Lista towarzyszy z serialu Doktor Who
lista w projekcie Wikimedia
Przez długą historię brytyjskiego serialu science-fiction pt. Doktor Who wykształciło się pojęcie „towarzysza”. Oznacza on osobę, która podróżuje z Doktorem i towarzyszy mu w jego przygodach. Do 2005 roku, kiedy przywrócono serial po 18 latach przerwy, termin ten był rzadziej używany niż współcześnie. Czasami w serialu nazywa się ich również „asystentami” lub „przyjaciółmi”.
Towarzysze
edytujTowarzysze pierwszego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z pierwszym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Susan Foreman | Carole Ann Ford | 1-2, specjalny 1983 | An Unearthly Child[a] | The Five Doctors[b][c] | 11 |
Barbara Wright | Jacqueline Hill | 1–2 | An Unearthly Child | The Chase | 16 |
Ian Chesterton | William Russell | 1–2 | An Unearthly Child | The Chase | 16 |
Vicki | Maureen O’Brien | 2–3 | The Rescue | The Myth Makers | 9 |
Steven Taylor | Peter Purves | 2–3 | The Chase | The Savages | 10 |
Katarina | Adrienne Hill | 3 | The Myth Makers | The Daleks' Master Plan | 2 |
Sara Kingdom[1][2][3][4][5][6][d] | Jean Marsh | 3 | The Daleks' Master Plan | 1 | |
Dodo Chaplet | Jackie Lane | 3 | The Massacre of St Bartholomew's Eve | The War Machines | 6 |
Polly | Anneke Wills | 3–4 | The War Machines | The Tenth Planet | 3 |
Ben Jackson | Michael Craze | 3–4 | The War Machines | The Tenth Planet | 3 |
Towarzysze drugiego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z drugim Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Polly | Anneke Wills | 4 | The Power of the Daleks | The Faceless Ones | 6 |
Ben Jackson | Michael Craze | 4 | The Power of the Daleks | The Faceless Ones | 6 |
Jamie McCrimmon | Frazer Hines[e] | 4–6, 22 | The Highlanders | The Two Doctors[f][g] | 21 |
Victoria Waterfield | Deborah Watling | 4–5 | The Evil of the Daleks | Fury from the Deep[c] | 7[h] |
Zoe Heriot | Wendy Padbury | 5–6 | The Wheel in Space | The War Games[g] | 9 |
Generał brygady Sir Alistair Gordon Lethbridge-Stewart | Nicholas Courtney | 5, 6, specjalny 1983 | The Web of Fear (od części 3)[i] | The Five Doctors[j][c] | 3 |
Towarzysze trzeciego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z trzecim Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Elizabeth „Liz” Shaw | Caroline John | 7 | Spearhead from Space | Inferno[k][c] | 5 |
Jo Grant | Katy Manning | 8-10 | Terror of the Autons | The Green Death[l] | 15 |
Sara Jane Smith | Elisabeth Sladen | 11, specjalny 1983 | The Time Warrior | The Five Doctors[m][c] | 6 |
Trzy poniższe postacie, wszystkie powiązane z UNIT podczas wygnania Doktora na Ziemi, są czasem rozważani jako towarzysze, pomimo nieregularnego pojawiania się na ekranie[7][8].
towarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z trzecim Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Generał brygady Sir Alistair Gordon Lethbridge-Stewart | Nicholas Courtney | 7–11 | Spearhead from Space | Planet of the Spiders | 16[n] |
sierżant Benton | John Levene | 7–11 | The Ambassadors of Death[o] | Planet of the Spiders[p] | 12 |
Mike Yates | Richard Franklin | 8–11 | Terror of the Autons | Planet of the Spiders[q][c] | 10 |
Towarzysze czwartego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z czwartym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Sara Jane Smith | Elisabeth Sladen | 12–14 | Robot | The Hand of Fear | 13[r] |
Harry Sullivan | Ian Marter | 12–13 | Robot | Terror of the Zygons[s] | 7 |
Leela | Louise Jameson | 14–15 | The Face of Evil | The Invasion of Time[c] | 9 |
K-9 model I | John Leeson (głos) | 15 | The Invisible Enemy | The Invasion of Time[t] | 4[u] |
K-9 model II | John Leeson (głos) David Brierly (głos) |
16, 18 17 |
The Ribos Operation The Creature from the Pit |
Warriors' Gate[v][c] The Horns of Nimon |
10 3[w][x] |
Romana | Mary Tamm Lalla Ward |
16 17–18, specjalny 1983 |
The Ribos Operation Destiny of the Daleks |
The Armageddon Factor The Five Doctors[y][c] |
6 12[x] |
Adric | Matthew Waterhouse | 18 | Full Circle | Logopolis | 5 |
Nyssa[9] | Sarah Sutton | 18 | The Keeper of Traken | Logopolis | 2 |
Tegan Jovanka | Janet Fielding | 18 | Logopolis | Logopolis | 1 |
Towarzysze piątego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z piątym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Adric | Matthew Waterhouse | 19 | Castrovalva | Earthshock[z] | 8 |
Nyssa | Sarah Sutton | 19–20 | Castrovalva | Terminus[aa][c] | 12 |
Tegan Jovanka | Janet Fielding | 19–21 | Castrovalva | Resurrection of the Daleks[ab][aa] | 19 |
Vislor Turlough | Mark Strickson | 20–21 | Mawdryn Undead | Planet of Fire[aa] | 11 |
Kamelion[10][11][12] | Gerald Flood (głos) | 20, 21 | The King’s Demons[ac] | Planet of Fire[aa] | 3 |
Perpugilliam „Peri” Brown | Nicola Bryant | 21 | Planet of Fire | The Caves of Androzani | 2 |
Towarzysze szóstego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z szóstym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Perpugilliam „Peri” Brown | Nicola Bryant | 21–23 | The Twin Dilemma | The Trial of a Time Lord: Mindwarp[c] | 9 |
Melanie „Mel” Bush | Bonnie Langford | 23 | The Trial of a Time Lord: Terror of the Vervoids[ad] | The Trial of a Time Lord: The Ultimate Foe | 2[ae] |
Towarzysze siódmego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z siódmym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Melanie „Mel” Bush | Bonnie Langford | 24 | Time and the Rani | Dragonfire[c] | 4 |
Ace | Sophie Aldred | 24–26 | Dragonfire | Survival[af][c] | 9 |
Towarzysze ósmego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z ósmym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Grace Holloway | Daphne Ashbrook | – | film telewizyjny | 1 |
Towarzysze dziewiątego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z dziewiątym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Rose Tyler | Billie Piper | 1 | Rose | Każdy swoją drogą | 13 |
Adam Mitchell[13] | Bruno Langley | 1 | Dalek | Długa gra | 2 |
kapitan Jack Harkness[14] | John Barrowman[ag] | 1 | Puste dziecko | Każdy swoją drogą | 5 |
Towarzysze dziesiątego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z dziesiątym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Rose Tyler | Billie Piper[ah] | specjalne 2005, 2, 4 | Born Again (2005)[ai] | Koniec podróży[aj][ak] | 22[al] |
Mickey Smith | Noel Clarke[am] | 2, 4 | Świąteczna inwazja[an] | Koniec podróży[ao][ak] | 10 |
Donna Noble | Catherine Tate | specjalny 2006, 4 | Uciekająca panna młoda[ap] | Do końca wszechświata[aq] | 16 |
Martha Jones[15] | Freema Agyeman | 3, 4 | Smith i Jones | Koniec podróży[ar][ak] | 19 |
kapitan Jack Harkness | John Barrowman[as] | 3, 4 | Utopia | Koniec podróży[at][ak] | 6 |
Astrid Peth | Kylie Minogue | specjalny 2007 | Rejs potępieńców | 1 | |
Sara Jane Smith[16] | Elisabeth Sladen[au] | 4 | Zjazd Absolwentów[av] | Koniec podróży[ak] | 4 |
Jackson Lake[17] | David Morrissey | specjalne 2008–10 | Drugi Doktor | 1 | |
Rosita Farisi[18] | Velile Tshabalala | specjalne 2008–10 | Drugi Doktor | 1 | |
Lady Christina de Souza | Michelle Ryan | specjalne 2008–10 | Planeta umarłych | 1 | |
Adelaide Brooke[19][20] | Lindsay Duncan | specjalne 2008–10 | Wody Marsa | 1 | |
Wilfred Mott[21] | Bernard Cribbins | specjalny 2007, 4, specjalne 2008-10 | Rejs potępieńców[aw] | Do końca wszechświata | 8 |
Towarzysze jedenastego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/a | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z jedenastym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Amy Pond | Karen Gillan[ax] | 5-7 | Jedenasta godzina | Anioły na Manhattanie[ay] | 34 |
Rory Williams | Arthur Darvill[az] | 5-7 | Jedenasta godzina[ba] | Anioły na Manhattanie[bb] | 27 |
River Song[22] | Alex Kingston[bc] | 5-7 | Czas Aniołów[bd] | Imię Doktora[be] | 12 |
Craig Owens[23] | James Corden | 5, 6 | Lokator | Godzina zamknięcia | 2 |
Clara Oswald[24] | Jenna Coleman[bf] | 7, specjalne 2013 | Planeta obłąkanych Daleków[bg][bh] | Czas Doktora | 12 |
Towarzysze dwunastego Doktora
edytujtowarzysz | aktor/ka | seria | pierwsze pojawienie się | ostatnie pojawienie się | liczba wystąpień z dwunastym Doktorem |
---|---|---|---|---|---|
Clara Oswald | Jenna Coleman | 8, specjalny 2014, 9 | Czas Doktora | Zdarzyło się dwa razy | 25 |
River Song[25] | Alex Kingston | specjalny 2015 | Mężowie River Song | 1 | |
Nardole | Matt Lucas | specjalny 2015, specjalny 2016, 10 | Mężowie River Song[bi] | Zdarzyło się dwa razy | 15 |
Bill Potts[26][27] | Pearl Mackie | 10, specjalny 2017 | Pilot | Zdarzyło się dwa razy | 13 |
Towarzysze trzynastej Doktor
edytujTowarzysz | Aktor/ka | Seria | Pierwsze pojawienie się | Ostatnie pojawienie się | Liczba wystąpień z trzynastą Doktor |
---|---|---|---|---|---|
Graham O'Brien | Bradley Walsh | 11–12, odc. specjalny 2019, odc. specjalny 2021 | The Woman Who Fell to Earth | Rewolucja Daleków[28]. | 22 |
Ryan Sinclair | Tosin Cole | 11–12, odc. specjalny 2019, odc. specjalny 2021 | The Woman Who Fell to Earth | Rewolucja Daleków[28] | 22 |
Yasmin Khan | Mandip Gill | 11–12, odc. specjalny 2019, odc. specjalny 2021 | The Woman Who Fell to Earth | 22+ | |
Jack Harkness | John Barrowman | odc. specjalny 2021 | Rewolucja Daleków[bj] | 1 | |
Dan | John Bishop | 13[29] | ? | ? |
Uwagi
edytuj- ↑ Susan podróżowała z Doktorem już przed wydarzeniami z odcinka An Unearthly Child.
- ↑ Susan opuszcza Doktora w odcinku The Dalek Invasion of Earth, później pojawiając się dopiera w odcinku The Five Doctors jako towarzyszka pierwszego Doktora (wtedy granego przez Richarda Hurndalla).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Pojawia się również w odcinku specjalnym Dimensions in Time (1993)
- ↑ Traktowanie Sary Kingdom jako towarzyszki Doktora jest sporne; nie pojawia się na przykład na liście towarzyszy na oficjalnej stronie BBC: the BBC website.
- ↑ Jamiego gra również Hamish Wilson w odcinku The Mind Robber w części 2 i 3, gdy Frazer Hines był chory.
- ↑ Jamie powraca do swojego czasu na koniec odcinka The War Games, ale pojawia się później w odcinku z ery szóstego Doktora pt. The Two Doctors u boku drugiego Doktora.
- ↑ a b Pojawia się również gościnnie w odcinku The Five Doctors
- ↑ Nie licząc odcinka The Wheel in Space, gdzie Deborah Watling jest tylko w krótkiej scenie przypominającej co było w poprzednim odcinku – Fury from the Deep.
- ↑ Gdy pojawia się po raz pierwszy ma stopień pułkownika. Występuje u boku drugiego Doktora również w odcinku The Invasion, a później jako postać drugoplanowa u boku trzeciego Doktora. Pojawia się również w odcinku Robot oraz Terror of the Zygons u boku czwartego Doktora oraz w odcinku Mawdryn Undead u boku piątego Doktora. Jednakże jako towarzysz drugiego Doktora pojawia się dopiero w odcinku The Five Doctors (1983).
- ↑ Sir Alistair pojawia się później u boku siódmego Doktora w odcinku Battlefield a także w spin-offie Przygody Sary Jane w odcinku Wróg Bane'ów.
- ↑ Liz pojawia się również gościnnie w odcinku The Five Doctors.
- ↑ Jo pojawia się również w spin-offie Przygody Sary Jane w odcinku Śmierć Doktora u boku Sary Jane i jedenastego Doktora.
- ↑ Sara kontynuuje podróże z Doktorem po jego regeneracji w odcinku Planet of the Spiders. Po jej późniejszym opuszczeniu czwartego Doktora w odcinku The Hand of Fear, pojawia się ponownie u boku trzeciego Doktora w odcinku The Five Doctors.
- ↑ Nie licząc odcinka The Five Doctors, gdy Sir Alistair pojawia się jako towarzysz drugiego Doktora.
- ↑ Pierwszy raz pojawia się w odcinku The Invasion w stopniu kaprala, u boku drugiego Doktora.
- ↑ Pojawia się później u boku czwartego Doktora w odcinkach Robot, Terror of the Zygons oraz The Android Invasion jako RSM Benton.
- ↑ Pojawia się również gościnnie w odcinku The Five Doctors
- ↑ Nie licząc odcinka The Five Doctors, gdzie Sara Jane pojawia się jako towarzyszka trzeciego Doktora.
- ↑ Harry pojawia się również w The Android Invasion.
- ↑ Ta wersja K-9 pojawia się w serialu K-9, regenerując się tam do nowej formy.
- ↑ Nie licząc Image of the Fendahl, gdzie K-9 pojawia się, ale nic nie mówi.
- ↑ Kolejny model K-9 (III) występuje w spin-offie K-9 and Company razem z Sarą Jane Smith, oraz w odcinku Zjazd Absolwentów razem z dziesiątym Doktorem i Sarą Jane. Unicestwiony i wymieniony K-9 model IV pojawia się później w różnych odcinkach spin-offu Przygody Sary Jane, oraz w odcinku Doktora Who pt. Koniec podróży.
- ↑ Nie licząc Destiny of the Daleks, gdzie K-9 pojawia się tylko na chwilę i nic nie mówi.
- ↑ a b Nie licząc nienakręconego do końca i nie wyświetlonego odcinka Shada.
- ↑ Romana opuszcza Doktora w odcinku Warriors' Gate. Pojawia się później w odcinku The Five Doctors jako towarzyszka czwartego Doktora. (grana przez Ward).
- ↑ Adric pojawia się również gościnnie w odcinku Time-Flight oraz The Caves of Androzani.
- ↑ a b c d Pojawia się również gościnnie w odcinku The Caves of Androzani
- ↑ Tegan zostaje porzucona przez Doktora pod koniec odcinka Time-Flight ale powraca w kolejnym odcinku Arc of Infinity, której akcja dzieje się rok później w linii czasowej Tegan.
- ↑ Z powodu problemów technicznych z robotem występował on w serialu tylko dwukrotnie. Planowane sceny z trzeciego odcinka – The Awakening zostały wycięte i nigdy nie wyświetlone.
- ↑ W serialu nigdy nie jest powiedziane w jaki sposób Mel i Doktor się spotkali. Ich pierwsze spotkanie jest opisane dopiero w książce Business Unusual z serii Past Doctor Adventures.
- ↑ Licząc każdą z części The Trial of a Time Lord jako osobne odcinki.
- ↑ Z powodu przerwania produkcji serialu dalsze losy Ace są nieznane; Nie pojawia się również w późniejszej kontynuacji – filmie telewizyjnym z 1996 roku. Jednakże w odcinku Śmierć Doktora w spin-offie Przygody Sary Jane jest powiedziane że pracuje dla instytucji charytatywnej na Ziemi.
- ↑ Jack Montgomery grał młodego Jacka w odcinku Adam w spin-offie Torchwood.
- ↑ nieznane z imienia niemowlę oraz Julia Joyce grała małą Rose oraz w odcinku Dzień ojca.
- ↑ Prolog do odcinka Świąteczna inwazja
- ↑ Rose opuszcza Doktora w odcinku Dzień zagłady. Później pojawia się na moment w odcinkach Partnerzy w zbrodni, Zatrute niebo oraz Północ, powracając później jako towarzyszka w odcinku Skręć w lewo, Skradziona Ziemia oraz Koniec podróży.
- ↑ a b c d e Pojawia się również w odcinku Do końca wszechświata.
- ↑ licząc prolog Born Again z 2005 roku i trzy występy gościnne w 4 serii.
- ↑ Casey Dyer grał małego Mickeya w odcinku Dzień ojca.
- ↑ Mickey występuje w serialu od odcinka Rose; początkowo jest przedstawiony jako chłopak Rose który nie ma ochoty na podróże; towarzyszem Doktora został w odcinku Zjazd Absolwentów.
- ↑ Mickey przestaje być towarzyszem w odcinku Wiek stali, ale ponownie pojawia się w odcinku Armia duchów i Dzień zagłady. Pojawia się jako towarzysz również w odcinku Koniec podróży.
- ↑ Po raz pierwszy pojawia się w ostatnich sekundach odcinka Dzień zagłady w formie zapowiedzi następnego odcinka
- ↑ Po odrzuceniu oferty przyłączenia się do Doktora w odcinku Uciekająca panna młoda, Donna powraca jako towarzyszka w 4 serii serialu, od odcinka Partnerzy w zbrodni do Koniec podróży. Pojawia się gościnnie w odcinku Do końca wszechświata lecz już nie jako towarzyszka.
- ↑ Martha przestaje podróżować z Doktorem w odcinku Ostatni z Władców Czasu, ale powraca później w odcinkach Manewr Sontariański, Zatrute niebo oraz Córka Doktora i ponownie w historii Skradziona Ziemia, Koniec podróży.
- ↑ Jack Montgomery grał młodego Jacka w odcinku Adam w spin-offie Torchwood.
- ↑ Jack ponownie przyłącza się do Doktora w trzyodcinkowej historii obejmującej odcinki Utopia, Odgłos bębnów i Ostatni z Władców Czasu i ponownie w dwuodcinkowej historii Skradziona Ziemia / Koniec podróży.
- ↑ Jessica Ashworth grała młodą Sarę Jane w odcinku Co się stało z Sarą Jane w spin-offie Przygody Sary Jane. W innym odcinku tego spin-offu nieznane z imienia niemowlę grało Sarę Jane w odcinku Kuszenie Sary Jane Smith.
- ↑ Towarzyszką zostaje w odcinku Skradziona Ziemia i Koniec podróży. Dodatkowo Doktor pojawia się u boku Sary Jane w jej spin-offie Przygody Sary Jane w odcinkach Ślub Sary Jane Smith (dziesiąty Doktor) oraz Śmierć Doktora (jedenasty Doktor).
- ↑ Wilf pojawia się później w ciągu 4 serii jako dziadek Donny; towarzyszem zostaje w dwuczęściowym odcinku Do końca wszechświata.
- ↑ Kuzynka Gillan, Caitlin Blackwood, gra młodą Amelię Pond w odcinkach Jedenasta godzina, Wielki Wybuch, Zabijmy Hitlera, Kompleks boga oraz Anioły na Manhattanie. W przeciwieństwie do innych aktorów grających dziecięce wersje towarzyszy Doktora, Blackwood powracała w roli Amelii wielokrotnie, to również ona oficjalnie zamknęła epizod Amelli jako towarzyszki Doktora, a nie Karen Gillan.
- ↑ Iluzja Amelii pojawia się na moment również w odcinku Czas Doktora
- ↑ Młodszy Rory jest grany przez Ezekiela Wiggleswortha w odcinku Zabijmy Hitlera.
- ↑ Towarzyszem został dopiero w odcinku Wampiry w Wenecji
- ↑ Rory zostaje zabity w odcinku Zimna krew, ale powraca w odcinku Otwarcie Pandoriki.
- ↑ Wcześniejsze wcielenia River (jako Melody Pond) grały: Sydney Wade w Niemożliwy astronauta i Lądowanie na Księżycu oraz Nina Toussaint-White i Maya Glace-Green (jako inna młodsza wersja) w Zabijmy Hitlera.
- ↑ River po raz pierwszy pojawia się u boku dziesiątego Doktora w dwuodcinkowej historii Cisza w bibliotece i Las zmarłych, przedstawiona jako przyszła towarzyszka Doktora z jego niedalekiej przyszłości, która wzywa Doktora by jej pomógł. Towarzyszką zostaje w odcinku Niemożliwy astronauta gdy Doktor wzywa ją na świadka swojej śmierci.
- ↑ River odrzuca ofertę wspólnego podróżowania w odcinku Lądowanie na księżycu, ale jest wielokrotnie powtarzane, że w przyszłości Doktora i w przeszłości River wspólnie podróżowali. Powraca w odcinku Dobry człowiek idzie na wojnę, Zabijmy Hitlera oraz Ślub River Song. Pojawia się również w odcinkach Godzina zamknięcia, First Night, Last Night oraz Anioły na Manhattanie.
- ↑ Sophie Downham gra młodszą wersję Clary w odcinku Dzwony Świętego Jana oraz Imię Doktora.
- ↑ Jako Oswin Oswald
- ↑ Jako towarzyszka wystąpiła po raz pierwszy w odcinku Bałwany jako Clara i tak też występuje w kolejnych.
- ↑ Podróżuje z Doktorem od odcinka The Return of Doctor Mysterio, wcześniej towarzyszył River Song.
- ↑ Pojawia się także w roli cameo w odcinku Pościg Judoonów
Przypisy
edytuj- ↑ Nigel Robinson, John Nathan-Turner, The Doctor Who Quiz Book, Target Books, 1981, s. 39 oraz 98 (ISBN 0-426-20143-4)
- ↑ Jean-Marc Lofficier, The Doctor Who Programme Guide Third Edition, Virgin Publishing Ltd, 1994, s. 16, 43 i 45 (ISBN 0-426-20342-9)
- ↑ David J. Howe, Mark Stammers, Stephen James Walker, Doctor Who The Handbook – The First Doctor, Virgin Publishing Ltd, 1994 s. 297 (ISBN 0-426-20430-1)
- ↑ Justin Richards, Andrew Martin, Doctor Who The Book of Lists, BBC Books, 1997, s. 13 oraz 218 (ISBN 0-563-40569-4)
- ↑ Mark Campbell, Paul Duncan, The Pocket Essential Doctor Who, Pocket Essentials, 2000, s.20–21 (ISBN 1-903047-19-6)
- ↑ The Daleks' Master Plan.
- ↑ Peter Haining, Doctor Who: A Celebration – Two Decades Through Time And Space, w. Virgin Publishing Ltd, 1983, s.85 (ISBN 0-86369-932-4)
- ↑ Companions. [dostęp 2012-08-14].
- ↑ Doctor Who – Classic Series – Companions – Nyssa.
- ↑ John Nathan-Turner, Doctor Who – The Companions, w. Random House, New York 1986 s.18–21 (ISBN 039488291)
- ↑ Mark Stammers, David J Howe, Doctor Who – Companions, London 1995 s.12 (ISBN 1-85227-582-0)
- ↑ Doctor Who – Classic Series – Companions – Kamelion.
- ↑ Press Office – Doctor Who press pack phase six Episode Seven. 4 maja 2005. [dostęp 2010-06-01].
- ↑ Doctor Who – Captain Jack Harkness – Character Guide. 28 marca 2008. [dostęp 2010-07-01].
- ↑ Doctor Who – Martha Jones – Character Guide.
- ↑ Doctor Who – Sarah Jane Smith – Character Guide.
- ↑ Who's Your Favorite Doctor Who Companion?. 21 lipca 2009. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-09)].
- ↑ Doctor Who: Velile Tshabalala. 16 grudnia 2008. [dostęp 2010-06-01].
- ↑ TV – Tube Talk – Ten 'Waters of Mars' teasers. 30 października 2009. [dostęp 2010-06-01].
- ↑ Lindsay Duncan to star in second Doctor Who Special of 2009. 19 lutego 2009. [dostęp 2010-06-01].
- ↑ Dr Who's Easter special. 7 kwietnia 2009. [dostęp 2009-04-07].
- ↑ towarzyszka według oficjalnego dokumentu filmowego Doctor Who: Best of the Companions nakręconego przez stację telewizyjną BBC America 28 sierpnia 2011
- ↑ Open All Hours (Doctor Who Confidential).
- ↑ 'Doctor Who': The Snowmen review. 25 grudnia 2012. [dostęp 2012-11-16].
- ↑ STEVEN MOFFAT REVEALS PEARL MACKIE TO DEBUT IN 2017, HER NAME AND WHEN’S SHE’S FROM…. Doctor Who TV, 2016-05-26. [dostęp 2016-05-31]. (ang.).
- ↑ Doctor Who: Pearl Mackie named as new companion. BBC, 2016-04-23. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).
- ↑ Paul Jones: Pearl Mackie is the new Doctor Who companion. Radio Times, 2016-04-23. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).
- ↑ a b Walsh and Cole leave Doctor Who. The Sun. [dostęp 2020-03-03].
- ↑ Chuck Foster: New companion for Series 13. DoctorWhoNews.net, 2021-01-01. [dostęp 2021-01-04].