Leon Sygietyński
Leon Sygietyński herbu własnego[1] (ur. 1822 w Lublinie, zm. 16 grudnia 1891 w Łodzi) – polski dziennikarz, tłumacz, literat, właściciel ziemski[2].
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
1822 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
16 grudnia 1891 |
Miejsce spoczynku |
Łódź |
Zawód, zajęcie |
dziennikarz, tłumacz, literat |
Dzieci | |
Krewni i powinowaci |
Życiorys
edytujW młodości uczył się w Warszawie[3]. W 1843[3] został redaktorem warszawskiej „Gazety Teatralnej”, jednocześnie zajmując się przekładami powieści, m.in. „Muszkieterów” Dumasa[4]. W 1850 zamieszkał w dzierżawionym przez siebie majątku Gosławice[3], który został skonfiskowany przez władze rosyjskie, ze względu na uczestnictwo jego syna w powstaniu styczniowym[3]. Po tym wydarzeniu, w 1865, Sygietyński zamieszkał ponownie w Warszawie, gdzie od 1872 wydawał i redagował własne pismo ziemiańskie pt. „Tygodnik Rolniczy”. Był także zaangażowany w ukazanie się w latach 1873–1873 dwóch tomów „Rocznika Ziemiańskiego”. W latach 80.[3] był kierownikiem „Korespondenta Rolniczego”, wydawanego przy „Gazecie Warszawskiej”[4].
W 1891 przeniósł się z żoną do Łodzi[3], gdzie pracował jako technik w wydziale ubezpieczeń i publikował na łamach „Dziennika Łódzkiego” oraz był korespondentem „Gazety Warszawskiej”[4].
Był tłumaczem powieści, kilkunastu oper i kilkunastu operetek. Tłumaczył z języka francuskiego[4] oraz angielskiego[5]. Był właścicielem majątku Stradzew w powiecie kutnowskim[3].
Życie prywatne
edytujSygietyński był synem Karola Sygietyńskiego (1782–1826) – naczelnika Wydziału Skarbowego Komisji Województwa Lubelskiego i Anny z domu Czyńskiej. Jego żoną była Malwina z domu Krzyżanowska – córka Feliksa Krzyżanowskiego, dzierżawcy ekonomii łomżyńskiej oraz Antoniny z domu Stępczyńskiej[3].
Mieli sześcioro dzieci, do których należeli:
- Karol Sygietyński (ok. 1845–1863) – powstaniec styczniowy, poległy 6 września 1863 pod Żdżarami w pobliżu Rawy Mazowieckiej,
- Antoni Sygietyński (1850–1923) – krytyk literacki, powieściopisarz i pedagog[3], ojciec założyciela zespołu „Mazowsze” – Tadeusza Sygietyńskiego (1896–1955)[6].
- Władysław Sygietyński – skrzypek Opery Warszawskiej,
- Ireneusz „Rene” Sygietyński – inżynier komunikacji, budowniczy kolei w Andach peruwiańskich oraz naczelnik przy budowie kolei anatolijskiej w Turcji, odznaczony Orderem Mecidiye Nişani (1896), po I wojnie światowej pracownik Ministerstwa Skarbu w Warszawie,
- Florentyna Zofia Sygietyńska (ok. 1850–1939) – wiolonczelistka, żona Mieczysława Antoniego de Viriona (1835–1918),
- Bronisława Sygietyńska (1853–1871)[3].
Sygietyński zmarł 16 grudnia 1891 w Łodzi. Został pochowany na miejscowym cmentarzu[7].
Twórczość
edytuj- libretto „Górnicy” z muzyką Jana Jakescha (Warszawa 1843),
- miniatura „Żony, czyli rywale” (wystawiona 17 XII 1841 w Teatrze Rozmaitości w Warszawie z muzyką Józefa Damsego, Warszawa 1843),
- komedia „Pamiętam” (1873, niewystawiona i niewydana),
- pięcioaktowy obrazek „Syn marnotrawny” (wystawiona, 15 VI 1875 przez teatr Alhambra)[3].
Tłumaczenia
edytuj- libretto „Łucja z Lammermooru” Salvadore Cammarano (do muzyki Gaetano Donizettiego, Warszawa 1843),
- libretto „Lukrecja Borgia” Felice Romaniego (do muzyki Gaetano Donizettiego, Warszawa 1843),
- sztuka „Artykuł 960” Jacquesa-François Ancelota i Paula Dandré (wystawiona 14 I 1842 w Teatrze Rozmaitości, wydana: Warszawa 1843),
- sztuka „Siostra Kasperka” Antoine'a-François Varnera i Félixa-Auguste'a Duverta (Warszawa 1843),
- komedioopera „Podróż na koniec świata” Emmanuela Théaulona (wystawiona w listopadzie 1842 z muzyką Józefa Damsego, wydana: Warszawa 1843),
- „Noc i poranek, czyli życie ludzkie” Edwarda Bulwera-Lyttona (Warszawa 1844),
- powieść „Trzej muszkieterowie” Alexandre Dumasa (Warszawa 1846),
- powieść „Muszkieterowie w dwadzieścia lat później” Alexandre Dumasa (Warszawa 1846),
- powieść „Lata trzy pobytu w stepach Ameryki” anonimowego autorstwa (Warszawa 1872),
- libretto operowe „Don Desiderio” Cassiano Zaccagniniego z muzyką Józefa Michała Poniatowskiego (Lwów 1878),
- libretto operowe „Afrykanka” Eugène Scribe’a z muzyką Giacomo Meyerbeera (Lwów 1880),
- „Serenada” Jeana-Baptiste’a Weckerlina do słów Victora Hugo (1900)[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Genealogia Polska 2 Polish Genealogy: Sygietyński [online], Genealogia Polska 2 Polish Genealogy, 24 czerwca 2019 [dostęp 2023-11-03] .
- ↑ Leon Sygietyński, [w:] sejm-wielki.pl [online] .
- ↑ a b c d e f g h i j k l Polski slownik biograficzny: Surmacki Leopold-Szaniawski Jozafat, Skład główny w księg, Gebethnera i Wolffa, 1935 [dostęp 2023-11-02] (pol.).
- ↑ a b c d Leon Sygietyński, „Kurjer Codzienny” (359), crispa.uw.edu.pl, 30 grudnia 1891, s. 2 [dostęp 2023-11-03] .
- ↑ Hanna Sygietyńska , Stary pan w czarnym, niemodnym surducie: Antoni Sygietyński, 1850-1923, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2003, ISBN 978-83-89101-11-2 [dostęp 2023-11-03] (pol.).
- ↑ Tadeusz Sygietyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-11-03] .
- ↑ Nekrologja, „Kurjer Warszawski. dodatek poranny.” (349), crispa.uw.edu.pl, 18 grudnia 1891 [dostęp 2023-11-03] .