Liceum polskie w Villard-de-Lans
Liceum polskie im. Cypriana Norwida w Villard-de-Lans – placówka edukacyjna zorganizowana we Francji w październiku 1940 roku jako kontynuacja liceum polskiego w Paryżu założonego rok wcześniej.
Nauka zorganizowana była według systemu opartego na obowiązującym w Polsce przed wojną i według programu polskiego poszerzonego o zagadnienia języka i szeroko pojętej kultury francuskiej. Naukę prowadzono w dwóch ostatnich klasach gimnazjalnych i dwóch klasach licealnych. Dzieci i młodzież klas niższych kierowano do internatu i do francuskiego gimnazjum Stella Matutina w Villard-de-Lans.
Liceum utrzymywane było początkowo przez Polski Czerwony Krzyż; po zajęciu Francji przez Niemców PCK na terenie tego kraju zlikwidowano, a jego fundusze przejęło Towarzystwo Opieki nad Polakami we Francji i z jego środków pokrywane były koszty funkcjonowania szkoły. Po wojnie, aż do zamknięcia Liceum w 1946 roku, pieniądze na jego utrzymanie łożyła polska ambasada w Paryżu.
Założycielem i pierwszym dyrektorem Liceum był przedwojenny profesor Uniwersytetu Warszawskiego i wykładowca Instytutu Studiów Słowiańskich na Sorbonie, Zygmunt Lubicz-Zaleski. Po jego aresztowaniu w marcu 1943 roku (trafił do Buchenwaldu) kierownictwo szkoły przejął prof. Wacław Godlewski (w 1944 również aresztowany i deportowany do Mauthausen), a po nim Ernest Berger.
Początkowo szkołę umieszczono w Hôtel du Parc et le Château, potem na jego potrzeby wykorzystano także inne: Beau Site, De la Poste, Du Centre oraz Fleurs des Alpes.
W 2021 roku otwarto stałą ekspozycję poświęconą Liceum w muzeum miasta Villard-de-Lans[1], autorem ekspozycji jest dr Adam Orlewicz, a całość zrealizował (w latach 2019–2021), wraz z broszurą[2] poświęconą historii Liceum dzięki funduszom Senatu RP oraz Fundacji Trzy Trąby prof. Sławomir Górzyński.
| Wyniki nauczania w latach 1940–1943 | ||||
|---|---|---|---|---|
| rok szkolny | uczniów ogółem |
w tym chłopców |
przystępujących do matury |
w tym matur zdanych |
| 1940/41 | 199 | 173 | 51 | 37 |
| 1941/42 | 192 | 156 | 54 | 31 |
| 1942/43 | 230 | brak danych |
59 | 45 |
Przypisy
edytuj- ↑ Liceum polskie im. Cypriana Norwida w Villard-de-Lans – wystawa. orpeg.pl, 2021-11-23. [dostęp 2023-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-04)]. (pol.).
- ↑ Liceum polskie Cypriana Norwida. Ognisko wolności, kierownik projektu Sławomir Górzyński, oprac. ISBN 979-10-95627-61-6
Bibliografia
edytuj- Ewa Valentin-Stączek, Villardczycy. Życiorysy. Powstanie i funkcjonowanie polskiego Liceum w Villard-de-Lans 1940–1946, Wrocław: Ewa Valentin-Stączek, 2003, ISBN 83-914024-5-2, OCLC 830533850.
- Wojciech J. Podgórski: Poeci na tułaczce. W kręgu autorów Oficyny Nicejskiej Samuela Tyszkiewicza 1940-1947, SBP : Warszawa 2002
- Tadeusz Łepkowski, Wolna szkoła polska w okupowanej Francji. Historia Gimnazjum i Liceum im. Cypriana Norwida w Villard-de-Lans 1940–1946, Warszawa: PWN, 1990, ISBN 83-01-10007-9, OCLC 834111840.
- Le Lycée polonais Cyprian Norwid de Villard-de-Lans 1940-1946 (dwujęzyczna broszura sygnowana "Imp. M. Kwiatkowski – Narodowiec – LENS", bez podanego autora i daty wydania; sprzed 1990)