Ligota Prószkowska
Ligota Prószkowska, dawniej także Ligota Proskowska[3] (dodatkowa nazwa w j. niem. Ellguth Proskau, od 1936 Frei Proskau[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Prószków.
| wieś | |
 Szkoła w Ligocie Prószkowskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2006) |
880 |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
46-060[2] |
| Tablice rejestracyjne |
OPO |
| SIMC |
0502500 |
Położenie na mapie gminy Prószków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
 50°33′14″N 17°49′54″E/50,553889 17,831667[1]
| |
| Strona internetowa | |
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ligota Prószkowska, po jej zniesieniu w gromadzie Prószków. Od 1950 miejscowość administracyjnie należy do województwa opolskiego.
Nazwa
edytujNazwa Ligota występująca także w skróconej formie Lgota wywodzi się z języka staropolskiego i oznacza ulgę[5]. Ligota oznacza osadę założoną na surowym korzeniu z zastosowaniem dla jej nowych mieszkańców ulgi na zagospodarowanie. Miejscowości o tej nazwie pełniły funkcję podobną do dzisiejszych specjalnych stref ekonomicznych i były zwolnione z płacenia podatków co miało zainicjować ich rozwój[5].
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Ligota proskowska oraz nazwą zgermanizowaną Ellguth Proskau[6]. Spis ten również wywodzi nazwę Ligota z języka polskiego: "Ligota ist die polnische Benennung der verschiedenen Orte Elgot u. Ellguth"[7] czyli w tłumaczeniu na język polski "Ligota jest polskim znaczeniem różnych wsi o nazwie Elgot oraz Ellguth". Ze względu na polskie[5] pochodzenie nazwy w sierpniu 1936 roku w ramach akcji germanizacyjnej nazistowska administracja III Rzeszy zmieniła nazwę wsi ze zgermanizowanej na nową, całkowicie niemiecką - Frei Proskau[8].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0998895 | Pulów | część wsi |
| 0998866 | Smolnik | przysiółek |
Historia
edytujNajstarsze o Ligocie pisane informacje datowane są na sam początek XIV w.: wieś wymieniana jest w księdze uposażeń biskupa wrocławskiego jako Elgotha, co zdaje się być przekształceniem „lgoty” - ulgi - osady zakładanej najczęściej wśród lasów, na tzw. wolnym pniu i zwolnionej na jakiś czas od powinności lennych.
W 1784 miejscowość opisano jako: wieś należąca do dóbr prószkowskich, oddalona 1 ⅛ mili od Opola, posiada kościół katolicki i szkołę, liczy 18 gospodarzy i chałupników, liczba mieszkańców wynosi 161[11].
Zabytki
edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[12]:
- kościół par. pw. św. Mikołaja, zbudowany w poł. XVIII w., w kościele znajduje się drewniana XIV wieczna gotycka rzeźba przedstawiająca św. Mikołaja
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68203
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 652 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Przedwojenna mapa WiG
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ a b c Ligota w słowniku PWN
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 138.
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 430.
- ↑ Landkreis Oppeln. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ red. Andrzej Hanich: Quellen zur Geschichte von Proskau. Źródła do dziejów Prószkowa. Opole: Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Parafia Rzymskokatolicka św. Jerzego w Prószkowie, Urząd Miasta i Gminy w Prószkowie, 2012, s. 463. ISBN 978-83-7126-283-8.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 101.
Bibliografia
edytuj- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).