Linia kolejowa nr 191
Linia kolejowa nr 191 Goleszów – Wisła Głębce – drugorzędna, jednotorowa linia kolejowa znaczenia państwowego w południowej części województwa śląskiego.
| Goleszów – Wisła Głębce[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dane podstawowe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer linii |
191[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Długość |
20,048[1] km | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rozstaw szyn |
1435 mm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sieć trakcyjna |
3000 V DC | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Prędkość maksymalna |
70 i 80 km/h | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![Zdjęcie LK191[1]](/wiki/Plik:POL_Wis%C5%82a_Kopyd%C5%82o_widok_z_k%C5%82adki.JPG)
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Historia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lata budowy |
1888–1933 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rok elektryfikacji |
1974 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia
edytujW 1888 roku została otwarta Kolej Miast Morawsko-Śląskich poprowadzona z Bielska do Cieszyna[2]. Natomiast 18 grudnia 1888 roku został otwarty odcinek z Goleszowa do Ustronia[3][4]. Trasa została zaprojektowana dla pociągów towarowych kursujących do huty żelaza i kuźni w Ustroniu[5]. W związku z intensywnym rozwojem Wisły jako miejsca wypoczynkowego, Sejm Śląski podjął decyzję o sfinansowaniu budowy dalszego odcinka linii[6]. W dniu 15 marca 1928 roku uruchomiono odcinek do Polany[4]. Odcinek do Wisły otwarto w dniu 10 lipca 1929 roku[7]. Prace budowlane nad ostatnim odcinkiem zainicjowano w 1931 roku[8]. W dniu 11 września 1933 roku został otwarty ostatni odcinek do dzielnicy Głębce[8]. Zbudowano dwa żelbetowe wiadukty nad doliną Dziechcinki nad doliną potoku Łabajów[9]. Planowano skierowanie linii przez Istebną i Koniaków w stronę doliny Soły[8]. Ze względu na ukształtowanie terenu, po drodze miano postawić cztery wiadukty wzorowane na obiektach z Łabajowa czy Dziechcinki[8]. Zmierzające w kierunku Zwardonia pociągi miały się zatrzymywać na przystanku w Kubalonce w rejonie przysiółka Osiedle, w Istebnej i na dwóch przystankach w Koniakowie[8]. Ponadto w Lalikach w przysiółku Stańcówka planowano wybudować posterunek odgałęźny umożliwiający bezpośredni przejazd do Zwardonia i Soli[10]. Po II wojnie światowej projekt przedłużenia linii zarzucono[11][12]. Po wojnie ze względu na zniszczenie przez wojska niemieckie mostu na Wiśle do 28 maja 1946 roku ruch kolejowy prowadzony był tylko do przystanku Obłaziec[13]. 23 grudnia 1974 roku zakończona została elektryfikacja linii[14][15]. W dniu 19 lipca 1985 roku został otwarty przystanek kolejowy Ustroń Zdrój[4]. Natomiast w lipcu 1990 roku uruchomiono przystanek Wisła Kopydło[10]. Dodatkowo zaplanowano pomiędzy przystankiem Ustroń Zdrój, a stacją w Polanie, przystanek Ustroń Poniwiec[4]. Jednak nigdy nie został wybudowany[4].
Ruch kolejowy
edytujNa linii kursował towarowy pociąg zdawczy prowadzony przez spalinowóz SM42 do stacji kolejowej w Ustroniu gdzie tamtejsze nadleśnictwo nadawało drewno[9]. Dnia 23 grudnia 1974 roku linia została zelektryfikowana[14]. Do 1998 roku kursował pociąg towarowy do Wisły Uzdrowiska także prowadzony przez lokomotywę SM42 z Czechowic-Dziedzic[9]. Ruch towarowy był prowadzony do grudnia 2008 roku[9]. Od 2000 roku ograniczano przewozy pasażerskie[9]. Dnia 1 października 2011 roku zostały uruchomione weekendowe pociągi pasażerskie spółki Koleje Śląskie do Wisły[16]. Od 1 czerwca 2012 jedynym regionalnym przewoźnikiem pasażerskim na linii kolejowej była spółka Koleje Śląskie[17].
Rewitalizacja
edytujW październiku 2019 PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały umowę na remont linii obejmujący przebudowę peronów, dostosowanie linii do prędkości 80–120 km/h poprzez wymianę torów, rozjazdów i urządzeń sterowania ruchem, budowę dwóch nowych przystanków osobowych Ustroń Poniwiec i Wisła Jawornik oraz likwidację przystanku Wisła Obłaziec. Inwestycja otrzymała dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego[18]. 16 marca 2020, ze względu na prace remontowe na linii, została wprowadzona Zastępcza Komunikacja Autobusowa[19]. 3 stycznia 2021, po zakończeniu rewitalizacji trasy z Chybia do Skoczowa pociągi tymczasowo wróciły na linię[20]. 1 marca 2021 ponownie na całej linii nr 191 wprowadzono ZKA[21]. Od 11 grudnia 2022 pociągi wróciły na linię po zakończonej rewitalizacji[22].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Wykaz linii kolejowych udostępnianych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [online], PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [dostęp 2021-03-29].
- ↑ Wojciech Preidl, Obiekty tunelowe na trasach galicyjskich kolei żelaznych, „Górnictwo i Geoinżynieria”, 3/1, Kraków: Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne Akademii Górniczo-Hutniczej, 2009, s. 297-312, ISSN 1732-6702, OCLC 263460593.
- ↑ Goleszów i dlaczego?, [w:] Paweł Stanieczek, Arbeitslager Golleschau - dzieje podobozu, t. 1, Goleszów: Gmina Goleszów, 2015, s. 9-16, ISBN 978-83-936146-1-5, OCLC 968482966.
- ↑ a b c d e Lidia Szkaradnik, W dawnym Ustroniu, „Gazeta Ustrońska”, 3 (646), Ustroń: Rada Miasta Ustroń, 22 stycznia 2004, s. 5, ISSN 1231-9651, OCLC 749154076.
- ↑ Szymon Huma, O kolei, po kolei, „Gazeta Ustrońska”, 10 (1008), Ustroń: Rada Miasta Ustroń, 10 marca 2011, s. 10, ISSN 1231-9651, OCLC 749154076.
- ↑ Wizytówka miasta na 90. urodziny, „Echo Wisły”, Maj 2019 (242), Wisła: Wiślańskie Centrum Kultury, 2019, s. 12-13, ISSN 1507-6059, OCLC 169993638.
- ↑ Wiadomości z literatury technicznej, „Czasopismo Techniczne” (19), Lwów: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1929, s. 306, ISSN 0011-4561, OCLC 751332023.
- ↑ a b c d e Michał Wroński, Przez góry i doliny (prawie)do źródeł Wisły, czyli jak kolej omal Beskidów nie przecięła, „Komunikacja publiczna”, 3/2015 (60), Katowice: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP, 2015, s. 30-35, ISSN 1426-5788, OCLC 839199231.
- ↑ a b c d e Błażej Forjasz, Roman Ficek, Linia do Wisły w okresie powojennym aż do dziś [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego, 14 maja 2016 [dostęp 2021-03-29].
- ↑ a b Maciej Dembiniok, Błażej Forjasz, Linia do Wisły [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2021-03-29].
- ↑ Artur Kubica, Jan Liniany, Izabela Małysz, Bartosz Tyrna, Mateusz Werpachowski: Strategia Rozwoju Miasta Wisła do roku 2020. prawomiejscowe.pl. [dostęp 2020-10-12]. (pol.).
- ↑ Niewybudowane linie kolejowe na Żywiecczyźnie, „2017-06-27”, ŻywiecInfo.pl.
- ↑ Koleje Śląska Cieszyńskiego, Opis i historia linii 191 Goleszów - Wisła Głębce, Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2021-03-29].
- ↑ a b Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI, Zbigniew Tyszko, Warszawa: ZP, 2006, s. 137.
- ↑ Błażej Forjasz, Elektryfikacje linii kolejowych na Śląsku Cieszyńskim [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2021-03-29].
- ↑ Koleje Śląska Cieszyńskiego, Debiut Kolei Śląskich na Śląsku Cieszyńskim [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego, 1 listopada 2011 [dostęp 2021-03-29].
- ↑ Łukasz Maryńczak, Ostatnie pociągi Przewozów Regionalnych do Wisły [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego, 31 maja 2012 [dostęp 2021-03-29].
- ↑ Linie do Cieszyna i Wisły do remontu. Umowy z wykonawcami [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2020-05-03] (pol.).
- ↑ Do Wisły ZKA. Do odwołania [online], inforail.pl [dostęp 2020-05-03] (pol.).
- ↑ Pociągi w końcu wróciły do Wisły [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-03-24] (pol.).
- ↑ Pociągiem do Skoczowa. Maszyny wracają na linię do Wisły [zdjęcia] [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-03-24] (pol.).
- ↑ KRO, Do Beskidów turyści znów dotrą pociągiem. Kończy się remont transy łączącej Katowice z Wisłą [online], www.money.pl [dostęp 2022-12-10] (pol.).