Lithophane lapideagatunek motyla z rodziny sówkowatych.

Lithophane lapidea
(Hübner, 1808)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

motyle

Rodzina

sówkowate

Podrodzina

Xyleninae

Plemię

Xylenini

Podplemię

Xylenina

Rodzaj

drewnica

Podrodzaj

Lithophane (Prolitha)

Gatunek

Lithophane (Prolitha) lapidea

Synonimy
  • Noctua lapidea Hübner, 1808
  • Xylina lapidea var. cupressivora Staudinger, 1871

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1808 roku przez Jacoba Hübnera pod nazwą Noctua lapidea. Jako miejsce typowe autor ten wskazał Europę[1]. W 1980 roku Emilio Berio wyznaczył go gatunkiem typowym podrodzaju Lithophane (Prolitha)[1].

W obrębie gatunku wyróżnia się trzy podgatunki[1]:

  • Lithophane lapidea cypriaca Boursin, 1957
  • Lithophane lapidea lapidea (Hübner, 1808)
  • Lithophane lapidea mouterdei Boursin, 1955

Morfologia

edytuj

Motyl ten osiąga od 38 do 41 mm rozpiętości skrzydeł[2].

Gąsienica ma podstawową barwę ciała oliwkowozieloną. Biała linia grzbietowa jest przerywana w przedniej części każdego segmentu i składa się z podługowato-łezkowatych kropek. Para białych linii podgrzbietowych (subdorsalnych) składa się z kropek w kształcie liter „Z”. Linie boczne są białe, miejscami lekko żółtawe. Pomiędzy tymi liniami występują białe kropki z ciemnozielonym obrzeżeniem. Puszka głowowa jest jaskrawa z żółtozielonym czołem i ciemnozłotym, drobnym nakrapianiem. Przetchlinki są białe z czarnymi obwódkami[3].

Ekologia i występowanie

edytuj

Owad ten zasiedla widne drzewostany, garig, kamieniste zbocza i gaje oliwne[2][4]. Owady dorosłe pojawiają się jesienią[4]. Żerowanie gąsienic odbywa się od kwietnia do maja lub początku czerwca[4][2]. Ich preferowaną rośliną pokarmową jest jałowiec fenicki[4], ale żerują także na innych gatunkach jałowców oraz na cyprysach[4][2].

Gatunek palearktyczny[1]. W Europie znany jest z Włoch, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Serbii, Czarnogóry, Macedonii Północnej oraz Grecji[5]. Poza tym owad ten znany jest z zachodniej części Azji, w tym z Cypru i Libanu[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Markku Savela: Lithophane Hübner, [1821]. [w:] Funet.fi [on-line]. [dostęp 2021-06-06].
  2. a b c d Krzysztof Jonko: Lithophane (Prolitha) lapidea (Hübner, [1808)]. [w:] Lepidoptera Mundi [on-line]. [dostęp 2021-06-06].
  3. Stoyan Beshkov. Description of the larva of Lithophane lapidea (HÜBNER, 1808) (Lepidoptera: Noctuidae: Ipimorphinae). „Esperiana”. 4, s. 95-96, 1996. 
  4. a b c d e Wolfgang Wagner: Lithophane lapidea (Hübner,[1803-1808)]. [w:] Lepidoptera and their ecology [on-line]. 2005-2021. [dostęp 2021-06-06].
  5. Lithophane (Prolitha) lapidea (Hübner, 1808). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-06-06].