Leniwka (dopływ Radomki)
Leniwka (Leniwa[2]) – rzeka, prawy dopływ Radomki[3] o długości 15,83 km[4].
 Leniwka wypływająca z Puszczy Kozienickiej | |||||||||||||
| Kontynent | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | |||||||||||||
| Województwo | |||||||||||||
| Lokalizacja | |||||||||||||
| Rzeka | |||||||||||||
| Długość | 15,83 km | ||||||||||||
| Powierzchnia zlewni |
123 km² | ||||||||||||
| Źródło | |||||||||||||
| Miejsce | okolice wsi Żdżary (koło Jedlni) | ||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||
| Ujście | |||||||||||||
| Recypient | Radomka | ||||||||||||
| Miejsce |
na zachód od Stawów Grądy | ||||||||||||
| Wysokość |
ok. 118 m n.p.m.[1] | ||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Pionki  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu radomskiego  | |||||||||||||
Rzeka płynie w województwie mazowieckim, na terenie gmin: Pionki, Jastrzębia i Głowaczów (odcinek ujściowy). Jej źródła znajdują się w okolicach wsi Żdżary (koło Jedlni). Stąd płynie na zachód, w stronę Jedlni. Za wspomnianą miejscowością skręca na północ, płynąc środkiem polany jedleńskiej. Jej dolny odcinek jest przede wszystkim leśny, gdyż przepływa przez tereny Kozienickiego Parku Krajobrazowego. W tym miejscu wokół rzeki utworzono Rezerwat przyrody Leniwa. Po odcinku puszczańskim wpływa w obręb doliny Radomki, do której uchodzi za Stawami Grądy (Grondy). Prawymi dopływami Leniwki są Roścień, Rzekietka, Ostrownica, Narutówka, a lewymi Jedlnianka, Dobra, Ćwiertowa i Jedlonka.
Na polanie jedleńskiej rzekę cechuje bieg uregulowany, podobnie jest w obrębie doliny Radomki. W miejscach tych płynie przez podmokłe łąki. Bardziej dziki bieg rzeki, meandrujący i porośnięty wieloma gatunkami drzew znajduje się na odcinku biegnącym przez Puszczę Kozienicką (między Stokami a Lewaszówką).
Leniwka wraz z dopływami w przeszłości odgrywała znaczącą rolę w życiu gospodarczym okolicznych wsi.[potrzebny przypis] Na rzece istniał młyn położony w Jaroszkach, będących dawną osadą młyńską. Poruszała ona również hutę szkła w Stokach i Hucie oraz fajansiernię w Jedlni, które zostały założone w 1841 roku przez właściciela majoratu jedleńskiego, rosyjskiego gen. Aleksandra Bezaka (ziemie te zostały mu nadane jako nagrodę za zasługi w tłumieniu powstania listopadowego). Nad jej brzegami w czasie ostatnich dwóch wieków rozegrało się wiele krwawych wydarzeń historycznych, w tym bitwy z czasów powstania styczniowego (1863-1864) oraz II wojny światowej (1939-1945).[potrzebny przypis]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Leniwka na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Geodeta Kraju. [dostęp 2017-07-14].
- ↑ Leniwka na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (wynik wyszukiwania), Główny Geodeta Kraju, za: Protokół z posiedzenia KUNMiOF w dniach 28 - 29 września 2004; Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej (gazeter) PPWK - Warszawa 1991; Mapa topograficzna w skali 1:10 000 [dostęp 2017-07-14].
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 136, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Leniwka na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-07-14].
Bibliografia
edytuj- K. Piasecki, Puszcza Kozienicka, Wyd. PTTK "Kraj", Warszawa 1999
- Leniwa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 143.