Leopold II Koburg

Leopold II
	Król Belgów
Okres	od 10 grudnia 1865; do 17 grudnia 1909
Poprzednik	Leopold I Koburg
Następca	Albert I Koburg
	Suweren Wolnego Państwa Konga
Okres	od 5 lutego 1885; do 15 listopada 1908
	Dane biograficzne
Dynastia	sasko-koburska
Data i miejsce urodzenia	9 kwietnia 1835 ; Bruksela
Data i miejsce śmierci	17 grudnia 1909 ; Laeken
Ojciec	Leopold I Koburg
Matka	Ludwika Maria Orleańska
Żona	1. Maria Henrietta Habsburg; 2. Blanche Delacroix
Dzieci	Ludwika; Leopold; Stefania; Klementyna; Lucjan(inne języki); Filip
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Leopold II, właśc. Leopold Ludwik Filip Maria Wiktor (fr. Léopold Louis Philippe Marie Victor, niderl. Leopold Lodewijk Filips Maria Victor; ur. 9 kwietnia 1835 w Brukseli, zm. 17 grudnia 1909 w Laeken) – król Belgów w latach 1865–1909, z dynastii Koburgów; przedstawiciel nowego imperializmu, właściciel Konga. Jeden z największych zbrodniarzy w dziejach świata, odpowiedzialny za śmierć ok. 6 milionów ludzi.

Życiorys

Syn króla Leopolda I i jego drugiej lub trzeciej żony – Ludwiki Marii Orleańskiej (córki Ludwika Filipa I – króla Francji i Marii Amelii Burbon).

Leopold II ożenił się w 1853 z arcyksiężniczką Marią Henriettą, z węgierskiej linii Habsburgów, wnuczką cesarza Leopolda II^[1]. Z tego związku pochodziła czwórka dzieci:

Luiza Maria Amelia (ur. 1858, zm. 1924), żona Filipa, księcia Saksonii-Koburg-Gotha;
Leopold Ferdynand, książę Brabantu (ur. 1859, zm. 1869);
Stefania Klotylda (ur. 1864, zm. 1945), żona arcyksięcia Rudolfa, następcy tronu austriackiego, a po jego samobójczej śmierci w 1889 żona węgierskiego hrabiego Eleméra Lónyay;
Klementyna (ur. 1872, zm. 1955), żona księcia Napoleona-Wiktora Bonaparte, wnuka Hieronima Bonaparte, najmłodszego brata cesarza Napoleona I.

Leopold II był także ojcem dwóch synów, Lucjana (1906–1984) i Filipa (1907–1914), z pozamałżeńskiego związku z prostytutką, Blanche Delacroix, z którą wziął ślub 12 grudnia 1909, pięć dni przed swoją śmiercią.

Po śmierci Leopolda II królem Belgów został jego bratanek, Albert I.

Leopold, 1844
Leopold z małżonką, Marią Henriettą
Pomnik konny Leopolda II w Brukseli.

Wolne Państwo Kongo

Osobny artykuł: Wolne Państwo Kongo.

Tron belgijski objął po swoim ojcu Leopoldzie I. W 1885 został władcą Wolnego Państwa Konga, kolonii w środkowej Afryce (obecnie Demokratyczna Republika Konga). Przez wiele lat była to jego prywatna własność, w której panowało niewolnictwo^[a]. Prowadzona była rabunkowa gospodarka, pozyskiwany był kauczuk i kość słoniowa. Przyczyniła się ona do śmierci od kilku do kilkunastu milionów ludzi^[2]. W 1908 po ujawnieniu przez dziennikarza i polityka Edmunda Dene Morela skali eksploatacji Konga, wybuchła afera, która doprowadziła do tego, że kontrolę nad terytorium, odtąd znanym jako Kongo Belgijskie, odkupiło od króla państwo belgijskie.

Plany wojny z Holandią

W oparciu o kwerendę w belgijskich Archiwach Królewskich flamandzki historyk Kris Clerckx stwierdził, że Leopold II w 1854, jeszcze przed wstąpieniem na tron, planował błyskawiczną wojnę z Holandią celem zjednoczenia Niderlandów pod swoją władzą, a przede wszystkim przejęcia holenderskich kolonii. Przygotowania weszły w zaawansowaną fazę, ale do wojny nie doszło, zapewne ze względu na brak zgody ze strony Francji^[3].

Upamiętnienia

Ze względu na zbrodnie popełnione w Wolnym Państwie Kongo pomniki króla stojące w Belgii często padały ofiarami wandalizmu. W 2020 roku, po protestach i dewastacji wielu pomników, władze niektórych belgijskich miast zdecydowały się usunąć pomniki Leopolda^[4].

Genealogia


Prapradziadkowie	Franciszek Jozjasz (1697-1764) ∞1723 Anna Zofia Schwarzburg-Rudolstadt (1700-1780)	Ferdynand Albrecht II z Brunszwiku-Lüneburga (1680-1735) ∞1712 Antonina Amalia z Brunszwiku-Wolfenbüttel (1696-1762)	Henryk XXIX Reuss-Ebersdorf (1699-1747) ∞1721 Zofia Teodora Castell-Remlingen (1703-1777)	Jerzy August Erbach-Schönberg (1691-1758) ∞1719 Henrietta Stolberg-Gedern (1699-1750)	Ludwik Filip Burbon-Orleański (1725-1785) ∞1743 Ludwika Henrietta Burbon-Conti (1726-1759)	Ludwik de Penthièvre (1725-1793) ∞1744 Maria Teresa d’Este (1726-1754)	Król Hiszpanii Karol III Hiszpański (1716-1788) ∞1738 Maria Amalia Wettyn (1724-1760)	Cesarz Franciszek I Lotaryński (1708-1765) ∞1736 Maria Teresa Habsburg (1717-1780)
Pradziadkowie	Ernest Fryderyk (1724-1800) ∞ Zofia z Brunszwiku-Wolfenbüttel (1724-1802)		Henryk XXIV Reuss-Ebersdorf (1724-1779) ∞1754 Karolina Erbach-Schönberg (1727-1796)		Ludwik Filip Józef Burbon-Orleański (1747-1793) ∞1769 Ludwika Maria de Penthièvre (1753-1821)		Król Obojga Sycylii Ferdynand I Burbon (1751-1825) ∞1768 Maria Karolina Habsburg (1752-1814)
Dziadkowie	Franciszek Sachsen-Coburg-Saalfeld (1750-1806) ∞1777 Augusta Reuss-Ebersdorf (1757-1831)				Król Francuzów Ludwik Filip Burbon (1773-1850) ∞1809 Maria Amelia Burbon-Sycylijska (1782-1866)
Rodzice	Król Belgów Leopold I Koburg (1790-1865) ∞1832 Ludwika Maria Orleańska (1812-1850)
Leopold II Koburg (1835-1909), król Belgów

Uwagi

↑ Pomimo że Leopold II był sygnatariuszem (i jako król Belgów i jako suweren Kongo) Aktu Końcowego z Brukseli (2 lipca 1890) zabraniającego niewolnictwa (handel czarnymi niewolnikami).

Przypisy

↑ Serwański, Dobosz 1998 ↓, s. 263.
↑ Peter Forbath, The River Congo: The Discovery, Exploration and Exploitation of the World’s Most Dramatic Rivers, Harper & Row 1977, s. 278.
↑ Kamil Janicki, Belgia planowała napaść na Holandię, Histmag.org, 30 czerwca 2009.
↑ Georgina Rannard: Leopold II: Belgium 'wakes up' to its bloody colonial past. bbc.com, 12-06-2020. [dostęp 2020-11-16]. (ang.).

Bibliografia

Maciej Serwański, Józef Dobosz: Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej. Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., 1998. ISBN 83-86138-35-1.

Linki zewnętrzne

Kongo – prywatna kolonia króla Belgów Leopolda II
Georges Nzongola-Ntalaja, History's deadliest king (ang.), kanał „TED-Ed” na YouTube, 8 lipca 2021 [dostęp 2024-10-05].

[2] Pomimo że Leopold II był sygnatariuszem (i jako król Belgów i jako suweren Kongo) Aktu Końcowego z Brukseli (2 lipca 1890) zabraniającego niewolnictwa (handel czarnymi niewolnikami).

[CITEREFSerwański,_Dobosz1998263-1] Serwański, Dobosz 1998 ↓, s. 263.

[3] Peter Forbath, The River Congo: The Discovery, Exploration and Exploitation of the World’s Most Dramatic Rivers, Harper & Row 1977, s. 278.

[4] Kamil Janicki, Belgia planowała napaść na Holandię, Histmag.org, 30 czerwca 2009.

[5] Georgina Rannard: Leopold II: Belgium 'wakes up' to its bloody colonial past. bbc.com, 12-06-2020. [dostęp 2020-11-16]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]