowa - Jelenia Góra Zach.. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.). 
  10. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  11. 257 Lubań Śl. - Leśna. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  12. 256 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  13. 256 Zgorzelec Ujazd/Turoszów - Mikułowa - Jelenia Góra. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  14. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.). 
  15. 257 Lubań Śl. - Leśna. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.). 
  16. 255 Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.). 
  17. 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.). 
  18. 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  19. 255 Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  20. 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  21. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  22. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  23. 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  24. 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  25. 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  26. 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  27. 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  28. 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  29. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  30. 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  31. 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  32. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  33. 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  34. 255 Węgliniec - Lubań Śl. - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.). 
  35. 252 Lubań Śląski - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.). 
  36. 255 Jelenia Góra - Lubań Śląski - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.). 
  37. 252 Lubań Śląski - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.). 
  38. 255 Węgliniec - Lubań Śląski - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.). 
  39. 255 Jelenia Góra - Lubań Śląski - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.). 
  40. Twój Plan Podróży - Odjazdy/przyjazdy [online], rozklad.sitkol.pl [dostęp 2019-04-08].

Linki zewnętrzne

edytuj
Lubań Śląski
Linia 274 Wrocław ŚwiebodzkiZgorzelec (177,79 km)
   
Olszyna Lubańska
odległość: 169,72 km
 
   Zaręba
odległość: 8,070 km
Linia 279 Lubań Śląski – Węgliniec (0,000 km)
 
odległość: 9,08 km
Linia 337 Lubań Śląski – Leśna (0,000 km)
 
odległość: 1,305 km