Lejkówka dusząca
Lejkówka dusząca (Clitocybe fragrans (With.) P. Kumm – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowcow (Agaricales)[1].
_P._Kumm_178504.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
lejkówka dusząca |
| Nazwa systematyczna | |
| Clitocybe fragrans (With.) P. Kumm Führ. Pilzk. (Zerbst): 121 (1871) | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie (państwa) | |
.jpg)
.jpg)
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1792 r. Withering nadając mu nazwę Agaricus fragrans. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Clitocybe[1].
- Agaricus fragrans With. 1792
- Clitocybe deceptiva H.E. Bigelow 1982
- Clitocybe depauperata (J.E. Lange) P.D. Orton 1960
- Clitocybe fragrans var. depauperata J.E. Lange 1930
- Clitocybe fragrans Sowerby 1795 var. fragrans
- Lepista fragrans (With.) Harmaja 1976
- Omphalia fragrans (With.) Gray 1821
- Pseudolyophyllum fragrans (With.) Raithelh. 1978
- Pseudolyophyllum fragrans (With.) Raithelh. 1978 var. fragrans
Nazwę polską podał Stanisław Chełchowski w 1998 r.[3].
Morfologia
edytujŚrednica 1,2–3,5 cm, u młodych owocników wypukły, potem rozprostowuje się i u starszych staje się płasko-lejkowaty, ale z niewielkim wklęśnięciem. Brzeg nierówny, pofalowany i nieco podwinięty, w stanie wilgotnym rowkowany. Kapelusz jest silnie higrofaniczny. W stanie wilgotnym ma barwę beżowoszarą, szarą, jasnobrązową, brązową, a nawet czerwonobruntną. W stanie suchym jest jaśniejszy – ma barwę od białawej do kremowej. Powierzchnia gładka, naga, w stanie wilgotnym tłustawo połyskująca[4]/
Gęste, wąskie, o szerokości do 3 mm, przyrośnięte lub nieco zbiegające. Ostrza gładkie,. Barwa biaława, płowokremowa lub nieco różowawa[4].
Wysokość 2,5–6 cm, grubość 0,3–0,6 mm, walcowaty, przy podstawie nieco szerszy, często krzywy. Początkowo w środku jest watowaty, potem pusty. Powierzchnia gładka, pokryta drobnymi i połyskującymi włoskami. Ma barwę od białawej do bladokremowej i nieco brązowawej. Przy podstawie często występuje biała pilśniowata grzybnia[4].
W kapeluszu cienki, giętki i miękki, w trzonie włóknisty. Barwa od białawej do bladokremowej. Charakterystyczny jest silny zapach anyżu. Smak łagodny, nieco słodkawy[4].
O barwie od białej do jasnokremowej. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, hialinowe, nieamyloidalne, z odgiętym na jednym końcu dzióbkiem (rostrum). Rozmiar 6–9 × 3,5–5,5 μm[4].
Występowanie i siedlisko
edytujLejkówka dusząca jest szeroko rozprzestrzeniona w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W Europie występuje od Hiszpanii po Islandię i Półwysep Skandynawski, gdzie sięga aż po 69 stopień szerokości geograficznej. W południowo-wschodniej części Europy nie występuje. Na półkuli południowej znana jest tylko w Nowej Zelandii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano liczne jej stanowiska[3], nie jest jednak częsta[4].
Rośnie na ziemi w lasach iglastych, liściastych i mieszanych, na polanach i ich obrzeżach, szczególnie w pod drzewami iglastymi. Owocniki pojawiają się pojedynczo lub w luźnych grupach od lipca do października[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Species Fungorum. [dostęp 2020-05-13].
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2016-10-27]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Warmia i Mazury. Lejkówka dusząca. [dostęp 2016-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-29)].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-10-27].