Litostratos

starożytna posadzka i miejsce sądu nad Jezusem

Litostratos w Jerozolimie (lithostrotos z greckiego λιθόστρωτος (kamienna posadzka), hebr. gabbatha)[1] – starożytna posadzka z płyt kamiennych znajdująca się w podziemiach bazyliki Ecce Homo i w kaplicy Skazania w dzielnicy muzułmańskiej.

Litostratos
Ilustracja
Litostratos w kościele Skazania z wyrytą na nim rzymską grą
Rodzaj

bruk

Data powstania

II wiek

Medium

kamień

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

bazylika Ecce Homo

Historia

edytuj

W starożytnych miastach litostratos była rodzajem bruku. Jerozolimska Litostratos, czczona jako miejsce kultu, znajduje się w Starym Mieście przy Via Dolorosa (II stacja Drogi Krzyżowej), w podziemiach klasztoru Sióstr Syjońskich przy bazylice Ecce Homo[2]. Na jednej z płyt jest wyryta plansza do gry w kości. Według lokalnej tradycji chrześcijańskiej bruk Litostratos pochodzi z wewnętrznego dziedzińca Twierdzy Antonia, który po zburzeniu Jerozolimy w 70 został użyty przez odbudowujących miasto do wyłożenia placu wokół łuku triumfalanego (obecnie Łuk Ecce Homo)[3][4].

Archeolodzy i historycy nie uznający Twierdzy Antonia za miejsce rezydowania Poncjusza Piłata w czasie świąt paschalnych, odrzucają identyfikację Litostratos z miejscem skazania i biczowania Chrystusa. Za inny argument przyjmują również datację owej posadzki na II wiek, czyli na okres odbudowy Aelia Capitolina za czasów Hadriana. Płyty kamienne nie musiały pochodzić z dziedzińca pobliskiej twierdzy[5].

W podziemnej kaplicy Litostratos, na lewo od wejścia znajduje się marmurowa tablica z napisem: Chrystusowi Królowi w hołdzie Armia Polska na Wschodzie 1944[4].

Przypisy

edytuj
  1. F. Gigot, Gabbatha, [w:] The Catholic Encyclopedia, New Advent, 1909 [dostęp 2017-11-25].
  2. Ecce Homo Arch Video tour Jesus in Jerusalem and Via Dolorosa | Jerusalem Experience [online], JerusalemExperience.com [dostęp 2017-11-25].
  3. Pius Czesław Bosak: Leksykon wszystkich miejsc biblijnych. Kraków: Petrus, 2016, s. 567. ISBN 978-83-7720-370-5. (pol.).
  4. a b Donato Baldi OFM: W Ojczyźnie Chrystusa. Przewodnik po Ziemi Świętej. Aleksander Kowalski (tłum. i uzupełn.). Wyd. 2. Kraków-Asyż: Franciszkanie, 1993, s. 91-92. (pol.).
  5. Michel Rauch: Jerozolima. Ostfildern: Dumont, 2012, s. 36. ISBN 978-3-7701-6916-0.