Lea Kompaniejec
Lea Kompaniejec, Lea Kompanijec, z domu Gotlib[1] (ur. 1872 w Pińsku[2], zm. 7 października 1935 w Paryżu[3]) – polska aktorka żydowskiego pochodzenia, która zasłynęła głównie z ról w przedwojennych żydowskich filmach i sztukach teatralnych w języku jidysz.
| Data i miejsce urodzenia |
1872 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 października 1935 |
| Zawód |
Życiorys
edytujJej mężem był dyrektor łódzkiego teatru żydowskiego Aba Kompaniejec[2], jeden z pionierów sceny żydowskiej[1]. Była jedną z głównych aktorek utworzonej przez niego Trupy Kompaniejca, w której występowały również córki artystycznej pary: Anna (ps. Aniela) Kompaniejec-Polakow, Betty Kompaniejec-Rabinowicz oraz Nina wraz z mężami Aronem Polakowem, Leonem (Lejbem) Rabinowiczem i Leonidem Sokołowem. Z czasem do zespołu dołączyli również synowie Aby i Lei, Izrael i Mordechaj, ze swoimi żonami[4][2].
W początkowych latach swej kariery Lea Kompaniejec śpiewała przede wszystkim partie wokalne, w późniejszym okresie przechodząc do ról dramatycznych, wreszcie ról charakterystycznych i postaci matek[1]. Występowała z zespołami wędrownymi na prowincji (nierzadko pełniąc dodatkowo także funkcję krawcowej, garderobianej, rekwizytorki, kasjerki czy bileterki)[1], jak również na deskach łódzkich teatrów, między innymi w sztuce Mirełe Efros[3].
Należała do pierwszych kobiet występujących w teatrze żydowskim[1].
Filmografia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e Mirosława Bułat: Łódzki Dybuk w Krakowie. O pierwszym wystawieniu legendy dramatycznej S. An-skiego Cwiszn cwej weltn, oder der dibek w Krakowie przez zespół krakowsko-łódzki. W: Łódzkie sceny żydowskie. Studia i materiały. Red. Małgorzata Leyko. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2000, s. 51–53. ISBN 83-7171-423-8.
- ↑ a b c Spis ludności Łodzi: Komorowska – Kon. szukajwarchiwach.gov.pl. [dostęp 2021-12-20].
- ↑ a b Zgon znanej artystki żydowskiej, „Nowy Dziennik” 1935, nr 294, s. 12.
- ↑ Zygmunt Turkow: Trupa Kompaniejca. W: Łódzkie sceny żydowskie. Studia i materiały. Red. Małgorzata Leyko. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2000, s. 221. ISBN 83-7171-423-8.
- ↑ Córka kantora w bazie filmpolski.pl
- ↑ Macocha w bazie filmpolski.pl
Linki zewnętrzne
edytuj- Leah Kompaneyets. [w:] Lives in the Yiddish Theatre. Short biographies of those involved in the Yiddish theatre as described in Zalmen Zylbercweig’s “Leksikon fun yidishn teater”, 1931–1969 [on-line]. Museum of Family History. [dostęp 2022-01-01].
- Lea Kompanijec w bazie filmpolski.pl
- Lea Kompanijec w bazie Filmweb
- Lea Kompanijec w bazie IMDb (ang.)