Litoriarodzaj płazów bezogonowych z podrodziny Pelodryadinae w obrębie rodziny rzekotkowatych (Hylidae).

Litoria
Tschudi, 1838[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – L. verreauxii
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Rodzina

rzekotkowate

Podrodzina

Pelodryadinae

Rodzaj

Litoria

Typ nomenklatoryczny

Litoria freycineti Tschudi, 1838

Gatunki

114 gatunków – zobacz opis w tekście

L. littlejohni

Zasięg występowania

edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Gwinei, Molukach, Małych Wyspach Sundajskich, Timorze, Archipelagu Bismarcka, Wyspach Salomona i w Australii (włącznie z Tasmanią); introdukowane na Nowej Kaledonii, Guam i w Nowej Zelandii[10].

Systematyka

edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1838 roku szwajcarski przyrodnik i odkrywca Johann Jakob von Tschudi w publikacji własnego autorstwa poświęconej klasyfikacji płazów bezogonowych z uwzględnieniem zwierząt kopalnych[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) L. freycineti.

Etymologia

edytuj
  • Litoria: etymologia nieznana, Tschudi nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej[1]; Duméril i Bibron sugerowali, że nazwa ta być może pochodzi od gr. λιθος lithos ‘kamień’ lub łac. litus ‘brzeg morza, wybrzeże’[11].
  • Lepthyla: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’[12]; rodzaj Hyla Laurenti, 1768.
  • Pelobius: gr. πηλος pēlos ‘glina, błoto’[13]; βιος bios ‘życie’[14] . Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): „Litoria freycineti A.M.C. Duméril & Bibron” (= Litoria freycineti Tschudi, 1838).
  • Hylomantis: rodzaj Hyla Laurenti, 1768; gr. μαντις mantis, μαντεως manteōs ‘żaba drzewna’[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Hylomantis fallax Peters, 1880.
  • Drymomantis (Dryomantis): gr. δρυμος drumos ‘knieja, zagajnik’[16]; μαντις mantis, μαντεως manteōs ‘żaba drzewna’[15].
  • Coggerdonia: Harold George Cogger („Hal” Cogger) (ur. 1935), australijski herpetolog[6]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla adelaidensis J.E. Gray, 1841.
  • Colleeneremia: „honorujemy pannę Colleen Montgomery z Sydney w Nowej Południowej Walii (wcześniej RPA), doceniając jej zainteresowanie ochroną przyrody”[6]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla rubella J.E. Gray, 1842.
  • Llewellynura: „honorujemy dr. Leightona Llewellyna, szefa Wildlife Research, Parków Narodowych Nowej Południowej Walii i Wildlife Service, w uznaniu jego poparcia dla wolności badań naukowych przez prywatnych badaczy”[7]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla dorsalis microbelos Cogger, 1966.
  • Mahonabatrachus: Michael Joseph Mahony (ur. 1951), australijski biolog[7]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla meiriana Tyler, 1969.
  • Pengilleyia: „honorujemy Davida Pengilleya z Darwin, w Terytorium Północnym, w uznaniu jego zainteresowania wpływem urbanizacji na herpetofaunę”[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Litoria tyleri Martin, Watson, Gartside, Littlejohn & Loftus-Hills, 1979.
  • Rawlinsonia: Peter Rawlinson (1943–1991), australijski biolog i ekolog[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla ewingi A.M.C. Duméril & Bibron, 1841.
  • Saganura: Carl Edward Sagan (1934–1996), amerykański astronom i popularyzator nauki[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla burrowsi Scott, 1942.

Podział systematyczny

edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[10]:

  1. Nazwa zastępcza dla Litoria Tschudi, 1838.
  2. Młodszy homonim Hylomantis Peters, 1873 (Hylidae).
  3. Nazwa zastępcza dla Hylomantis Peters, 1880.
  4. Niepoprawna późniejsza pisownia Drymomantis Peters, 1882.

Przypisy

edytuj
  1. a b c J.J. von Tschudi: Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien. Neuchâtel: Petitpierre, 1838, s. 36, 77. (niem.).
  2. Duméril i Bibron 1841 ↓, s. 504.
  3. L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 31. (łac.).
  4. W.C.H. Peters. Über neue oder weniger bekannte Amphibien des Berliner Zoologischen Museums (Leposoma dispar, Monopeltis (Practogonus) jugularis, Typhlops depressus, Leptocalamus trilineatus, Xenodon punctatus, Elapomorphus erythronotus, Hylomantis fallax). „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1880, s. 223, 1881. (niem.). 
  5. W.C.H. Peters. Über eine neue Batrachier der Gattung Hyperolius und Limnodytes (Hylorana) aus Africa. „Sitzungsberichte der Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Berlin”. Jahrgang 1882, s. 8, 1882. (niem.). 
  6. a b c d Wells i Wellington 1985 ↓, s. 4.
  7. a b c d Wells i Wellington 1985 ↓, s. 5.
  8. a b c d e f Wells i Wellington 1985 ↓, s. 6.
  9. A.M. Bauer, R. Günther & M. Klipfel: Synopsis of taxa. W: A.M. Bauer, R. Günther & M. Klipfel (red. red.): Herpetological Contributions of W.C.H. Peters (1815–1883). Oxford, Ohio: Society for the Study of Amphibians and Reptiles, 1995, s. 37, 41, 684. (ang.).
  10. a b D. Frost: Litoria Tschudi, 1838. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-06-20]. (ang.).
  11. Duméril i Bibron 1841 ↓, s. 503.
  12. Jaeger 1959 ↓, s. 139.
  13. Jaeger 1959 ↓, s. 186.
  14. Jaeger 1959 ↓, s. 36.
  15. a b Jaeger 1959 ↓, s. 149.
  16. Jaeger 1959 ↓, s. 86.
  17. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 441. ISBN 83-01-14344-4.
  18. a b E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 48, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.).

Bibliografia

edytuj