Lotus 79

Lotus 79 – samochód Formuły 1, zaprojektowany w 1978 roku przez Colina Chapmana, Geoffa Aldridge'a, Martina Ogilvie i Petera Wrighta i skonstruowany przez Team Lotus. Samochód przyczynił się do zdobycia tytułu w klasyfikacji kierowców i konstruktorów w 1978 roku.

Lotus 79

Kategoria	Formuła 1
Konstruktor	Lotus
Projektant	Colin Chapman Geoff Aldridge Martin Ogilvie Peter Wright
Dane techniczne
Nadwozie	monocoque z aluminium
Zawieszenie przednie	podwójne wahacze, wewnątrz amortyzatory/sprężyny
Zawieszenie tylne	podwójne wahacze, na zewnątrz amortyzatory/sprężyny, drążek reakcyjny, stabilizator poprzeczny
Silnik	Ford Cosworth DFV 3.0 V8
Skrzynia biegów	Hewland FG400, manualna, 5 biegów + wsteczny
Paliwo	Valvoline Essex
Opony	Goodyear
Historia
Debiut	Grand Prix Belgii 1978
Kierowcy	Mario Andretti Ronnie Peterson Carlos Reutemann
Używany	1978–1979
Mistrzostwa
Kierowców	1978 – Mario Andretti
Konstruktorów	1978
Wyścigi
Wyścigi	26
Wygrane	7
Pole position	10
Najszybsze okrążenie	6
Lotus 78 Lotus 80

Konstrukcja

Pod koniec lat 60. Tony Rudd z BRM jako pierwszy postanowił zastosować na modelu w skali (P142) równanie Bernoulliego. Równanie stanowi, że jeżeli ciecz przepływa przez zwężenie, jej szybkość się zwiększa, a ciśnienie maleje (efekt Venturiego). W Formule 1 "cieczą" jest powietrze, co oznacza, że odpowiednio wyprofilowany spód samochodu jest w stanie wytworzyć niskie ciśnienie, co znacznie zwiększy przyczepność pojazdu. To zjawisko jest znane jako efekt przypowierzchniowy. BRM zarzucił rozwój wokół tej koncepcji, podobnie jak March, który w 1970 roku zbudował pierwszy pełnowymiarowy samochód próbujący wykorzystać to zjawisko (701), ale między innymi poprzez nieodpowiednie (zbyt wysokie) sekcje boczne March nie zyskał oczekiwanych efektów. McLaren i Brabham eksperymentowały z zaporami powietrznymi, również bezskutecznie.

Pierwszym samochodem odpowiednio wykorzystującym efekt przypowierzchniowy był Lotus 78 z 1977 roku, znany też jako John Player Special Mk. III. Colin Chapman, Peter Wright i Tony Rudd powzięli pomysł zbudowania samochodu wykorzystującego efekt przypowierzchniowy i rozpoczęli testy modelu w tunelu aerodynamicznym. Wyniki były znakomite. Pełnowymiarowy samochód nie miał jednak takiego docisku, jak odpowiednik z tunelu.

Sekcje boczne samochodu – w kształcie odwróconych skrzydeł – generowały docisk z obu stron. Do krawędzi samochodu dodano fartuchy, co zapobiegało dostawaniu się pod spód samochodu niechcianego powietrza z zewnątrz. Lotus 78 odnosił sukcesy w roku 1977: Mario Andretti wygrał cztery razy i nie zdobył tytułu tylko z powodu wysokiej zawodności.

Gdy sezon trwał, Lotus postanowił stworzyć bardziej radykalny samochód, który wykorzystywałby efekt przypowierzchniowy jak to tylko możliwe. W ten sposób powstał Lotus 79, znany też jako John Player Special Mk. IV. W modelu tym zastosowano aluminiowe monocoque. Trzy zbiorniki paliwa zostały zastąpione przez jeden duży. Z tyłu samochodu znajdował się silnik Ford Cosworth DFV (osiągający moc około 480 KM przy 10 500 obr./min.} i skrzynia biegów Hewland. W sekcjach bocznych umieszczono chłodnice. Na przednie zawieszenie składały się podwójne wahacze oraz amortyzatory i sprężyny znajdujące się wewnątrz nadwozia, a na tylne – podwójne wahacze, amortyzatory i sprężyny znajdujące się na zewnątrz nadwozia, drążek reakcyjny i stabilizator poprzeczny. Na wszystkich czterech kołach zastosowano tarcze hamulcowe.

79 w wyścigach

Model 79 nie był gotowy na początek sezonu 1978, ale Lotus 78 spisywał się dobrze, a Andretti i Ronnie Peterson odnieśli po jednym zwycięstwie. Lotus 79 zadebiutował w Grand Prix Belgii, a Andretti zdobył pole position, a następnie wygrał wyścig. Amerykanin wygrał jeszcze cztery wyścigi w sezonie, a Peterson – jeden. Szwed zginął jednak na skutek komplikacji pooperacyjnych, które powstały w wyniku karambolu na pierwszym okrążeniu Grand Prix Włoch. W tym samym wyścigu Andretti zapewnił sobie tytuł. Petersona zastąpił Jean-Pierre Jarier, który w pierwszym swoim wyścigu dla Lotusa wywalczył najszybsze okrążenie, a w drugim pole position.

Sezon 1979 Lotus także zaczął modelem 79, jako że Lotus 80 nie był jeszcze gotowy. Samochody były pomalowane w klasyczną brytyjską wyścigową zieleń i loga Martini, które zastąpiły czerń i loga John Player Special. Pierwsze dwa wyścigi wygrały Ligiery JS11, ale Lotus był wówczas drugim najlepszym zespołem. W miarę upływu sezonu Lotus odnosił jednak coraz gorsze wyniki.

Specjalne spody samochodów mające na celu wytworzenie efektu przypowierzchniowego zostały zabronione po sezonie 1982.

Wyniki w Formule 1

Legenda oznaczeń w tabelach wyników Wyświetl szablon na nowej stronie
Oznaczenie	Wyjaśnienie
Złoty	Zwycięzca lub mistrzostwo
Srebrny	2. miejsce lub wicemistrzostwo
Brązowy	3. miejsce lub II wicemistrzostwo
Zielony	Ukończył, punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy zdobył co najmniej jeden punkt na przestrzeni sezonu, poza trzema powyższymi opcjami)
Niebieski	Ukończył, nie punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy nie zdobył co najmniej jednego punktu na przestrzeni sezonu)
Czerwony	Nie zakwalifikował się (NZ)
	Nie prekwalifikował się (NPK)
Różowy	Nie ukończył (NU)
	Niesklasyfikowany (NS) (w klasyfikacji generalnej, gdy nie został sklasyfikowany w żadnym wyścigu sezonu)
Czarny	Zdyskwalifikowany (DK)
	Wykluczony (WYK/EX)
Biały	Nie wystartował (NW)
	Kontuzjowany (K/INJ)
	Wyścig odwołany (OD/C)
Bez koloru	Został wycofany (WYC/WD)
	Nie przybył (NP/DNA)
	Nie brał udziału w treningach (NT/DNP)
	Nie został zgłoszony (–)
Pogrubienie	Start z pole position
Kursywa	Najszybsze okrążenie wyścigu
†	Nie ukończył, ale jego rezultat został zaliczony ze względu na przejechanie więcej niż 90% dystansu wyścigu.
*	Sezon w trakcie
1/2/3	Punktowana pozycja w sprincie kwalifikacyjnym
Lista systemów punktacji Formuły 1

Rok	Zespół	Silnik	Opony	Kierowcy	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	Pkt.	Msc.
1978	John Player Team Lotus	Ford V8	G		ARG	BRA	ZAF	USW	MCO	BEL	ESP	SWE	FRA	GBR	DEU	AUT	NLD	ITA	USA	CAN	86	1
				Mario Andretti						1	1	NU	1	NU	1	NU	1	6	NU	10
				Ronnie Peterson						2	2	3	2	NU	NU	1	2	NU
				Jean-Pierre Jarier															15	NU
1979	Martini Racing Team Lotus	Ford V8	G		ARG	BRA	ZAF	USW	ESP	BEL	MCO	FRA	GBR	DEU	AUT	NLD	ITA	CAN	USA		39	4
				Mario Andretti	5	NU	4	4		NU			NU	NU	NU	NU	5	10	NU
				Carlos Reutemann	2	3	5	NU	2	4	3	13	8	NU	NU	NU	7	NU	NU
	Team Rebaque			Héctor Rebaque	NU	NZ	NU	NU	NU	NU		12	9	NU	NZ	7

Bibliografia

• Lotus-Ford 79. ddavid.com. [dostęp 2012-05-07]. (ang.).