Lena Katina

rosyjska wokalistka

Lena Katina, właśc. Jelena Siergiejewna Katina (ros. Елена Сергеевна Катина; ur. 4 października 1984 w Moskwie) – rosyjska piosenkarka wykonująca muzykę z pogranicza popu i rocka, autorka tekstów, wokalistka duetu t.A.T.u. (razem z Julią Wołkową)[1][2][3][4].

Lena Katina
Ilustracja
Lena Katina (2013)
Imię i nazwisko

Jelena Siergiejewna Katina

Pseudonim

Lena Katina

Data i miejsce urodzenia

4 października 1984
Moskwa (RFSRR)

Instrumenty

fortepian

Typ głosu

mezzosopran

Gatunki

pop[1][2], rock[1][2], soft rock[2], pop-rock[3], muzyka elektroniczna[3][4], post-rock[4], muzyka niezależna[5]

Zawód

piosenkarka, autorka tekstów, dawniej: wokalistka

Aktywność

od 1994

Wydawnictwo

Universal (2000–2006)
T.A. Music (2006–2011)
Katina Music Inc. (od 2012)

Powiązania

Lauri Ylönen, Julija Wołkowa

Zespoły
Tatu
Strona internetowa

W 2012, po rozpadzie t.A.T.u. założyła własną wytwórnię muzyczną Katina Music Inc., stając się tym samym muzykiem niezależnym[5][6].

Młodość

edytuj

Urodziła się 4 października 1984 w Moskwie. Jest córką Siergieja Wasiljewicza Katina, rosyjskiego autora słów do piosenek, i jego żony Iniessy Wsiewołodowny Katiny. Jej rodzice rozwiedli się. Ma przyrodnie rodzeństwo: siostrę Katię z nowego związku matki, i brata z nowego związku ojca.

W dzieciństwie uprawiała gimnastykę artystyczną, taniec, łyżwiarstwo figurowe, pływanie i kolarstwo. Uczęszczała do dwóch placówek w Moskwie: szkoły publicznej nr 457 w latach 1991–2001 i szkoły muzycznej w latach 1992–1999, gdzie uczyła się gry na fortepianie. Mówi w języku rosyjskim i angielskim[7]. Katina umie płynnie grać na fortepianie[8].

Kariera muzyczna

edytuj

Duet w t.A.T.u.

edytuj

W latach 1994–1997 stawiała pierwsze muzyczne kroki w dziecięcym zespole popowym Avenue. Po odejściu z grupy grała w zespole Nieposiedy, w którym poznała Julię Wołkową[7]. W 1999 obie zostały wokalistkami zespołu t.A.T.u., którego twórcą był Iwan Szapowałow. Współfinansował go Boris Renski[8]. 21 maja 2001 wokalistki wydały pierwszy album studyjny pt. 200 po wstriecznoj[9]. Album promowały między innymi singlami „Ja soszła s uma[10] i „Nas nie dogoniat[11], które stały się międzynarodowymi przebojami. Wideoklip do „Ja soszła s uma” wywołał duże kontrowersje w Rosji, za sprawą homoseksualnego wydźwięku[12]. Sam album był najlepiej sprzedającą się płytą w Rosji. Szacuje się, że posiada go milion nabywców zgodnie z oficjalnymi certyfikatami sprzedaży[13][12]. Trzecim singlem promującym album został utwór „30 minut”[14]. Między majem a grudniem odbyły pierwszą wspólną trasę koncertową – 200 po wstriecznoj Tour[potrzebny przypis].

Na początku 2002 podpisały umowę z międzynarodową wytwórnią płytową Interscope, podległą Universal Music Group, dzięki czemu nagrały anglojęzyczną wersję debiutanckiej płyty, którą wydały 17 września 2002 jako 200 km/h in the Wrong Lane, wydały 17 września 2002[15]. Album zyskał przychylne opinie krytyków[8]. Został rozpowszechniony w 5 mln kopii; zgodnie z oficjalnymi certyfikatami, sprzedał się w nakładzie ponad 1 mln egzemplarzy w Europie[16], 500 tys. w Stanach Zjednoczonych i 2 mln w Japonii[17][18][19][20]. Wydawnictwo promowane było m.in. przez singiel „All the Things She Said”, będący anglojęzyczną wersją utworu „Ja soszła s uma”[8]. Pozostałymi singlami z płyty zostały utwory „Not Gonna Get Us[8], „Show Me Love”[21], „30 Minutes[22] i „How Soon Is Now?”, będący coverem piosenki z repertuaru zespołu The Smiths[23]. Dzięki zdobytej popularności poza granicami Rosji, wystąpiły na scenach cieszących się renomą goszczenia artystów o międzynarodowej sławie – Tokyo Dome i Wembley Arenie. Zrealizował również trasy koncertowe w Europie, Ameryce Łacińskiej i Azji[8].

 
Lena Katina, 2003

W marcu 2003 zostały wybrane wewnętrznie przez rosyjskiego nadawcę publicznego (Pierwyj kanał) na reprezentantki Rosji w 48. Konkursie Piosenki Eurowizji organizowanym w Rydze. Ich konkursowym utworem został singiel „Nie wier´, nie bojsia” autorstwa Marsa Łazara, Iwana Szapowałowa i Walerija Polijenki[24][25]. Podczas tygodnia poprzedzającego koncert finałowy wzbudzały kontrowersje skandalicznym zachowaniem; w tym nie przestrzegały harmonogramu prób i przerywały występy[26][27][28], m.in. podczas próby technicznej[29][30]. Organizatorzy zapowiedzieli, że jeżeli podczas występu na żywo dopuszczą się kontrowersyjnych zachowań (np. homoseksualnego pocałunku), ich prezentacja zostanie zastąpiona zapisem z próby generalnej[31]. Podczas nagrywania próby na scenie wystąpiła jednak tylko Katina, ponieważ Wołkowa została przewieziona do szpitala z powodu problemów z gardłem[32]. Wołkową zastąpiła wówczas estońska wokalistka Katja Netajeva[33][34]. Podczas drugiej próby generalnej ich występ spotkał się z pozytywnym odbiorem przez dziennikarzy, a one same nie wzbudzały kontrowersji na scenie[35]. Chociaż były faworytkami bukmacherów do wygrania konkursu[36][37][38][39], zajęły trzecie miejsce w finale. Wyniki spotkały się z krytyką ze strony rosyjskiej telewizji[40][41][42][43][44][45]. Sześć lat po finale Katina wyznała w jednym z wywiadów, że Pierwyj kanał rzekomo otrzymał od łotewskiego nadawcy ofertę kupna pierwszego miejsca[46].

Pod koniec września 2003 wydały debiutancki album kompilacyjny pt. Remixes[47], a w listopadzie – pierwszy album koncertowy pt. Screaming for More. 12 grudnia w rosyjskiej telewizji transmitowany był specjalny program poświęcony historii zespołu pt. Anatomy of t. A. T. u., podczas którego przyznały się do bycia heteroseksualistkami[48]. Pod koniec roku przedstawiciel wytwórni Neformat poinformował media o planach zebrania petycji popierających udział wokalistek w wyborach prezydenckich[49]. Na początku 2004 rozwiązały umowę z Szapowałowem oraz jego wytwórnią Neformat[50], a w 2004 zawiesiły współpracę z powodu ciąży Wołkowej[51][52].

 
t.A.T.u. w Echo of Moscow Radio, 2008

4 lipca 2004 Katina wyjechała z Wołkową do Londynu, gdzie rozpoczęły nagrywanie materiału na nowy album studyjny wraz z nowym menedżerem, Sergiejem Gałojanem[53]. 11 października 2005 wydały album zatytułowany Dangerous and Moving[54]. Rosyjska wersja albumu (pt. Ludi inwalidy) została wydana dwa tygodnie później[55]. Pierwszym singlem promującym ich angielską wersję płyty był „All About Us[56]. Rosyjską wersję promował – „Ludi inwalidy[57]. Drugim singlem promującym anglojęzyczne wydawnictwo został utwór „Friend or Foe”[58], w którym partie basowe nagrał Sting[55].

W sierpniu 2006 poinformowały o odejściu z wytwórni Universal/Interscope z powodu różnicy zdań w sprawie wyboru poszczególnych utworów na single[59]. Niedługo później założyli własną wytwórnię – T.A. Music[60].

21 października 2008 wydały album studyjny pt. Happy Smiles w serwisie iTunes[61], zaś 15 grudnia 2009 tamże, jej anglojęzyczna wersja – Waste Management[62].

21 marca 2009 podjęły decyzję o zawieszeniu działalności[63].

Kariera solowa

edytuj
 
Lena Katina, 2011

Po zakończeniu działalności zespołu Katina przeprowadziła się do Los Angeles[potrzebny przypis]. 30 maja 2010 zagrała pierwszy solowy koncert w klubie nocnym „Troubadour”[64]. W czerwcu zaprezentowała pierwszy, solowy singiel, „Lost in this Dance”[65]. W lutym 2011 miała zagrać koncert na stadionie Cotton Bowl[66], jednak został on odwołany[67] z powodu słabej sprzedaży biletów[68]. 4 sierpnia 2011 wydała singiel „Never Forget”[69]. 7 stycznia 2012 meksykański zespół Belanova opublikował w serwisie YouTube teledysk do utworu „Tic-Toc” nagranego w duecie z Katiną[70], który znalazł się na ich albumie Sueño Electro II[71].

24 września 2013 wydała singiel „Lift Me Up”[72], a 7 października 2014 udostępniła w sklepach cyfrowych następny – „Who I Am”[73]. 18 listopada 2014 wydała debiutancki, solowy album studyjny pt. This Is Who I Am[74]. Na czwarty, ostatni singiel z płyty wybrała „An Invitation”, który ukazał się równocześnie z premierą płyty[75]. 1 lipca 2016 wydała hiszpańskojęzyczną wersję albumu, zatytułowaną Esta soy yo[76], którą promował odpowiednik singla „Lift Me Up” w tym języku – „Levántame”, dostępny w sprzedaży cyfrowej od 24 września 2013[77].

31 maja 2017 powiadomiła, że pracuje nad teledyskiem do nowego singla, który ma się ukazać w języku angielskim i rosyjskim[78]. 22 października zaprezentowała premierowo singiel „Silent Hills” nagrany w duecie z Jus Gratą[79], w jednej ze stacji radiowych o największym zasięgu w Rosji – Love Radiu[80]. 14 listopada zaprezentowała koncertowe DVD pt. Live in Rome[81]. 25 grudnia opublikowała piosenkę „Here I Go Again”, którą nagrała w duecie z Daddy’m Mercurym[82].

25 stycznia 2018 otrzymała chilijską nagrodę od organizacji wsparcia ruchu LGBT, Movilh[83]. 20 lutego udzieliła obszernego wywiadu dla stacji radiowej Capital FM[84]. 26 lutego gościła w Love Radiu, a podczas audycji zaśpiewała premierowo utwór „Krasawcy”[85]. 28 lutego za pośrednictwem meksykańskiego ogólnodostępnego radia ExaFm zaprezentowała singiel „Here I Go Again”[86], który trzy dni później został puszczony w Love Radiu[87]. 2 marca udzieliła rozgłośni wywiadu o koncercie z premierowymi utworami w Moskwie[88]. 3 marca 2018 zagrała specjalny koncert wraz z zespołem w Moskwie, na którym zaśpiewała utwory z nadchodzącej, trzeciej solowej płyty, a także wykonała utwory z debiutanckiego solowego albumu i kilka z twórczości t.A.T.u. Album pierwotnie miał ukazać się wiosną tegoż roku[89]. 4 marca wydała zapowiedziany singiel w języku rosyjskim – „Posle nas”, który ukazał się w ogólnej sprzedaży w iTunes, a także w serwisie streamingowym Spotify[90]. 3 sierpnia zaprezentowała singiel „Kosy”[91], zaś 12 września następny – „McDonald’s”[92]. 27 listopada wzięła udział w nagraniu programu Segodnija vecherom wraz z Michaiłem Bojarskim na kanale Pierwyj kanał[93], zaś 4 grudnia w noworocznym wydaniu show komediowego Ural Pelmeni na STS[94]. W grudniu poinformowała o dołączeniu do akcji „Gwiazdy sportów studenckich” organizowanej przez Halę Sportową Łużniki[95]. 10 grudnia opublikowała skróconą wersję teledysku do „Kosy”[96]. 14 grudnia miał swoją premierę piąty singiel artystki z zapowiadanej płyty – „Kurish”[97][98], zaś 12 kwietnia 2019 szósty – „Star Trek”[99].

Działalność pozamuzyczna

edytuj

Zagrała w filmie You & I (2010).

We wrześniu 2012 udała się do Sankt Petersburga, aby wesprzeć międzynarodowy festiwal Queerfest. Na temat osób o innej orientacji wypowiedziała się pozytywnie i zadeklarowała chęć ich wsparcia[100]. We wrześniu 2014 Wołkowa wyraziła wysoce homofobiczne opinie na temat społeczności LGBT, w tym szczególnie o mężczyznach nieheteroseksualnych. Katina zapytana o swoje zdanie na ten temat, odpowiedziała w poście na oficjalnym profilu na Facebooku, nieprzychylnymi stwierdzeniami do stanowiska Wołkowej[101].

Życie prywatne

edytuj

W sierpniu 2013 wyszła za słoweńskiego muzyka rockowego Sashę Kuzmanovicia, którego poznała w 2003 podczas gali American Music Award[102]. Mają syna Aleksandra (ur. 22 maja 2015 w Moskwie)[7]. W 2019 para się rozwiodła. W 2022 poślubiła milionera Dmitrija Spiridonowa[103] Mają syna, Demiana (ur. 11 lipca 2023)[104].

Inspiracje muzyczne

edytuj

Za źródło inspiracji podaje zespoły rockowe, takie jak Pink Floyd, Queen, The Beatles czy Led Zeppelin[8].

Dyskografia

edytuj
Osobny artykuł: Dyskografia t.A.T.u..
Albumy studyjne
Tytuł Dane dot. albumu
This Is Who I Am
Esta soy yo
  • Data: 1 lipca 2016[76]
  • Wydawca: Katina Music Inc.[4]
  • Format: CD, Digital download[4]
Mono
  • Data: 26 lipca 2019[105]
  • Wydawca: Katina Music Inc.[105]
  • Format: CD, Digital download[105]
Albumy akustyczne
Tytuł Dane dot. albumu
RAWsession – 07.14.11
Albumy koncertowe
Tytuł Dane dot. albumu
European Fan Weekend 2013 Live
  • Data: 17 marca 2014[108]
  • Wydawca: Katina Music Inc.[108]
  • Format: CD, Digital Download[109]
Live in Rome
Single
Rok Tytuł Album
2011 Never Forget[69] This Is Who I Am
2013 Lift Me Up[72]
Levántame[77] Esta soy yo
2014 Who I Am[73] This Is Who I Am
An Invitation[75]
2017 Silent Hills[79]
2018 Posle Nas[90] Mono
Kosy[91]
McDonald’s[92]
Kurish[111]
2019 Star Trek[99]
Mono[112]
Nikogda[113]
Promo single
Rok Tytuł Album
2010 Lost In This Dance (Pridefest Mix)[114]
2011 Keep On Breathing[115]
2014 Fed Up[116] This Is Who I Am
Just A Day[117]
2016 No Voy a Olvidarte (Maragakis Remix)[118] Esta soy yo
Gościnnie w singlach
Rok Tytuł Album
2011 Tic-Toc[71][119] Sueño Electro II
2017 Here I Go Again[82]
Albumy i mini-albumy
Tytuł Rok Uwagi Źródło
Abandon All Ships – Geeving 2010 gościnnie śpiew w utworze „Guardian Angel” [120]
Clark Owen – Melody 2012 gościnnie śpiew w utworze „Melody” [121]
T-Killah – Boom 2013 gościnnie śpiew w utworze „Shot” / „Ya Budu Rjiadom” [122]
Sergio Galoyan – Paradise – EP gościnnie śpiew w utworze „Paradise” [123]
Orbit Monkey – It’s Christmas Time – EP gościnnie śpiew w utworze „It’s Christmas Time” [124]
7B – Fan gościnnie śpiew w utworze „Chto ne khvatayet” [125]
Re:boot – Century 2014 gościnnie śpiew w utworze „Century” [126]
Julija Wołkowa & Legalize feat. Mike Tompkins – Lubow w każdom mgnowienii gościnnie śpiew w utworze „Lubow w każdom mgnowienii” [127]
Podniebiesnaja – niezrealizowany materiał gościnnie śpiew w utworze „Nowajia lubow” [128]
Noemi Smorra – Trasparente – EP / This Is Who I Am 2015 gościnnie śpiew w utworze „Golden Leaves” [129]
Vintazh – Live 1.0 gościnnie śpiew w utworze „Dewochki-lunatiki (Live)” [130]
Jako autorka tekstów
Tytuł Rok Uwagi Źródło
Anna Tsuchiya – Lucifer – EP 2014 gościnnie tekst do „Lucifer” [131]

Przypisy

edytuj
  1. a b c Lena Katina [online], AllMusic (ang.).
  2. a b c d Marcin Wojciechowski, Pamiętasz Lenę Katinę? Tak wygląda dziś rudowłosa piękność z t.A.T.u. [ZDJĘCIA] [online], Radio Zet, 16 grudnia 2017 [dostęp 2018-02-08] (pol.).
  3. a b c d e Lena Katina – This Is Who I Am [online], Discogs [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  4. a b c d e Lena Katina – Esta Soy Yo [online] [dostęp 2018-02-10] (ang.).
  5. a b Manuela Ippolito, Debutto solista per Lena Katina (t.A.T.u.) con anteprima live a Roma [online], musicalnews.com, 10 listopada 2014 [dostęp 2018-03-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-02] (hiszp.).
  6. Dorota Kutnik, Nowy album Leny Katiny [online], allaboutmusic.pl, 16 czerwca 2016 [dostęp 2018-03-02] (pol.).
  7. a b c Lena Katina Biography [online], iMDb [dostęp 2018-09-13] (ang.).
  8. a b c d e f g Lena Katina – About, lenakatina.com [dostęp 2017-09-01] [zarchiwizowane 2018-04-11] (ang.).
  9. Тату – 200 По Встречной [online], Discogs [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  10. Тату – Я Сошла С Ума [online], Discogs [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  11. TATU – Nas Nie Dogoniat / Ya Soshla S Uma [online], Discogs [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  12. a b Табу на „Тату”. Болгарские власти отменили концерт российской поп-группы., „Kommersant”, kommersant.ru, 24 maja 2002 [dostęp 2018-11-01] (ros.).
  13. IFPI Platinum Europe Awards – 2002 [online], International Federation of the Phonographic Industry [dostęp 2018-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-24] (ang.).
  14. t.A.T.u. – 30 Минут [online], Discogs [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  15. Stephen Thomas Erlewine, t.A.T.u. – 200 Km/H in the Wrong Lane [online], AllMusic [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  16. Universal Russia's Tatu Wins Eastern Europe's First IFPI Platinum Award, „Billboard”, Nielsen Business Media, Inc., 22 czerwca 2002, s. 51 [dostęp 2023-01-05] (ang.).
  17. IFPI Platinum Europe Awards – 2002, International Federation of the Phonographic Industry [dostęp 2018-11-01] [zarchiwizowane 2007-10-19] (ang.).
  18. 200 KM/H IN THE WRONG LANE [online], Recording Industry Association of America, 9 maja 2003 [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  19. 統計情報 [online], Po przekierowaniu wpisać w pole nazwy artysty (jap. アーティスト) hasło Tatu, po czym kliknąć w ikonę wyszukiwania, Recording Industry Association of Japan [dostęp 2018-11-01] (jap.).
  20. Steve McClure, Japan Decline Continues Production Data Down, But Foreign Albums Thrive, „Billboard”, 115 (32), Stany Zjednoczone: Nielsen Business Media, Inc., 9 sierpnia 2003, s. 67, ISSN 0006-2510, Cytat: (...) T.a.t.u. self-titled debut album has sold close to 2 million units (...). (ang.).
  21. t.A.T.u. – Show Me Love [online], Discogs [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  22. t.A.T.u. – 30 Minutes [online], Discogs [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  23. t.A.T.u. – How Soon Is Now? [online], Discogs [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  24. About t.A.T.u. [online], Europejska Unia Nadawców [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  25. Sietse Bakker, Officially: Tatu to Eurovision for Russia [online], esctoday.com, 9 marca 2003 [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  26. Sietse Bakker, Russian rehearsal and conference went problematic [online], esctoday.com, 20 maja 2003 [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  27. Sietse Bakker, Belgian rehearsal was back to basic after t.A.T.u. [online], esctoday.com, 21 maja 2003 [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  28. Sietse Bakker, Russia: two brave girls in a stunning stage [online], esctoday.com, 22 maja 2003 [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  29. Sietse Bakker, Detailed report about the first dress rehearsal! [online], esctoday.com, 23 maja 2003 [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  30. Sietse Bakker, Breaking news: t.A.T.u. breaks technical rehearsal [online], esctoday.com, 23 maja 2003 [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  31. Oliver Rau: t.A.T.u.'s performance will not be interrupted. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-24. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  32. Sietse Bakker: Second dress rehearsal: the ups and downs!. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-23. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  33. Remi Kübar: Julia of t.A.T.u. taken into the hospital. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-24. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  34. Sietse Bakker: EBU: doctors certificate for Julia’s illness. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-24. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  35. Sietse Bakker: Russia: two brave girls in a stunning stage. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-22. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  36. Sietse Bakker: William Hill: Russia leading, Israel at the bottom. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-19. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  37. Sietse Bakker: William Hill updates betting figures. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-20. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  38. Aija Medinika: William Hill updates betting figures. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-23. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  39. Sietse Bakker: William Hill: update of the betting figures!. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-24. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  40. André Rodrigues: EBU approves use back-up jury of Irish television. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-06-20. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  41. Nick Paton Walsh: Vote switch ‘stole Tatu’s Eurovision win’. [w:] The Guardian [on-line]. www.guardian.co.uk, 2003-05-30. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  42. Sietse Bakker: RTÉ soon to release initial televoting results. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-06-17. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  43. Sietse Bakker: Irish televoting results finally announced. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-06-27. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  44. Itamar Barak: BBC:Russia indeed failed to score in the UK. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-05-29. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  45. Tatu skrzywdzone na Eurowizji – twierdzi rosyjska telewizja. [w:] Wirtualna Polska [on-line]. www.wiadomosci.wp.pl, 2003-05-28. [dostęp 2017-04-04].
  46. Nick Paton Walsh: Vote switch ‘stole Tatu’s Eurovision win’. [w:] The Guardian [on-line]. www.theguardian.com, 2003-05-30. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  47. t.A.T.u. – Remixes. [w:] Discogs [on-line]. www.discogs.com. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  48. Tatu: We aren’t lesbians. [w:] The Sun [on-line]. www.thesun.co.uk, 2007-08-03. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  49. Jarmo Siim: t.A.T.u to run for president of Russia. [w:] ESC Today [on-line]. www.esctoday.com, 2003-12-26. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  50. Tatu: menadżer woli skandale niż ich rozwój. [w:] WP [on-line]. www.muzyka.wp.pl, 2004-02-11. [dostęp 2017-04-04]. (pol.).
  51. Wenn: Tatu Singer Is Pregnant. [w:] Contact Music [on-line]. www.contactmusic.com, 2004-05-16. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  52. Heteroseksualna ciąża w lesbijskim Tatu. [w:] WP [on-line]. www.muzyka.wp.pl, 2004-05-18. [dostęp 2017-04-04]. (pol.).
  53. Sietse Bakker, t.A.T.u.'s name stands [online], esctoday.com, 30 lipca 2004 [dostęp 2010-10-28] (ang.).
  54. Stephen Thomas Erlewine, t.A.T.u. – Dangerous and Moving [online], AllMusic [dostęp 2018-10-28] (ang.).
  55. a b t.A.T.u.: Dangerous & Moving (Guest Appearances) [online], sting.com [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  56. t.A.T.u. – Dangerous and Moving [online], iTunes, 2005 [dostęp 2018-11-01] (ang.).
  57. Результат поиска в разделах треков [online], tophit.ru, 1 września 2005 [dostęp 2018-11-01] (ros.).
  58. t.A.T.u. ze Stingiem już w październiku [online], Wirtualna Polska, 29 czerwca 2005 [dostęp 2018-10-28] (pol.).
  59. t.A.T.u. na dwa języki [online], Interia.pl, 2 sierpnia 2007 [dostęp 2018-10-28] (pol.).
  60. T.A. Music [online], Discogs [dostęp 2018-10-28] (ang.).
  61. t.A.T.u. – Happy Smiles [online], iTunes, 21 października 2009 [dostęp 2018-10-28] (ang.).
  62. t.A.T.u. – Waste Management [online], iTunes, 15 grudnia 2009 [dostęp 2018-10-28] (ang.).
  63. t.A.T.u zawiesza działalność [online], Onet.pl, 23 marca 2009 [dostęp 2018-10-28] (pol.).
  64. 30 May Lena Katina debuts her brand new solo efforts with her band at the legendary Los Angeles club Troubadour. [online], Lena Katina, 19 kwietnia 2010 [dostęp 2023-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2010-04-19].
  65. Lena Katina - Lost In This Dance (Pridefest Mix). [dostęp 2023-01-05].
  66. XLV Party Kicks Off Dallas’ First-Ever Super Bowl Weekend with Three Celebrity-Filled Events at the Historic Cotton Bowl [online], WebWire, 8 grudnia 2010 [dostęp 2023-01-05].
  67. February video blog from Lena. Lena Katina Youtube. 2 lut 2011. 0:43 minuta. [dostęp 2023-01-05].
  68. Arnold, How many tix were really sold to canceled gay Super Bowl concert? Under 100, publicist says [online], Dallas Voice, 3 lutego 2011 [dostęp 2023-01-05] (ang.).
  69. a b Lena Katina – Never Forget [online], iTunes, 4 sierpnia 2011 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  70. Belanova feat. Lena Katina – Tic-Toc Official Video [online], YouTube, 7 stycznia 2012 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  71. a b Lena Katina – Song Highlights [online], AllMusic [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  72. a b Lena Katina – Lift Me Up [online], iTunes, 24 września 2013 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  73. a b Lena Katina – Who I Am [online], iTunes, 7 października 2014 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  74. a b Jason Lipshutz, Former t.A.T.u. Member Lena Katina Returns with „Who I Am”: Single Premiere [online], billboard.com, 1 października 2014 [dostęp 2017-09-01].
  75. a b Lena Katina „An Invitation” [online], iTunes, 18 listopada 2014 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  76. a b Esta Soy Yo – Lena Katina [online], AllMusic [dostęp 2017-09-01] (ang.).
  77. a b Lena Katina – Levantame [online], iTunes, 24 września 2013 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  78. Lena Katina, В предверии выхода нового сингла, который будет на двух языках [online], Instagram, 31 maja 2017 [dostęp 2017-09-01] (ros.).
  79. a b Lena Katina, The song SilentHills is now available in digital stores and on itunes [online], Instagram, 22 października 2017 [dostęp 2018-02-08] (ang.).
  80. Lena Katina, И наконец мы выпускаем новый сингл, совместная работа с замечательным jusgrata! [online], Instagram, 13 października 2017 [dostęp 2018-02-08] (ros.).
  81. E’ disponibile online il DVD di Lena Katina „Live in Rome 2014” [online], maqueta.it, 14 listopada 2017 [dostęp 2018-02-08] (wł.).
  82. a b Lena Katina, It’s time to release my new song HERE I GO AGAIN in collaboration with Daddy Mercury. [online], Instagram, 2017 [dostęp 2018-02-08] (ang.).
  83. Exintegrante de t.A.T.u recibió reconocimiento del Movilh [online], soychile.cl, 25 stycznia 2018 [dostęp 2018-02-19] (hiszp.).
  84. Lena Katina, Слушайте завтра прямой эфир с 10 до 11 утра на @capitalfm_moscow [online], instagram.com, 19 lutego 2018 [dostęp 2018-03-04] (ang.).
  85. Lena Katina, 26 февраля в прямом эфире шоу Красавцы на @loveradioofficial [online], Instagram, 23 lutego 2018 [dostęp 2018-03-04] (ros.).
  86. Lena Katina, Are you ready to meet me on ExaFM (105.5) 28 February 2:00 pm?! [online], Instagram, 28 lutego 2018 [dostęp 2018-03-04] (ang.).
  87. Lena Katina, Hereigoagain слушайте в эфире @loveradioofficial 106.6 FM. [online], instagram.com, 1 marca 2018 [dostęp 2018-03-04] (ros.).
  88. Lena Katina, 02 марта в 13:00 на РадиоРадио и портал dobro.mail.ru, поговорим о добрых делах и предстоящем концерте. [online], Instagram, 2 marca 2018 [dostęp 2018-03-04] (ros.).
  89. Lena Katina, Мы долго готовились к сольному концерту с живым бэндом. 03 марта в 21:00 я буду рада видеть вас в МУМИЙ ТРОЛЛЬ БАРЕ в Москве [online], Instagram, 7 lutego 2018 [dostęp 2018-02-08] (ros.).
  90. a b Lena Katina, ПОСЛЕ НАС доступна в цифровом релизе. [online], Instagram, 4 marca 2018 [dostęp 2018-03-04] (ang.).
  91. a b Lena Katina, Новая песня «Косы» доступна в iTunes, Spotify, Apple Music store и на других цифровых площадках! [online], Instagram, 3 sierpnia 2018 [dostęp 2018-09-10] (ros.).
  92. a b Lena Katina, Премьера нового сингла #Макдоналдс уже в applemusic, itunes, googleplay, boom. [online], Instagram, 12 września 2018 [dostęp 2018-09-12] (ros.).
  93. Jelena Katina, Останкино Телебашня [online], Instagram, 27 listopada 2018 [dostęp 2018-12-08] (ros.).
  94. Jelena Katina, Уральские Пельмени [online], Instagram, 5 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-08] (ros.).
  95. Jelena Katina, Luzhniki Palace of Sports [online], Instagram, 7 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-08] (ros.).
  96. Jelena Katina, Косы watch on @youtube, link in bio [online], Instagram, 10 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-27] (ang.).
  97. Jelena Katina, Новый сингл КУРИШЬ [online], Instagram, 14 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-15] (ang.).
  98. Lena Katina – Куришь [online], Discogs [dostęp 2018-12-15] (ang.).
  99. a b Стартрек – Single [online], iTunes, 12 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-12] (ang.).
  100. Lena Katina to headline Qeerfest 2012 in St. Petersburg. comingoutspb.ru. [dostęp 2018-11-02]. (ang.).
  101. Hey, all! I am seeing some comments lately regarding my position about LGBT and my religion. Facebook. [dostęp 2014-09-18]. (ang.).
  102. Innna Lokteva, ЛЕНА КАТИНА: «ПОСЛЕ ВЕНЧАНИЯ У МЕНЯ ПОЯВИЛОСЬ ЧУВСТВО ЗАЩИЩЕННОСТИ» [online], womanhit.ru, 4 października 2013 [dostęp 2018-02-08] (ros.).
  103. Lena Katina znana z zespołu t.A.T.u. wyszła za mąż. Pokazała nowe zdjęcie [online], Onet Kultura, 23 czerwca 2022 [dostęp 2022-08-29] (pol.).
  104. Była solistka Tatu po raz drugi została mamą [online], Wskazowki, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  105. a b c Моно (Лена Катина) [online], music.apple.com [dostęp 2019-07-15] (ang.).
  106. a b RAWsession – 07.14.11 – Single [online], iTunes, 16 marca 2012 [dostęp 2018-10-04] (ang.).
  107. a b Lena Katina – RAWsession – 07.14.11 [online], Discogs, 16 marca 2012 [dostęp 2018-10-04] (ang.).
  108. a b European Fan Weekend 2013 Live [online], iTunes, 17 marca 2014 [dostęp 2023-01-05] (ang.).
  109. Lena Katina – European Fan Weekend 2013 Live [online], Uwaga: Więcej formatów w Other Versions (1 of 1)., Discogs [dostęp 2018-10-05] (ang.).
  110. a b c Lena Katina – Live In Rome 2014 [online], Discogs, 13 listopada 2017 [dostęp 2018-10-05] (ang.).
  111. Куришь – Single [online], iTunes, 14 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-15] (ang.).
  112. Моно – Single [online], music.apple.com [dostęp 2019-07-15] (ang.).
  113. Никогда – Single [online], music.apple.com [dostęp 2019-11-02] (ang.).
  114. Lena Katina – Lost In This Dance (Pridefest Mix) [online], Discogs [dostęp 2018-10-05] (ang.).
  115. Lena Katina – Keep On Breathing [online], Discogs, 9 grudnia 2011 [dostęp 2018-10-05] (ang.).
  116. Lena Katina – Fed Up [online], iTunes, 18 listopada 2014 [dostęp 2018-10-05] (ang.).
  117. Lena Katina – This Is Who I Am [online], iTunes, 18 listopada 2014 [dostęp 2018-10-05] (ang.).
  118. Lena Katina – No Voy a Olvidarte (Maragakis Remix) – Single [online], iTunes, 1 lipca 2016 [dostęp 2018-10-05] (ang.).
  119. Belanova – Sueño Electro II (Deluxe Edition) [online], iTunes, 2011 [dostęp 2018-11-02] (ang.).
  120. Abandon All Ships – Geeving. Discogs. [dostęp 2018-10-05]. (ang.).
  121. Melody (feat. Lena Katina) – Single. iTunes. [dostęp 2018-10-05]. (ang.).
  122. T-killah ft. Lena Katina – Shot. Discogs. [dostęp 2018-10-05]. (ang.).
  123. Sergio Galoyan feat. Lena Katina – Paradise. Discogs. [dostęp 2018-10-05]. (ang.).
  124. It’s Christmas Time by Orbit Monkey. cdbaby.com. [dostęp 2018-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-06)]. (ang.).
  125. Fan. iTunes. [dostęp 2018-11-02]. (ang.).
  126. Re:boot Feat. Lena Katina – Century. Discogs. [dostęp 2018-10-05]. (ang.).
  127. Юля Волкова, Лена Катина, Лигалайз & Майк Томпкинс – Любове в Каждом Мгновении. Discogs. [dostęp 2018-10-05]. (ang.).
  128. Podnebeses. Lena Katina – Новая любовь. YouTube. [dostęp 2018-11-02]. (ang.).
  129. Trasparente – EP. iTunes. [dostęp 2018-10-05]. (ang.).
  130. Live 1.0. iTunes. [dostęp 2018-11-02]. (ang.).
  131. t.A.T.u.'s Lena Katina writing songs for Tsuchiya Anna. musicjapanplus.jp. [dostęp 2014-09-29]. (ang.).