Lgota (powiat chrzanowski)
Lgota – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Trzebinia przy drodze wojewódzkiej nr 791.
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
877[2] |
Strefa numeracyjna |
32 |
Kod pocztowy |
32-543[3] |
Tablice rejestracyjne |
KCH |
SIMC |
0222918 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu chrzanowskiego | |
Położenie na mapie gminy Trzebinia | |
50°12′22″N 19°33′18″E/50,206111 19,555000[1] |
Lgota położona jest na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.
W latach 1954–1958 wieś należała do powiatu olkuskiego. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.
W Lgocie istnieje szkoła podstawowa. Pod względem wyznaniowym wieś jest centrum rzymskokatolickiej parafii i zboru Adwentystów Dnia Siódmego.
Części wsi
edytujSIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0222924 | Nawsie | część wsi |
0222930 | Skotnica | część wsi |
0222947 | Wzgórze | część wsi |
Historia
edytujTradycje górnictwa rudy galmanu sięgają końca XIII i XIV w. W 2. połowie XVII w. czynne były kopalnie galmanu, skąd wywożony był Wisłą do Gdańska, a stamtąd dalej dostarczany głównie do Szwecji, gdzie używano go do produkcji mosiądzu. Około 1720 r. spławiano do Gdańska z kopalni pod Lgotą rocznie 500 beczek, (ok. 350 ton galmanu), a w 2. poł. XVIII w. ok. 300 beczek (ok. 200 ton). Po 1854 r. po raz pierwszy użyto nazw własnych kopalń pochodzącymi od nazw pól górniczych. Kopalnia ostrężnicko-lgocka otrzymała imię Katarzyna, która dzieliła się na rewiry: I. Mrowce, II. Kocman, III., IV., V., VI. i VII. Przykra, VIII., X. i XI. Niwki, IX. Babskie. Zbudowana została cechownia, budynki mieszkalne dla dozoru i administracji, oraz składy i stajnie. W 1854 kopalnia była wyposażona m.in. w 75 lin szybowych, 70 okutych kibli do wyciągania urobku, 119 taczek, 84 sita i 44 cebry do przesiewania galmanu, 36 skrzyń do płukania galmanu, 1 miech do oczyszczania powietrza w chodnikach. Czynny był jeden kierat wydobywczy. Kopalnia składała się z kilkudziesięciu szybów i całego labiryntu chodników. W latach 1854–1857 została przebudowana na bity gościniec droga z Lgoty do Trzebini, którą wożono galman do trzebińskiej stacji kolejowej. Pod koniec XIX w. nastąpił upadek górnictwa rud cynkowych, wydobycie po 1890 r. zaczęło upadać, wskutek wyczerpywania się złóż. Drobne ilości galmanu wydobywano jeszcze koło przysiółka Galman do I wojny światowej.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68031
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 660 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
Bibliografia
edytuj- Ziemia Chrzanowska i Jaworzno. Monografia, Kraków 1969
- Chrzanovia Patria Parva. homepage.mac.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-12-28)].