Liv Ullmann
Liv Johanne Ullmann (ur. 16 grudnia 1938 w Tokio) − norweska aktorka, reżyserka i scenarzystka filmowa. Jedna z muz szwedzkiego reżysera Ingmara Bergmana. Laureatka honorowego Oscara za całokształt twórczości.
Imię i nazwisko |
Liv Johanne Ullmann |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
16 grudnia 1938 |
Zawód |
aktorka, reżyserka, scenarzystka |
Lata aktywności |
od 1957 |
Życiorys
edytujBędąc aktorką Królewskiego Teatru w Oslo, poznała szwedzkiego reżysera Ingmara Bergmana. Zagrała potem główne role w jego dziesięciu filmach. W 1966 urodziła się ich córka, norwesko-szwedzka dziennikarka Linn Ullmann. Ullmann grała również na scenach Nowego Jorku. Jest uznawana, obok Bibi Andersson, Harriet Andersson i Ingrid Thulin, za najwybitniejszą aktorkę w filmach Bergmana.
Była dwukrotnie nominowana do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej w filmach: Emigranci (1971) Jana Troella oraz Twarzą w twarz (1976) Ingmara Bergmana. W 1973 otrzymała Złoty Glob dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym za rolę w Emigrantach[1].
Zasiadała w jury konkursu głównego na 31. MFF w Cannes (1978). Przewodniczyła obradom tego gremium na 54. MFF w Cannes (2001).
W 2021 Liv Ullman otrzymała honorowego Oscara za całokształt twórczości, który został wręczony podczas ceremonii Governors Awards w Los Angeles, 25 marca 2022[2][3].
Filmografia
edytujAktorka
edytuj- Krnąbrne dziewczę (Ung flukt) (1959)
- Tonny (1962)
- Krótkie lato (Kort är sommaren) (1962)
- Persona (tytuł oryginalny) (1966) – reż. Ingmar Bergman
- Cocktail party (1967)
- Hańba (Skammen) (1968) – reż. Ingmar Bergman
- Godzina wilka (Vargtimmen) (1968) – reż. Ingmar Bergman
- Namiętność (En Passion) (1969) – reż. Ingmar Bergman
- The Night Visitor (1971)
- Emigranci (Utvandrarna) (1971)
- Szepty i krzyki (Viskningar och rop) (1972) – reż. Ingmar Bergman
- Osadnicy (Nybyggarna) (1972)
- Papież Joanna (Pope Joan) (1972)
- Czterdzieści karatów (40 Carats) (1973)
- Sceny z życia małżeńskiego (Scener ur ett äktenskap) (1973) – film kinowy oraz serial telewizyjny; reż. Ingmar Bergman
- Zagubiony horyzont (Lost Horizon) (1973)
- Narzeczona Zandy’ego (Zandy's Bride) (1974)
- Abdykacja (The Abdication) (1974)
- Lenora (Leonor) (1975) – reż. Juan Buñuel (syn Luisa Buñuela)
- Twarzą w twarz (Ansikte mot ansikte) (1976) – reż. Ingmar Bergman
- O jeden most za daleko (A Bridge Too Far) (1977)
- Jajo węża (The Serpent's Egg) (1977) – reż. Ingmar Bergman
- Jesienna sonata (Höstsonaten) (1978) – reż. Ingmar Bergman
- Gracze (Players) (1979)
- Rzeczy Ryszarda (Richard's Things) (1980)
- Jenny (1982)
- Dzika kaczka (The Wild Duck) (1983)
- Przekątna gońca (La Diagonale du fou) (1984)
- Chłopiec z zatoki (The Bay Boy) (1984)
- King Kongs Faust (1985)
- Miejmy nadzieję, że to będzie córka (Speriamo che sia femmina) (1985)
- Żegnaj Moskwo (Mosca addio) (1987)
- Gaby. Historia prawdziwa (Gaby: A True Story) (1987)
- Przyjaciółka (La Amiga) (1988)
- Różany ogród (The Rose Garden) (1989)
- Mindwalk (Mindwalk) (1990)
- Oxen (1991)
- Sadako and the Thousand Paper Cranes (1991)
- The Long Shadow (1992)
- Gra snów (Dromspel) (1994)
- Zorn (1994)
- I Am Curious (1995)
- Lumiere i spółka (Lumiere et compagnie) (1996)
- Muraren (2002)
- Sarabanda (Saraband) (2003) – reż. Ingmar Bergman
- I et speil, i en gåte (2008)
Reżyserka
edytuj- Sofie (1992)
- Krystyna, córka Lavransa (1995)
- Enskilda samtal (1996)[4]
- Wiarołomni (2000)
- Miss Julie (2014)
Ordery i odznaczenia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Winners & Nominees 1973 (ang.). Witryna internetowa Golden Globe Awards
- ↑ Governors Awards | 2021. oscars.org. [dostęp 2022-03-31]. (ang.).
- ↑ Marius Helge Larsen , Liv Ullmann har fått Æres-Oscar [online], „Aftenposten”, 26 marca 2022 [dostęp 2022-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-27] (norw.).
- ↑ Enskilda samtal w bazie IMDb (ang.)
Linki zewnętrzne
edytuj- Liv Ullmann w bazie IMDb (ang.)
- Liv Ullmann w bazie Filmweb
- ISNI: 0000000121450025
- VIAF: 99855335
- LCCN: n50046931
- GND: 118625233
- NDL: 00476427
- LIBRIS: 97mpr8mt2jgmht4
- BnF: 12643395c
- SUDOC: 027172325
- NLA: 35660854
- NKC: jn20000701863
- BNE: XX1143046
- NTA: 071162097
- BIBSYS: 90054597
- CiNii: DA13166844, DA05264928
- Open Library: OL1239184A
- PLWABN: 9810624790305606
- NUKAT: n98040213
- J9U: 987007275792105171
- PTBNP: 44343
- CANTIC: a10166610
- LNB: 000184799
- NSK: 000001521
- BNC: 000037474
- ΕΒΕ: 92775
- BLBNB: 000371995
- LIH: LNB:BKLR;=BH