Wikipedia

Lepnica rozdęta

Lepnica rozdęta, l. zwyczajna, l. pospolita (Silene vulgaris (Salisb.) Sm.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Jest szeroko rozprzestrzeniony na półkuli północnej, rośnie dziko w Europie, Azji i północnej Afryce, zadomowił się także na Azorach[4]. W Polsce pospolity[5].

Lepnica rozdęta
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

goździkowate

Rodzaj

lepnica

Gatunek

lepnica rozdęta

Nazwa systematyczna
Silene vulgaris (Moench) Garcke
Fl. N. Mitt.-Deutschland ed. 9:64. 1869
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Multimedia w Wikimedia Commons
Morfologia

Morfologia

edytuj
Pokrój
Długość 15–50 cm[6].
Łodyga
Wzniesiona, rozgałęziona, naga, osiąga wysokość do 1 m. Cała roślina ma niebieskawe zabarwienie nadane jej przez warstwę wosku[7]
Liście
Eliptyczne do lancetowatych, zaostrzone.
Kwiaty
Zebrane w luźne wierzchotki. Płatki korony białe, dwudzielne. przykoronka brak lub jest tylko śladowy. Kielich gładki, niebieskozielonkawy, beczułkowaty, rozdęty, z siatką 20 nerwów połączonych poprzecznymi anastomozami[6][8]. Ząbki kielicha szerokie, trójkątne
Owoc
Luźno tkwiąca w rozdętym kielichu torebka na króciutkim trzonku.

Biologia i ekologia

edytuj

Bylina, chamefit[6][5]. Siedlisko: suche murawy, żwirowiska, skarpy, przydroża, ubogie darnie, nasypy z kruszywa kamiennego, płytkie wapienne gleby[6]. Uważana za chwast[9]. Kwitnie od maja do września[6]. Kwiaty zasobne w nektar, zapylane głównie przez motyle nocne i błonkówki[7]. Kwiaty otwierają się całkowicie dopiero nocą i wydzielają w nocy słaby zapach[7]. Rozmnaża się przez nasiona, ale również poprzez podziemne rozłogi[7]. Liczba chromosomów 2n = 24[5]. Może się ukorzeniać na głębokości 1 m[6].

Systematyka i zmienność

edytuj
  • W obrębie rodziny goździkowatych należy do podrodziny Caryophylloideae i plemienia Sileneae[4]
  • Występuje jeden podgatunek Silene vulgaris subsp. vulgaris, który ma wiele synonimów: Behen vulgaris Moench, Cucubalus latifolius Mill., Cucubalus venosus Gilib. Silene cucubalus Wibel, Silene latifolia (Mill.) Rendle & Britten, Silene venosa Asch.[4].

Zastosowanie

edytuj

Czasem jest wykorzystywana jako pasza dla bydła i pożytek pszczeli[6].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
  3. ↑ Silene vulgaris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ a b c Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
  5. ↑ a b c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  6. ↑ a b c d e f g Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997, s. 284. ISBN 83-7073-092-2.
  7. ↑ a b c d Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  8. ↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  9. ↑ Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 78.

Bibliografia

edytuj
  • Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997. ISBN 83-7073-092-2.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Lepnica_rozdęta&oldid=74482111”