Lolita (moda)
Moda Lolita lub Lolita fashion (jap. ロリータ・ファッション Rorīta fasshon) – moda młodzieżowa pochodząca z Japonii powstała w oparciu o styl z epoki wiktoriańskiej, jak również rokoko. Została zapoczątkowana w latach 80. XX wieku[1].
Termin
edytujOkreślenie lolita w kontekście mody nie ma podtekstów seksualnych, w przeciwieństwie do terminu z książki Lolita Nabokova, a jego stosowanie w języku japońskim może być uznane za wasei-eigo[2]. Często uważa się również, że moda została częściowo stworzona jako reakcja na rosnącą skłonność do noszenia zbyt odkrytych ubrań przez młodych ludzi, zwłaszcza dziewczęta w nowoczesnym społeczeństwie. Osoby hołdujące tej modzie wolą określać się wyrażeniami „uroczy/a” lub „elegancki/a”, a nie „sexy”[1].
Historia
edytujChociaż wiele osób wskazuje Japonię jako miejsce powstania mody lolita, a zwłaszcza wpływ anime w mediach, który ją spopularyzował, pochodzenie trendu pozostaje niejasne[3]. Prawdopodobne jest, że ruch rozpoczął się pod koniec lat 70. XX wieku, kiedy to znane marki takie jak Pink House, Milk oraz Pretty (później znana jako Angelic Pretty) rozpoczęły sprzedaż ubrań, które mogłyby być uznane za „lolita” według dzisiejszych standardów. Wkrótce potem powstały takie marki jak Baby, The Stars Shine Bright i Metamorphose temps de fille. W latach 90. moda lolita zaczęła być szerzej znana dzięki zespołowi Princess Princess i innym mu podobnym, działającym w tym okresie, dzięki członkom noszącym ubrania zainspirowane modą lolita[4].
Charakterystyka
edytujStyl lolita cechuje się skromnym wyglądem, skupiając swoją uwagę na dbałości co do jakości materiałów i produkcji odzieży. Klasyczną częścią stroju jest długa spódnica do kolan w kształcie dzwonu, ale asortyment rozszerzył się o spódnice do kostek oraz gorsety. Częścią kostiumu są też bluzki, podkolanówki i pończochy oraz różne nakrycia czy dekoracje głowy[5]. Istotnym elementem stroju lolity jest również bielizna: halka nadaje spódnicy odpowiedni kształt, a dzięki pantalonom lolita może zachować skromny wygląd[6]. Moda lolita ewoluowała w kilka różnych podgatunków i wykształciła subkulturę, która jest obecna w wielu częściach świata.
Wpływ i popularność
edytujStyl Lolita został spopularyzowany przez artystów używających bardziej kobiecego stylu visual kei. Visual kei to styl panujący wśród japońskich muzyków (zazwyczaj mężczyzn), którego ważnymi elementami są makijaż, wymyślne fryzury i ekstrawaganckie kostiumy[7]. Mana, crossdresser wokalista i gitarzysta zespołu Malice Mizer i Moi dix Mois, jest powszechnie uznawany za zwolennika stylu, który pomógł mu zyskać popularność. Jest również założycielem firmy odzieżowej Moi-même-Moitié, dla której stworzył takie linie ubrań jak Elegant Gothic Lolita (EGL) oraz Elegant Gothic Aristocrat (EGA)[8].
Rodzaje stylów
edytujNajpopularniejsze rodzaje, które wykształciły się w modzie lolita:
Gothic Lolita
edytujGothic lolita, czasami skracane do GothLoli (jap. ゴスロリ gosu rori) – mimo że nazwa „Gothic” Lolita nawiązuje do mody gotyckiej jako całości, styl opiera się głównie na stylu gotów inspirowanym strojami z epoki wiktoriańskiej[9]. Podgatunek wywodzi się z Harajuku, z końca lat 1990[10]. Moda Gothic lolita charakteryzuje ciemniejszym makijażem i ubraniami. Czerwona szminka i przydymione oczy (ang. „smokey eyes”) lub starannie podkreślone czarnym eyelinerem, to typowy makijaż, choć jak we wszystkich podgatunkach lolita wygląd pozostaje dość naturalny[11]. Tak jak w przypadku niektórych zachodnich stylów gotyckich, biżuteria z krzyżami, symbole religijne, torebki w kształcie nietoperzy, trumien i krucyfiksów są również używane jako akcesoria uzupełniające gotycki wygląd lolity[12].
Elegant Gothic Lolita (EGL) i Elegant Gothic Aristocrat (EGA) są podgatunkami mody Gothic lolita (oraz aristocrat fashion) stworzonymi przez rockowego muzyka visual kei Manę dla jego sklepu Moi-même-Moitié[13].
Sweet Lolita
edytujSweet Lolita, znany także jako ama-loli (jap. 甘ロリ ama rori) – inspirowany stylami rococo, wiktoriańskim, jak i edwardiańskim. Styl skupia się głównie na dziecięcym wyglądzie. Charakteryzują go jasne, pastelowe kolory, wzory i ozdoby w kształcie kwiatów, słodyczy, bądź owoców, kokardy i koronki oraz dziecięce fryzury. Popularnym motywem sweet lolity są odniesienia do Alicji w Krainie Czarów i klasycznych baśni. Lekki i naturalny makijaż jest powszechne używany również w większości stylów lolita. [1]
Classic Lolita
edytujClassic Lolita – bardziej dojrzały styl lolity, który skupia się na stylach z epok regencji i wiktoriańskiej. Kolory i wzory stosowane w strojach klasycznej lolity mogą być postrzegane jako coś między stylami Gothic a Sweet. Ten zestaw może być postrzegany jako bardziej wyrafinowany i dojrzały ze względu na zastosowanie małych, skomplikowanych wzorów, jak również bardziej stonowanych kolorów tkanin i ogólnego wyglądu[14]. W przeciwieństwie do innych stylów lolita, wiele spódnic ma kształt litery A zamiast typowego kształtu dzwonu[15].
Punk Lolita
edytujPunk Lolita – łączy elementy mody punkowej i lolita fashion. Poszarpane materiały lub sitodruk, krawaty, łańcuchy, ćwieki, szpilki, tartany, paski i androgyniczne fryzury są typowymi elementami stroju tego podgatunku[8].
Lolita w kulturze
edytujAnime
edytuj- Le Portrait de Petit Cossette[16]
- Paradise Kiss[17]
- Princess Princess[18]
- Shiki[19]
- Tsukuyomi: Moon Phase[20]
Manga
edytuj- Doors of Chaos[21]
- IC in a Sunflower[22]
- Othello[23]
- R.I.P.: Requiem in Phonybrian[24]
- Rozen Maiden[25]
- The Embalmer[25]
Gry komputerowe
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b What is Lolita?. LolitaFashion.org. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Japanese Culture: Lolita fashion. japanitalybridge.com, 1 września 2017. (ang.).
- ↑ Hardy Bernal, Kathryn Adele: The Lolita Complex: a Japannese fashion subculture and its paradoxes. [dostęp 2013-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-22)]. (ang.).
- ↑ Katsuhiko Ishikawa: Gothic & Lolita. Phaidon, 2007, s. 1. (ang.).
- ↑ Anatomy of a Lolita Outfit. LolitaFashion.org. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Gothic & Lolita Fashion w Japonii. etnologia.pl. [dostęp 2013-05-04]. (pol.).
- ↑ Chako Suzuki , Pretty Babies. Japan's Undying Gothic Lolita Phenomenon [online], fashionlines (ang.).
- ↑ a b Modny styl wśród japońskich dziewczyn: Lolita Fashion – czy przyjmie się w Polsce? [online], urodaizdrowie.pl, 28 lutego 2011 .
- ↑ Gothic Lolita. LolitaFashion.org. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Małgorzata Czerni: Estetyka subkultury Gothic Lolita. e-splot.pl. [dostęp 2013-05-04]. (pol.).
- ↑ Gothic Lolita Hair and Make Up. „Gothic & Lolita Bible”. 4, s. 79, 2002. Nuuberuguu. (ang.).
- ↑ Gothic and Lolita: New Style. „Gothic & Lolita Bible”. 4, s. 102, 2002. Nuuberuguu. (ang.).
- ↑ Artist Brands: Part 1, Mana x Moi-mene-Moitie. „Gothic & Lolita Bible”. 4, s. 21, 2002. Nuuberuguu. (ang.).
- ↑ Neo Lolita Style. „Gothic & Lolita Bible”. 4, s. 80, 2002. Nuuberuguu. (ang.).
- ↑ Classic Lolita. LolitaFashion.org. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Martin, Theron: Petit Cossette DVD 1 – Review -. Anime News Network. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Bertschy, Zac: The Fall 2005 Anime Preview Guide. Anime News Network. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Brienza, Casey: Princess Princess DVD Complete Collection – Review. Anime News Network. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Finnegan, Erin: Germ Theory – Shelf Life. Anime News Network. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Kimlinger, Carl: MoonPhase DVD 3. Anime News Network. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Sparrow, A.E.: Doors of Chaos: Volume 1 Review. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Thompson, Jason: 365 Days of Manga, Day 80: IC in a Sunflower. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Cha, Kai-Ming: Sweet and Sour in a Frilly Dress: Gothic Lolita Hits the U.S. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ Harper, Melissa: R.I.P. – Requiem in Phonybrian – Review. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).
- ↑ a b Muray, Laurel: Lolita Culture: An Introduction. [dostęp 2013-05-04]. (ang.).