Leszek Krzemień

polski generał brygady

Leszek Krzemień, właśc. Maks Wolf (ur. 28 sierpnia 1905 w Warszawie, zm. 27 sierpnia 1997 tamże) – generał brygady Wojska Polskiego (1951), działacz komunistyczny, kilkakrotnie więziony.

Leszek Krzemień
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

28 sierpnia 1905
Warszawa

Data i miejsce śmierci

27 sierpnia 1997
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1943–1955, 1957–1968

Siły zbrojne

ludowe Wojsko Polskie

Stanowiska

zastępca dowódcy ds. polit.-wych. 1 Brygady Artylerii Armat, szef Polskiej Misji Wojskowej w Wiedniu, szef Kancelarii Wojskowej Prezydenta RP, zastępca dowódcy Okręgu Wojskowego Nr IV do spraw polit., zastępca szefa Głównego Zarządu Politycznego WP, pełnomocnik rządu PRL ds. pobytu wojsk radzieckich w Polsce

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal im. Ludwika Waryńskiego Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie Michała, buchaltera, i Balbiny z Uzdańskich (1870–1957). W 1922 ukończył 6 klas Gimnazjum Zrzeszenia Nauczycielskiego w Warszawie, po czym rozpoczął aktywną działalność w komunistycznym ruchu młodzieżowym. Od 1921 był szefem okręgu Komunistycznego Związku Młodzieży Polski, a od 1934 członkiem Sekretariatu Komitetu Centralnego KZMP. Od 1924 był członkiem Komunistycznej Partii Polski, do czasu rozwiązania partii w 1938 był kierownikiem Wydziału Wojskowego Komitetu Centralnego KPP. W latach 1928–1931 był słuchaczem Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej w Moskwie. Był kilkakrotnie więziony za działalność komunistyczną, łącznie spędził w więzieniu około 9 lat. We wrześniu 1939 uciekł do strefy sowieckiej, gdzie był urzędnikiem w Fabryce Mleka w miejscowości Barnauł. W maju 1943 został wcielony do formowanego na terytorium ZSRR ludowego Wojska Polskiego jako szeregowy. Po przybyciu do obozu w Sielcach nad Oką został wyznaczony na zastępcę dowódcy 2 dywizjonu przeciwpancernego do spraw polityczno-wychowawczych i awansowany na podporucznika w korpusie oficerów politycznych. Od maja 1943 był szefem Wydziału Wojskowego Zarządu Głównego Związku Patriotów Polskich. Od sierpnia 1943 był zastępcą ds. polityczno-wychowawczych 2 pułku czołgów, a od września 1943 1 Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte. Od marca 1944 był zastępcą dowódcy do spraw polityczno-wychowawczych 1 Brygady Artylerii Armat, po czym w lipcu 1944 przeszedł do pracy etatowej w Wydziale Wojskowym Zarządu Głównego Związku Patriotów Polskich. W 1944 został członkiem Polskiej Partii Robotniczej.

Od maja do października 1945 był delegatem Rządu RP – szefem Polskiej Misji Wojskowej w Wiedniu. Następnie został zastępcą III wiceministra obrony narodowej w stopniu pułkownika (w ciągu 3 lat awansował z szeregowego na pułkownika[1]). W latach 1946–1947 szef Kancelarii Wojskowej Prezydenta RP Bolesława Bieruta. Wchodził również w skład Głównej Komisji Odznaczeniowej. Od lipca 1947 był delegatem Ministra Obrony Narodowej dla realizacji umów zagranicznych, a w latach 1948–1950 zastępcą dowódcy Okręgu Wojskowego Nr IV do spraw politycznych we Wrocławiu – szefem Zarządu Polityczno-Wychowawczego okręgu. Od lipca 1950 do kwietnia 1954 zastępca szefa Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego. Na mocy zarządzenia Prezydenta RP Bolesława Bieruta z 26 stycznia 1951 został awansowany do stopnia generała brygady. Od kwietnia 1954 do grudnia 1955 szef Polskiej Misji Wojskowej w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych. Po powrocie do kraju został przeniesiony do rezerwy. Od grudnia 1955 do maja 1957 był zastępcą redaktora naczelnego „Trybuny Ludu”. W sierpniu 1957 powołany ponownie do służby wojskowej objął stanowisko pełnomocnika rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ds. pobytu Wojsk Radzieckich w Polsce i przewodniczącego delegacji polskiej w Komisji Mieszanej. W lutym 1961 uzyskał tytuł magistra historii w Wojskowej Akademii Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego.

Rozkazem personalnym ministra obrony narodowej z 9 kwietnia 1968, po wydarzeniach marcowych 1968 został przeniesiony w stan spoczynku. Na emeryturze publikował tendencyjne książki i artykuły na temat działalności KZMP i KPP. Na kongresach Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w 1974 i 1979 powołany w skład Rady Naczelnej ZBoWiD.

Od 1940 był żonaty z Zofią z domu Gaszyńską (1911–1999), urzędniczką. Małżeństwo miało córkę i syna[2].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B2-12-24)[3].

Awanse

edytuj

W trakcie służby w ludowym Wojsku Polskim otrzymywał kolejne awanse na wyższe stopnie wojskowe[2]:

Wybrane publikacje

edytuj
  • Polska odrodziła się: przemówienie delegata Tymczasowego Rządu Polskiego na Węgry i Austrię wygłoszone przez radio w Budapeszcie dn. 14 lipca 1945 r., Budapeszt: Wyd. Komit. Pomocy Repatriantom Polskim na Węgrzech 1945
  • O ojczyźnie i patriotyzmie, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951 (wyd. 2 – 1953)
  • By słowa nasze chwytały za serce: rzecz o agitacji, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953
  • Przeciwko ideologicznemu rozbrajaniu partii: o niektórych problemach rewizjonizmu na tle pewnych publikacji prasowych w Polsce w latach 1956–1957, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1958 (wyd. 1959, przekład rosyjski 1959)
  • Kropla w potoku, t. 1–2, Warszawa: „Iskry” 1961 (wyd. 2 – 1963)
  • Dwudziestolatki początku wieku XX: o ludziach, pracy i walce młodzieży komunistycznej w Polsce w latach 1918–1928, Warszawa: „Iskry” 1967.
  • Spór o dziedzictwo ideowe KPP, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1970
  • Związek Młodzieży Komunistycznej w Polsce: pierwsze dziesięciolecie 1918–1928, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1972
  • Szkice polemiczne w związku z dyskusją o Drugiej Rzeczypospolitej i o roli Komunistycznej Partii Polski, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1974
  • Czas wojny, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1980
  • Zbuntowani: opowieść o KZMP, Warszawa: „Iskry” 1987

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. II: I-M, Toruń 2010, s. 293.
  2. a b J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. II: I-M, Toruń 2010, s. 292–294.
  3. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2023-07-31].
  4. M.P. z 1947 r. nr 143, poz. 862 „za zasługi położone przy organizacji Kancelarii Wojskowej Prezydenta R.P. oraz uporządkowanie systemu odznaczeń”.
  5. Życie Partii, styczeń – marzec 1987, s. 55.

Bibliografia

edytuj
  • Henryk P. Kosk: Generalicja Polska, wyd. Oficyna Wydawnicza „Ajaks” 1998, t. 1, s. 262.
  • Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom 2: I–M, Toruń 2010, s. 292–294 (z fotografią).