Lidia Grychtołówna
Lidia Grychtołówna (ur. 18 lipca 1928 w Rybniku) – polska pianistka i pedagog.
| Data i miejsce urodzenia |
18 lipca 1928 |
|---|---|
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujDzieciństwo spędziła na Śląsku. Jej rodzina ze strony matki pochodziła ze Lwowa. Matka grała dobrze na fortepianie. Ojciec, Karol Grychtoł, pracował w rybnickim starostwie.
Od 6 roku życia uczyła się gry na fortepianie u Wandy Chmielowskiej. Jeździła do niej z rodzicami na lekcje dwa razy w tygodniu z Rybnika do Katowic[1]. W latach 1941–1944 uczyła się prywatnie u Karola Szafranka. W latach 1945–1951 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach pod kierunkiem Wandy Chmielowskiej. Po ukończeniu studiów z najwyższym wyróżnieniem kontynuowała naukę u prof. Zbigniewa Drzewieckiego, a w latach 1957–1959 brała udział w kursach pod kierownictwem Artura Benedettiego Michelangelego.
Jest laureatką VII miejsca na V Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie w 1955. W 1956 zdobyła III nagrodę na Międzynarodowym konkursie Pianistycznym im. Roberta Schumanna w Berlinie. W latach 1958 i 1959 otrzymała nagrody pozaregulaminowe na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Ferruccio Busoniego w Bolzano i konkursie w Rio de Janeiro.
Koncertowała w całej Europie, Ameryce Południowej, Australii, Stanach Zjednoczonych, Meksyku, na Kubie, w Japonii, Chinach i Tajlandii. Ma bardzo szeroki repertuar sięgający od Bacha, przez Mozarta, Beethovena, Chopina, Schumanna, aż po klasyków XX wieku. Dokonała wielu nagrań płytowych, telewizyjnych i radiowych. Brała udział w międzynarodowych festiwalach muzycznych w Bergen, Atenach, Taorminie, Warszawie, Adelajdzie, Perth, Berlinie oraz Dubrowniku.
Prof. Lidia Grychtołówna zasiadała wielokrotnie w jury Konkursów Chopinowskich[2], a także innych międzynarodowych konkursów. Od 1986 do 2007 roku prowadziła działalność pedagogiczną na Uniwersytecie Johannesa Gutenberga w Moguncji.
Była żoną muzykologa Janusza Ekierta.
Publikacje
edytuj- Gychtołówna Lidia, W metropoliach świata. Kartki z pamiętnika, Wydawnictwo: Melanż, październik 2013, ISBN 978-83-928029-7-6.
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Złoty Medal Miasta Mediolanu (1969)
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1971)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1971)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1980)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2005)
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2013)[3][4]
- Tytuł „Honorowego Obywatela Miasta Rybnika” (2017)[5]
- Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości (2021)[6]
- Koryfeusz Muzyki Polskiej w kategorii Nagroda Honorowa (2021)[7]
Przypisy
edytuj- ↑ Iwona Sobczyk, Przy fortepianach wyrosło pokolenie "elektroluksów", którzy są dumni z prędkości, jakie rozwijają (wywiad) [online], katowice.wyborcza.pl, 21 kwietnia 2019 [dostęp 2021-01-02].
- ↑ Jury XIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie – Edycja 1995 na stronie www.ddg.art.pl.
- ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2019-02-18].
- ↑ Nagrody muzyczne. muzykapolska.muzykapolska.org.pl.
- ↑ Lidia Grychtołówna Honorowym Obywatelem Rybnika. „Dziennik Zachodni”, 1 czerwca 2017. [dostęp 2018-08-02].
- ↑ Poznaliśmy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. instytutksiazki.pl, 15 października 2021. [dostęp 2021-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-15)].
- ↑ Laureaci. koryfeusz.org.pl. [dostęp 2022-10-24].
Bibliografia
edytuj- Michalski Grzegorz, Grychtołówna Lidia [w:] Encyklopedia muzyczna PWM, t.: EFG (część biograficzna pod redakcją Elżbiety Dziębowskiej), Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1987.
- Dybowski Stanisław, Grychtołówna Lidia w: Słownik pianistów polskich, Selene, Warszawa 2003, ISBN 83-910515-5-2.
Linki zewnętrzne
edytuj- Biografia w serwisie Culture.pl
- Biogram. pl.chopin.nifc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-13)]. na stronie Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina.
- Lidia Grychtołówna na zdjęciach w bibliotece Polona