Linia kolejowa nr 212
Linia kolejowa nr 212 Bytów – Korzybie – jednotorowa, niezelektryfikowana linia kolejowa znaczenia miejscowego w województwie pomorskim. Dawniej linia rozpoczynała się na stacji Lipusz. Aktualnie (2020) jest ona wyłączona z eksploatacji, przy czym na odcinku przekazanym w zarząd miastu Bytów w 2007 roku obowiązująca prędkość wynosi 20 km/h[potrzebny przypis].
Bytów – Korzybie[1] (do 2007 r. Lipusz – Korzybie) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dane podstawowe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zarządca |
PKP PLK | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Numer linii |
212 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tabela SRJP |
424 (tabela srjp SKPL) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
47,739 km | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rozstaw szyn |
1435 mm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prędkość maksymalna |
0[2] km/h | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dworzec kolejowy w Lipuszu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rok otwarcia |
1883 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Historia
edytujOdcinek Korzybie – Bytów budowany był dwuetapowo. Pierwszy fragment Korzybie – Barnowo oddany został do użytku 20 listopada 1883 roku[3], natomiast odcinek Barnowo – Bytów 15 sierpnia 1884[3] lub 20 listopada 1884 roku[4]. Przez kolejnych kilkanaście lat, do 15 lipca 1901 roku[3][4], było to jedyne połączenie kolejowe Bytowa ze światem.
Układ torów w okolicy Korzybia dostosowany był do potrzeb kanclerza Ottona von Bismarcka, który miał majątek w niedalekim Warcinie i korzystał ze stacji w Kępicach. Okoliczne linie kolejowe miały zapewniać wygodny dojazd do Kępic dla wielu interesantów kanclerza[5]. Z tego powodu układ torów na stacji w Korzybiu przyjął dzisiejszy wygląd – zarówno tor w kierunku Słupska (i dalej do Gdańska i Królewca), tor w kierunku Bytowa oraz nieistniejący już tor w kierunku Sławna (i dalej do Berlina) są zorientowane w taki sposób, by zapewnić dogodny dojazd z i do Kępic z tych trzech kierunków[6].
Analiza map z przełomu XIX i XX wieku wskazuje, iż w tym okresie przebudowano odcinek Dąbrówka Bytowska – Bytów, zmieniono położenie stacji Bytów oraz stworzono z niej stację węzłową. Przez jakiś czas wykorzystywano jeszcze stary dworzec w Bytowie zlokalizowany na obecnej ulicy Stary Dworzec w Bytowie. 15 lipca 1901[3][4] roku oddano do użytku ostatni odcinek, Bytów – Lipusz. Dzięki temu powstała droga kolejowa Lipusz – Bytów – Korzybie – Sławno – Darłowo, łącząca Kaszuby oraz Kociewie z portem w Darłowie. Po I wojnie światowej odcinek Bytów – Lipusz został przedzielony granicą polsko – niemiecką. W okresie dwudziestolecia międzywojennego rozebrano jej przygraniczny fragment Lipusz – Róg[3][4][7].
Po ponownym włączeniu do III Rzeszy odcinka Lipusz – Róg odbudowano go. Po II wojnie światowej z uwagi na zniszczenia ruchu pasażerskiego nie wznowiono od razu na odcinku Barnowo – Bytów[8]; w rozkładach jazdy pociągów pasażerskich z 1947 roku przejezdność była znów na całej długości linii[9]. Jednocześnie zmieniono kilometraż linii, który do tej pory był liczony od Korzybia; po II wojnie światowej zaczęto go liczyć od Lipusza[10].
1 sierpnia 1991 r. zawieszono ruch pociągów osobowych na odcinku Bytów – Korzybie[3][4]. Przez jakiś czas utrzymywana była kolejowa komunikacja autobusowa, a ostatni rozkład z wykazanymi pociągami obowiązywał do 1992 roku. Do 23 maja 1993 roku istniał ruch pasażerski na odcinku Lipusz – Bytów[3][4][11]; jeszcze przez parę lat można tu było spotkać pociągi towarowe. Odcinek Barnowo – Bytów zamknięto dla ruchu 1 maja 1999 roku[3][4]. Ostatni udokumentowany przejazd całości odcinka odbył się 11 kwietnia 2002 roku – był to pociąg specjalny Szczecinek – Kościerzyna. Podróż odbyła się wagonem motorowym SN61[12]. Po tym przejeździe, jesienią 2003 roku, została rozkradziona część elementów nawierzchnie torowej w okolicy Starkowa (odcinek Zielin Miastecki – Kołczygłówki)[13].
W 2007 roku odcinek Lipusz – Bytów został przekazany przez PKP na rzecz miasta Bytów. Władze samorządowe przekazały z kolei linię w zarząd spółce Pol-Miedź Trans (później jej spółce – córce PMT Linie Kolejowe), która rozpoczęła na niej przewozy towarowe[14].
W 2011 roku miasto Bytów zgłosiło plan przywrócenia linii dla ruchu pasażerskiego i jej rewitalizacji do obsługi pociągów osobowych poruszających się z prędkością do 80 km/h[15].
Jesienią 2014 roku PMT Linie Kolejowe, dotychczasowy operator odcinka Lipusz – Bytów, rozwiązał umowę z miastem Bytów na jego utrzymanie[16]. Dotychczasowy – PMT Linie kolejowe – był nim do 31 stycznia 2015 roku, a od 1 lutego jest nim Grupa SKPL.
Odcinek Bytów – Korzybie jest nieprzejezdny[17][18]. Obecnie zachowaniem na nim istniejącej infrastruktury zajmuje się Słupska Powiatowa Kolej Drezynowa[19]. oraz Klub Turystyki Kolejowej Tendrzak[19]. Władze samorządowe są zainteresowane przejęciem tego odcinka[20].
W 2014 zrealizowano studium wykonalności modernizacji linii na odcinku Bytów – Lipusz[21].
Przewozy
edytujOd 1993 linia ma charakter towarowy[3][4]. Od 2008 po linii przejeżdża pociąg specjalny Transcassubia organizowany z okazji dorocznego Zjazdu Kaszubów. Od 2010 trwają starania władz samorządowych o włączenie odcinka linii kolejowej nr 212 Lipusz – Bytów do systemu połączeń kolejowych obsługiwanych przez projektowaną sieć Pomorskiej Kolei Metropolitalnej[22]. W 2016 SKPL Cargo uruchomiło sezonowe, pasażerskie, weekendowe połączenia Lipusz – Bytów obsługiwane taborem przewoźnika (spalinową lokomotywą serii 721 i zmodernizowanym w zakładach Tabor Szynowy Opole wagonem 102A[23][24]).
Przypisy
edytuj- ↑ Id-12 (D29) Wykaz linii. plk-sa.pl, 2020-07-27. [dostęp 2020-09-14]. (pol.).
- ↑ Wykaz maksymalnych prędkości. plk-sa.pl, 2019-12-15. [dostęp 2020-10-05]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i Historia linii kolejowej nr 212 w serwisie bazakolejowa.pl.
- ↑ a b c d e f g h Studium zasadności przywrócenia połączeń oraz kompleksowa analiza sytuacji bieżącej i perspektyw reaktywacji linii kolejowej nr 212 Lipusz – Bytów – Korzybie, 2007. [dostęp 2014-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-15)].
- ↑ Wykład historyka dr. Tomasza Katafiasza z okazji 40-lecia nadania praw miejskich, Urząd Miasta Kępice, 2007.
- ↑ Przejazd liniami kolejowymi przez Korzybie wiązał się (i do dziś wiąże) z manewrami lokomotyw (a dawniej nawet ich obracanie) w celu jazdy w dalszą trasę. Konieczność zmiany czoła pociągu nie wiąże się jedynie w przypadku jazdy z i do Kępic.
- ↑ Mapa z roku 1936 na której uwidoczniona jest rozebrana linia kolejowa na odcinku Lipusz – Róg.
- ↑ Wyciąg z Urzędowego Rozkładu Jazdy i Lotów obowiązującego od 14 lipca 1946 r.
- ↑ Wyciąg z Urzędowego Rozkładu Jazdy i Lotów obowiązującego od 4 maja 1947 r. do 4 października 1947. [dostęp 2014-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 marca 2015)].
- ↑ Linia kolejowa nr 212 nie mogła mieć kilometrażu liczonego od Lipusza, gdyż leżał on na terytorium innego państwa. W 2014 roku działacze SPKD dokonali odkrycia oryginalnych opisów kilometrażu na odwrotnych stronach słupków dzisiejszych: kilometr 66,5 linii – słupek opisany jako 5,5 kilometr.
- ↑ Ostatni pociąg z Bytowa Głos Pomorza, 28 maja 1991 r.
- ↑ Ostatni przejazd był bardzo nagłośnionym wydarzeniem, w internecie można znaleźć wiele fotografii z tego dnia, np. Galeria z ostatniego przejazdu całością linii kolejowej nr 212.
- ↑ Dziennik Bałtycki, 31 października 2003 roku. [dostęp 2014-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 marca 2015)].
- ↑ Przekazanie zarządu nad odcinkiem Lipusz – Bytów spółce PMT.
- ↑ Michał Tusk: Reaktywacja kolei bytowskiej. Są konkrety i kasa. trojmiasto.gazeta.pl. [dostęp 2011-04-15]. (pol.).
- ↑ informacja w serwisie kurier-kolejowy.pl.
- ↑ Marszałek walczy o linię Bytów-Korzybie.
- ↑ Marszałek walczy o linię Bytów-Korzybie.
- ↑ a b Na linii kolejowej Korzybie-Bytów pojawią się drezyny (wideo).
- ↑ Starosta słupski zgłasza chęć przejęcia linii kolejowej.
- ↑ Wariant modernizacji kolei z Bytowa do Lipusza wybrany.
- ↑ Bytów potrzebuje pociągów z Trójmiasta – 3 happening Pomorskiej Kolei Metropolitalnej. dziennikbaltycki.pl. [dostęp 2010-12-28]. (pol.).
- ↑ SKPL wozi pasażerów „ryflakami”. To wagony z długą historią – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PKP, ... [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2017-11-25] .
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2016-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-27)].
Linki zewnętrzne
edytuj