Katastrofa lotu Korean Air 902
Katastrofa lotu Korean Air 902 (KAL 902) wypadek samolotu z planowanym lotem linii lotniczych Korean Air z Paryża do Seulu przez Anchorage. 20 kwietnia 1978 roku samolot został zestrzelony przez radzieckie myśliwce w pobliżu Murmańska po tym jak naruszył przestrzeń powietrzną ZSRR. W wyniku wypadku dwóch pasażerów zginęło, 107 pasażerów i załoga przeżyło po katastrofie na zamarzniętym jeziorze niedaleko fińskiej granicy[1][2].
 Symulacja przedstawiająca zestrzelenie samolotu KAL902 przez myśliwce radzieckie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
20 kwietnia 1978 |
| Przyczyna |
Zestrzelenie przez myśliwce radzieckie |
| Ofiary śmiertelne |
2 osoby |
| Statek powietrzny | |
| Typ | |
| Użytkownik | |
| Numer |
HL7429 |
| Start | |
| Cel lotu | |
| Numer lotu |
KAL902 |
| Liczba pasażerów |
97 osób |
| Liczba załogi |
12 osób |
Położenie na mapie Związku Radzieckiego  | |
 66°02′54″N 33°04′14″E/66,048333 33,070556
| |
Przebieg lotu
edytujSamolot Boeing 707 (numer rejestracyjny HL7429), pilotowany przez kapitana Kim Chang-kyu, drugiego pilota Cha Soon-do i inżyniera lotniczego Lee Khun-shik, odleciał z Paryża o godzinie 13:39 czasu lokalnego na kursie do Seulu z planowanym postojem w Anchorage, gdzie miał zostać zatankowany i lecieć do Seulu.
Pięć godzin i dwadzieścia jeden minut po starcie dziewięciogodzinnego lotu nastąpił ostatni odnotowany kontakt z samolotem. Wówczas samolot znajdował się na północno-wschodnim krańcu wyspy Ellesmere’a, niedaleko kanadyjskiej stacji wojskowej Alert.
Trasa lotu samolotu przebiegała prawie bezpośrednio nad północnym biegunem magnetycznym, co spowodowało duże błędy w systemach nawigacyjnych samolotu opartych na kompasie magnetycznym. Kurs został skorygowany na południowy wschód nad Oceanem Arktycznym. Samolot nie był wyposażony w nawigację inercyjną, ani nawigację satelitarną, przez co piloci polegali na kompasie[3].
Samolot przeleciał nad Morzem Barentsa i wleciał w radziecką przestrzeń powietrzną od strony północnej[4].
Radziecka obrona przeciwlotnicza
edytujRadary radzieckiej obrony przeciwlotniczej zlokalizowały samolot o godzinie 20:54, wtedy gdy znajdował się ok. 400 kilometrów (250 mil) od radzieckich wód terytorialnych. O 21:19 samolot wleciał w radziecką przestrzeń powietrzną. Ponieważ nie odpowiadał na wielokrotne wezwania, wysłano samolot przechwytujący Su-15, pilotowany przez Aleksandra Bosowa, celem przechwycenia samolotu.
Według relacji Kima, przechwytujący zbliżył się do jego samolotu z prawej strony, a nie z lewej, tak jak wymagały tego przepisy Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO)[5]. Kim miał zmniejszyć prędkość i włączyć światła nawigacyjne[6].
Bosov próbował przekonać swoich przełożonych, że samolot nie stanowi zagrożenia militarnego, ale po otrzymaniu rozkazu zestrzelenia go o 21:42 wystrzelił rakietę R-60. Pierwszy pocisk przeleciał obok celu. Drugi trafił w lewe skrzydło i eksplodował[7]. Pocisk przebił również kadłub, powodując szybką dekompresję i zakleszczając jeden z czterech silników samolotu. Z powodu obrażeń głowy natychmiastowo zginął siedzący w rzędzie 23 koreański pasażer Bahng Tais Hwang[8] i zostało zranionych kilka innych osób.
Uszkodzony samolot szybko zszedł z wysokości 9000 metrów (około 5 mil). Wpadł w chmurę, znikając z radarów radzieckiej obrony powietrznej. Sowieci pomylili część skrzydła, która odpadła od lotu 902, z pociskiem manewrującym i wysłali inny samolot przechwytujący Su-15, by go ostrzelał.
Lądowanie awaryjne
edytujWedług radzieckich mediów samolot leciał przez około 40 minut przez Półwysep Kolski na niskiej wysokości, poszukując miejsca do lądowania. Po nieudanych próbach lądowania samolot został sprowadzony na lód zamarzniętego jeziora Korpijärvi w Karelskiej ASRR, około 140 kilometrów (87 mil) od granicy z Finlandią. Według dziennika pasażera lotu 902, do lądowania upłynęła godzina i 40 minut. Samolot bezpiecznie wylądował na zamarzniętym jeziorze, ale zanim na miejsce dotarły służby ratownicze, jedna z pasażerek, Yoshitako Sugano zmarła[9].
Akcja ratunkowa
edytujOcalali pasażerowie zostali przetransportowani helikopterem do pobliskiej wioski, aby następnego dnia polecieć do Murmańska (lot był operowany przez Aerofłot). Stamtąd samolot linii lotniczych Pan American World Airways z radzieckim nawigatorem na pokładzie przewiózł pasażerów do Helsinek, gdzie na ocalałych oczekiwał samolot linii lotniczych Korean Air[10].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ „The Mystery Of Flight 902 Why Did A South Korean Jet Make a 180° Turn over the Arctic?.” Time 111.18 (1978): 35. Academic Search Premier. Web. 9 November 2012.
- ↑ Sumit Singh, How A Missile Strike Forced A 707 To Land On A Frozen Lake In 1978 [online], Simple Flying, 31 stycznia 2022 [dostęp 2022-07-02] (ang.).
- ↑ Sowieckie asy przestworzy kontra „intruzi” [online], histmag.org [dostęp 2022-07-03].
- ↑ Richard Halloran Special to The New York Times, Flight of South Korean Airliner ‘Very Puzzling’ to U.S. Officials, „The New York Times”, 22 kwietnia 1978, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-07-02] (ang.).
- ↑ Harro Ranter, ASN Aircraft accident Boeing 707-321B HL7429 Korpijärvi Lake [online], aviation-safety.net [dostęp 2022-07-02].
- ↑ KAL 902 is Down: When the Soviets Attacked an Airliner [online], HistoryNet, 2 grudnia 2019 [dostęp 2022-07-02] (ang.).
- ↑ April 20, 2022 [online], This Day in Aviation [dostęp 2022-07-02] (ang.).
- ↑ Kevin Klose, Agony of Flight 902, „The Washington Post”, 24 kwietnia 1978, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-07-02] (ang.).
- ↑ Zestrzelenie lotu KAL 902 – o włos od tragedii [online], SmartAge.pl, 2 czerwca 2021 [dostęp 2022-07-02] (pol.).
- ↑ Fate of the Star of Hope [online], www.panam.org [dostęp 2022-07-03].